Srebrna moneta projektu Ewy Olszewskiej-Borys, któr± NBP wyemitowa³ z okazji 500-ej rocznicy urodzin "ojca polskiej literatury" - Miko³aja Reja.
Miko³aj Rej z Nag³owic (1505 - 1569) to wybitny polski poeta
i prozaik okresu odrodzenia. By³ tak¿e politykiem oraz muzykiem.
Poniewa¿ Rej
by³ jednym z pierwszych poetów, tworz±cych w jêzyku polskim
- po ¶mierci zosta³
uznany za „ojca polskiej literatury”. Miano to
artysta zawdziêcza autorskiemu
pos³aniu zawartemu w zbiorze satyrycznych epigramatów
Zwierzyniec (1562):
„A niechaj
narodowie w¿dy postronni znaj±,
i¿ Polacy nie gêsi, i¿
swój jêzyk maj±”.
W pos³aniu tym autor, nawi±zuj±c do
¶wiêtych gêsi
kapitoliñskich, które wg legendy ostrzeg³y gêganiem w 390
p.n.e. Marcusa
Manliusa Capitolinusa przed atakiem Gallów na Kapitol,
deklaruje kulturow± i
polityczn± niezale¿no¶æ Rzeczypospolitej od papieskiego Rzymu.
Twórczo¶æ Reja jest bogata
i ró¿norodna. Rej jest uwa¿any za
mistrza opisu literackiego. Nazwany jest Brueglem polskiej literatury,
z powodu
wyj±tkowej wyobra¼ni malarskiej. Najbardziej znane dzie³a Miko³aja Reja to
: Krótka
rozprawa miêdzy trzema osobami: Panem, Wójtem i Plebanem
(1543),
¯ywot
Józefa (1545),
Psa³terz
Dawidów - t³umaczenie proz± (1546),
Kupiec
(1549),
Postylla
(1557),
Zwierzyniec
(1562),
Apocalypsis
(1567),
Zwierciad³o
z traktatem ¯ywot cz³owieka poczciwego (1567/1568).
Miko³aj Rej za swoj± misjê uznawa³ edukacjê narodu, ukazanie harmonii cz³owieka i natury. Jego zdaniem "cz³owiek naturalny", powinien mówiæ i pisaæ w swoim ojczystym jêzyku. Cz³owieka powinna cechowaæ "cnota" (czyli prawo¶æ, sumienie), "cze¶æ" (honor), sta³o¶æ umys³u, a tak¿e moc zsy³ana na cz³owieka przez Boga, jak dar ³aski bo¿ej.
¼ród³o: wikipedia - wolna encyklopedia