Awers: Symbolika zawarta na awersie
monety przypomina, ¿e to nasz kraj w zasadniczy sposób przyczyni³ siê
do skruszenia betonowego muru komunistycznego zniewolenia i odegra³
fundamentaln± rolê w obaleniu porz±dku ja³tañskiego. Na awersie widaæ
bowiem pêkaj±cy, rozsadzany god³em polskiego pañstwa, monolit. W jego
pêkniêciach umieszczono s³owa z programu oraz roty przysiêgi, jak±
sk³adali cz³onkowie Solidarno¶ci Walcz±cej.
Rewers: Z kolei rewers
przedstawia stylizowan± sylwetkê kobiety
maluj±cej znak tej organizacji.
35-lecie
Solidarno¶ci Walcz±cej
Solidarno¶æ Walcz±ca by³a najwiêksz±
organizacj± d±¿±c± do obalenia ustroju
komunistycznego i przywrócenia niepodleg³o¶ci krajów zniewolonych
przez imperializm sowiecki. Powsta³a
we
Wroc³awiu w czerwcu 1982 roku i w krótkim czasie zbudowa³a struktury we
wszystkich regionach i wszystkich wiêkszych miastach Polski. Ju¿
w 1983 roku SW rozpoczê³a druk wydawnictw drugiego obiegu w jêzyku
czeskim i rosyjskim, a uformowany nastêpnie Wydzia³ Wschodni tej
organizacji wspó³tworzy³ o¶rodki walki o wolno¶æ na terenie kilku
republik Zwi±zku Sowieckiego.
By³o to jedyne ¶rodowisko opozycyjne, przeciw któremu minister spraw
wewnêtrznych PRL, gen. Czes³aw Kiszczak, wyda³ rozkaz
„u¿ycia wszystkich dostêpnych si³ i
¶rodków”. Pomimo zaanga¿owania cywilnych i wojskowych s³u¿b
specjalnych, zwalczania Solidarno¶ci Walcz±cej przez jednostki KGB i
STASI oraz licznych i czêstych aresztowañ osób zwi±zanych z
organizacj±, nigdy nie zosta³a ona rozbita ani spenetrowana przez
agenturê.
Solidarno¶æ Walcz±ca sk³ada³a siê z
oko³o trzech tysiêcy zaprzysiê¿onych dzia³aczy, wspieranych
przez wielokrotnie wiêksz± liczbê osób czynnie ich wspomagaj±cych.
Wydawa³a ponad sto tytu³ów podziemnej prasy, jej sieæ podziemnych
radiostacji w kilkudziesiêciu miastach Polski wyemitowa³a kilkaset
nielegalnych audycji. Mia³a, dbaj±ce o bezpieczeñstwo pracy
konspiracyjnej, w³asne struktury kontrwywiadu. Ka¿dy cz³onek
Solidarno¶ci Walcz±cej by³ nie tylko konspiratorem szkolonym w tym
rzemio¶le na podziemnych kursach, drukarzem znaj±cym ró¿ne techniki
poligraficzne, ale te¿ „chodz±c± jednoosobow±
drukarni±”, czyli osob± zdoln± samodzielnie uruchomiæ
powielanie podziemnej prasy w najbardziej niesprzyjaj±cych
okoliczno¶ciach i w warunkach minimalnej ilo¶ci ¶rodków.
W¶ród dzia³aczy Solidarno¶ci Walcz±cej
du¿±
czê¶æ stanowi³y kobiety, odgrywaj±ce w organizacji ogromn± rolê
i wykazuj±ce siê nadzwyczajn± ofiarno¶ci±. Jednym z wielu przyk³adów
ich zaanga¿owania mog± byæ „Wiadomo¶ci Bie¿±ce” – konspiracyjne pismo,
zawdziêczaj±ce swe istnienie g³ównie inicjatywie kobiet. Ukazywa³o siê
przez 8 lat w kilkutysiêcznych nak³adach, w sumie wydano 242 numery.
Funkcjonowa³o, jak wiele innych wydawnictw Solidarno¶ci
Walcz±cej, dziêki rozleg³ym sieciom podziemnych punktów
poligraficznych i kolporta¿owych. Struktura ta by³a zarazem wielk±
szko³± praktycznych umiejêtno¶ci, s³u¿±cych ³amaniu pañstwowego
monopolu informacji. Jedna z liderek tej szko³y – Barbara Sarapuk –
zyska³a miano „Królowej Podziemnego Druku”, wyszkoli³a bowiem
najwiêksz± rzeszê drukarzy w ca³ym ruchu wydawnictw drugiego obiegu.
Kornel Morawiecki
– za³o¿yciel Solidarno¶ci Walcz±cej