Awers:
Rewers:
Centrum Pieni±dza Narodowego Banku Polskiego
im. S³awomira S. Skrzypka
Moneta
Centrum Pieni±dza Narodowego
Banku Polskiego im. S³awomira S. Skrzypka jest po¶wiêcona
jedynej w swoim rodzaju placówce edukacyjno-wystawienniczej,
dzia³aj±cej od 2016 roku w centrali NBP w Warszawie. Patronem Centrum
jest
pomys³odawca projektu S³awomir
S. Skrzypek, tragicznie zmar³y w katastrofie smoleñskiej prezes NBP.
Licz±ca ponad 2000 m kwadratowych powierzchni i podzielona na 16
modu³ów tematycznych
ekspozycja sta³a
Centrum opowiada historiê pieni±dza, propaguje wiedzê ekonomiczn±,
wyja¶nia rolê banków centralnych i znaczenie procesów ekonomicznych
oraz wyja¶nia zasady inwestowania i lokowania pieniêdzy. W
intryguj±cej oprawie scenograficznej zgromadzono kilka tysiêcy
unikalnych eksponatów i numizmatów oraz ponad 250 najnowocze¶niejszych
urz±dzeñ multimedialnych stanowi±cych interaktywn± platformê, dziêki
której zwiedzaj±cy mog± wzi±æ udzia³ w strategicznych grach
ekonomicznych albo obejrzeæ tematyczne animacje i filmy. Go¶cie mog±
równie¿
zapoznaæ siê z jedn± z
wiêkszych w kraju kolekcji polskich monet, porozmawiaæ z
wirtualnym bankierem, podnie¶æ w skarbcu sztabê z³ota czy zbadaæ w
laboratorium autentyczno¶æ w³asnych pieniêdzy.
W zamierzeniu emitenta moneta ma ujmowaæ syntetycznie ideê Centrum,
któr± mo¿na zdefiniowaæ jako interakcjê pomiêdzy cz³owiekiem a
ekspozycj±, czyli ¶wiatem pieni±dza opisanym poprzez trzy podstawowe
kategorie: historiê, etykê i estetykê (pieni±dz jako dzie³o sztuki).
G³ównym elementem rewersu jest
,,drzewo wiedzy” – jeden z najbardziej charakterystycznych punktów
ekspozycji Centrum, tak ze wzglêdu
na swoj± atrakcyjno¶æ scenograficzn±,
jak te¿ liczne warstwy znaczeniowe. Pozosta³e elementy, takie jak
okr±¿aj±ca drzewo tarcza zegara historii i
umieszczona w tle wstêga gablot, równie¿ nale¿± do scenografii
ekspozycji sta³ej, któr± wi±¿e motyw banknotowego gilosza widoczny w
kolejnych modu³ach.
O ile
rewers jest no¶nikiem tre¶ci
stricte symbolicznych, o tyle awers dope³nia narracjê, wprowadzaj±c
pojêcia kluczowe dla opowie¶ci o ¶wiecie pieni±dza.
Zapisane na monecie s³owa –
bezpieczeñstwo, przysz³o¶æ, stabilno¶æ, warto¶æ, historia, pañstwo,
kultura, wiedza, pieni±dz, rozwój, rynek i bank – s± wpisane w
krêgi, rozchodz±ce siê koncentryczne od umiejscowionego centralnie
god³a, stanowi±cego plastyczn± i znaczeniow± o¶ kompozycji. Krêgi te,
przywodz±ce na my¶l kszta³t monety czy te¿ elementy precyzyjnego
mechanizmu,
s±
graficznym leitmotivem Centrum, obecnym m.in. jako ikony
nawigacji w aplikacjach multimedialnych.Taki uk³ad znaczeñ, ³±cz±cy
aspekt techniczny z humanistycznym, pokazuje jednocze¶nie sposób, w
jaki te dwa obszary bêd± siê przenikaæ podczas zwiedzania Centrum,
oferuj±c kompendium wiedzy o pieni±dzu.
Piotr C. ¦liwowski
