Producent: Mennica Polska: Numizmatyka
ID: 3165
moneta Danuta Siedzikówna Inka
Stan zachowania monety:
I
(menniczy)
Emitent: Narodowy
Bank Polski
Nomina³: 10
z³
Srebro: Ag
925/1000
Stempel:
lustrzany, tampondruk
¦rednica:
32,00 mm
Waga: 14,14 g
Rant: g³adki
Wielko¶æ emisji:
17 000 szt.
Cena
emisyjna NBP: 120
z³
Data emisji monety:
27.02.2017
r.
Projektant:
Dobrochna Surajewska
W
zestawie: srebrna
moneta w kapsule ochronnej, kaszerowane pude³ko, folder
emisyjny
Umundurowanie Danuty Siedzikówny „Inki”
wed³ug grafiki autorstwa
Krzysztofa Wyrzykowskiego.
Awers: Na
awersie
srebrnej monety przedstawiono rozerwane
kraty wiêzienne.
Rewers: Na rewersie monety znajduj± siê
wizerunki: Danuty Siedzikówny „Inki”,
bia³o-czerwonej
flagi z symbolem Polski Walcz±cej oraz napis „Zachowali siê
jak trzeba”.
Moneta wybita w bardzo niskim nak³adzie 17.000 tysiêcy sztuk.!
Wyklêci
przez komunistów ¿o³nierze niez³omni – Danuta
Siedzikówna ps. „Inka"
Urodzona 3 IX 1928 r. w Guszczewinie, zamordowana 28 VIII 1946 r. w
Gdañsku.
Córka Wac³awa Siedzika, le¶niczego, i Eugenii z Tymiñskich.
W
czasie wojny straci³a oboje rodziców. Wychowana w kulcie
powstania styczniowego,
w którym brali udzia³ jej
przodkowie. Do Armii Krajowej wst±pi³a w grudniu 1943
r., przyjmuj±c (na pami±tkê szkolnej przyja¼ni) pseudonim
„Inka”. W
pa¼dzierniku 1944 r. podjê³a pracê jako kancelistka w nadle¶nictwie
Narewka. W czerwcu 1945 r. aresztowana przez grupê NKWD-UB razem ze
wszystkimi pracownikami nadle¶nictwa pod zarzutem wspó³pracy
z „bandami
reakcyjnego podziemia”. Uwolniona
przez jeden z patroli 5. Wileñskiej Brygady Armii Krajowej mjr.
Zygmunta Szendzielarza „£upaszki”. Mog³a pracowaæ
dalej jako kancelistka w nadle¶nictwie Mi³om³yn, ale wybra³a walkê o
Polskê, do³±czaj±c
jako sanitariuszka do szwadronu Zdzis³awa Badochy
„¯elaznego”.
Aresztowana w „spalonym” lokalu konspiracyjnym w
Gdañsku Wrzeszczu, w
nocy z 19 na 20 lipca 1946 r. Przesz³a bardzo ciê¿kie ¶ledztwo w
UB. Komuni¶ci oskar¿yli j± o udzia³ w „bandzie
£upaszki”, nielegalne
posiadanie broni oraz – niepe³noletni± sanitariuszkê
– o wydanie
rozkazu zastrzelenia dwóch funkcjonariuszy bezpieki. Tego
„przestêpstwa” nie udowodni³ jej nawet podleg³y
bezpiece „s±d”
i nie potwierdzi³o dwóch z piêciu zeznaj±cych
„dobrowolnie” w sprawie milicjantów,
którym ¿o³nierze „£upaszki”
darowali ¿ycie. Jeden zezna³ nawet,
¿e opatrzy³a go po walce.
W ¶ledztwie ubecy chcieli wydobyæ od Siedzikówny informacjê
o
miejscu pobytu „£upaszki”. Swojego
dowódcy nie wyda³a.
Wyrokiem Wojskowego S±du Rejonowego w Gdañsku z 3 sierpnia 1946 r.
skazana na ¶mieræ. Nie prosi³a Bieruta o
³askê, bo w przygotowanym przez obroñcê pi¶mie jej koledzy z oddzia³u
zostali nazwani bandytami. Zamordowano j± 28 sierpnia
1946 r. o godz. 6.15 w gdañskim wiêzieniu przy ul. Kurkowej. Do 18.
urodzin brakowa³o jej sze¶ciu dni. Przed ¶mierci± zd±¿y³a krzykn±æ:
„Niech ¿yje
Polska!”, „Niech ¿yje £upaszko!”. W
grypsie do sióstr Miko³ajewskich z
Gdañska, krótko przed ¶mierci±, „Inka”
napisa³a: „Powiedzcie
mojej babci, ¿e
zachowa³am siê jak trzeba”.
W latach 90. S±d Wojewódzki w Gdañsku uzna³ wyrok ¶mierci na
„Inkê” za niewa¿ny, wydany „w zwi±zku z
dzia³alno¶ci± Danuty Siedzikówny na
rzecz niepodleg³ego bytu pañstwa polskiego”.
Doczesne szcz±tki
„Inki”
zosta³y odnalezione przez zespó³ prof.
Krzysztofa Szwagrzyka 12 wrze¶nia 2014 r. pod p³ytami chodnika na
cmentarzu Garnizonowym w Gdañsku.
1 marca 2015 r. Instytut Pamiêci Narodowej og³osi³,
¿e uda³o siê ustaliæ to¿samo¶æ Danuty Siedzikówny.
28 sierpnia
2016 r., w 70. rocznicê wykonania haniebnego
wyroku, w Gdañsku odby³ siê pañstwowy pogrzeb Danuty
Siedzikówny ps.
„Inka” i Feliksa Selmanowicza
ps.„Zagoñczyk”.
Tadeusz P³u¿añski
|
|