Producent: NBP - monety Nordic Gold
ID: 387
Moneta obiegowa 2 z³ - 150. rocznica urodzin Konrada Korzeniowskiego/Josepha Conrada (1857-1924), 2007
Nomina³: 2 z³
Metal: stop CuAl5Zn5Sn1 Stempel: zwyk³y ¦rednica: 27,00 mm Waga: 8,15 g Wielko¶æ emisji: 990 000 szt. Data emisji monet: 20.12.2007 r.
Moneta obiegowa upamiêtniaj±ca rocznicê urodzin wybitnego pisarza polskiego pochodzenia Josepha Conrada/Konrada Korzeniowskiego. Rewers monety projektu Roberta Kotowicza przedstawia wizerunek Josepha Conrada, faksymile jego podpisu, otwart± ksi±¿kê oraz sylwetkê statku "Otago".
Ten "polski szlachcic - brytyjski pisarz i ¿eglarz"
- jest obok Fryderyka Chopina - najbardziej znanym na ¶wiecie twórc± zwi±zanym z kultur± polsk±. "Joseph Conrad-Korzeniowski: syn polskich patriotów, cz³owiek trzech kultur, wielki pisarz angielski i Europejczyk."
prof. dr hab. Zdzis³aw Najder, Prezes Polskiego Towarzystwa Conradowskiego, komisarz obchodów "Roku Josepha Conrada-Korzeniowskiego"
Józef Teodor Konrad Korzeniowski herbu Na³êcz urodzi³ siê w dniu 3 grudnia 1857 r. w Berdyczowie (obecnie Ukraina), zmar³ 3 sierpnia 1924 r. w w Oswalds, pod Canterbury, w po³udniowo-wschodniej Anglii. Zajmuje on niekwestionowan± pozycjê klasyka literatury nowoczesnej. "J±dro ciemno¶ci", "Lord Jim", "Nostromo" i "Tajny agent" - to uznane arcydzie³a Josepha Conrada znane nie tylko w Polsce, ale tak¿e na ¶wiecie. Joseph Conrad to pseudonim brytyjskiego pisarza polskiego pochodzenia, tworz±cego w jêzyku angielskim. Jesieni± 1861 roku ojciec Conrada zosta³ aresztowany przez w³adze rosyjskie. Nastêpnie
jego rodzice zostali zes³ani za dzia³alno¶æ przeciwko caratowi w g³±b Rosji, do Wo³ogdy. Conrad wspomina³ po wielu latach, ¿e jego "¶wiadome ¿ycie" zaczê³o siê w³a¶nie na dziedziñcu warszawskiej cytadeli, dok±d czteroletni ch³opiec, razem z babk±, przynosi³ paczki z ¿ywno¶ci± dla ojca. Ojciec zosta³ zwolniony z zes³ania, kiedy ju¿ by³ ¶miertelnie chory. Kiedy ch³opiec mia³ osiem lat, w dniu 11 kwietnia 1865 roku zmar³a jego matka - Ewelina z Bobrowskich. Po ¶mierci matki pisarza zaopiekowa³ siê nim jej brat - Tadeusz Bobrowski - znany jako pierwszy Naczelnik Wojenny Warszawy podczas Powstania Styczniowego. Po powrocie ojca Apolla Korzeniowskiego z wygnania w 1867 r. zamieszkali w Krakowie, gdzie pisarz uczy³ siê w Gimnazjum ¶w. Anny. W dniu 23 maja 1869 r. pisarzowi zmar³ ojciec Apollon Korzeniowski - poeta, t³umacz i wybitny dzia³acz niepodleg³o¶ciowy. To w³a¶nie ojciec Conrada za³o¿y³ w Warszawie podziemny Komitet Ruchu, który sta³ siê zal±¿kiem Rz±du Narodowego, kieruj±cego pó¼niej Powstaniem Styczniowym w 1863 roku. Jako siedemnastolatek - w 1874 r. - chorowity Korzeniowski wyjecha³ do Marsylii, gdzie pracowa³ jako marynarz. St±d wyruszy³ w swoj± pierwsz± w ¿yciu podró¿ morsk±. Wróciwszy, usi³owa³ pope³niæ samobójstwo z powodu d³ugów, w które popad³. By³ on tak¿e zamieszany w przemyt broni dla zwolenników Carlosa, pretendenta do tronu Hiszpanii. W lipcu 1878 r. wyjecha³ do Anglii i rozpocz±³ tam s³u¿bê w brytyjskiej marynarce handlowej. W roku 1886 uzyska³ stopieñ kapitana i otrzyma³ obywatelstwo brytyjskie.
P³ywaj±c jako marynarz na wielu statkach, zwiedzi³ porty na Dalekim Wschodzie, w Australii i Oceanii oraz Ameryce ¦rodkowej. W czasie podró¿y w 1890 roku by³ kapitanem statku parowego kursuj±cego po Kongo. W 1894 roku zrezygnowa³ ze s³u¿by w marynarce i osiad³ on na sta³e na wsi
niedaleko Londynu. W dniu 24 marca 1896 r. odby³ siê
¶lub pisarza z z Angielk± Jassie George, w 1898 r. urodzi³ siê
syn - Borys, za¶ w 1906 r. urodzi³ siê drugi syn pisarza - John.
Swoj± pierwsz± powie¶æ "Szaleñstwo Almayera" Korzeniowski zacz±³ pisaæ w roku 1889. Powie¶æ ta ukaza³a siê drukiem sze¶æ lat pó¼niej - w dniu 29 kwietnia 1895 r. Jednak mimo uznania krytyki, nie by³ on pisarzem znanym. Dopiero w roku 1916 wraz z ukazaniem siê "Gry losu" zdoby³ on popularno¶æ i wydoby³ siê z nêkaj±cych go problemów finansowych. Wszystkie ksi±¿ki pisarza oparte s± na w±tkach autobiograficznych, na tym, co Conrad prze¿y³, us³ysza³ lub zobaczy³ podczas swych podró¿y. T³em jego utworów s± kraje Dalekiego Wschodu, tak¿e Afryka i Ameryka £aciñska, najczê¶ciej jednak Francja, Anglia i ró¿ne kraje Europy. Bohaterami ksi±¿ek s± Anglicy, Francuzi, W³osi, Niemcy, Polacy, Norwegowie, Hiszpanie, Holendrzy. W³a¶nie z tego wzglêdu mo¿na Conrada nazwaæ pisarzem prawdziwie europejskim, bo podj±³ on w swoich ksi±¿kach tematy wa¿ne i typowe dla naszego kontynentu. Ciekawostk± jest fakt, i¿ w roku 1905 w szkicu "Autokracja i wojna", w którym pisarz przepowiedzia³ rych³y wybuch I wojny ¶wiatowej, nakre¶li³ on tak¿e wizjê "Europy bez granic", Europy opartej na wspólnych instytucjach. Tylko taka Europa mog³a, zdaniem pisarza, zmniejszyæ niebezpieczeñstwo imperialnych agresji ze strony tak silnych pañstw, jak Niemcy. I tylko taka Europa, "zbudowana na fundamentach mniej kruchych, ni¿ interesy materialne" mog³a zapewniæ trwa³y pokój miêdzy narodami naszego kontynentu. Mo¿na zatem ¶mia³o stwierdziæ, ¿e ze wszystkich polskich pisarzy Joseph Conrad-Korzeniowski by³ pisarzem najbardziej europejskim. Najbardziej znan±, zw³aszcza w Polsce, powie¶ci± pisarza jest utwór "Lord Jim", opowiadaj±cy o losie oficera marynarki, który opu¶ci³ powierzony sobie statek. Ksi±¿ka ukaza³a siê w roku 1900 i jest jednym z kluczowych dzie³ ¶wiatowej prozy XX wieku: kunsztownym w budowie, fascynuj±cym przez postaæ g³ównego bohatera, który wyrasta do rozmiarów mitycznych. "Lord Jim" to uniwersalna opowie¶æ o elementarnych warto¶ciach: o utraconym i odzyskanym honorze, odpowiedzialno¶ci, wierno¶ci samemu sobie. Przy¶wiecaj± one ¿yciu g³ównego bohatera. W niezrozumia³ym odruchu opuszcza on ton±cy statek pe³en ludzi, nie wywi±zuj±c siê ze swoich podstawowych obowi±zków marynarskich. Uczynek ten wp³ywa decyduj±co na ca³e jego ¿ycie, wype³nione od tego momentu dramatyczn± walk± o zmycie ci±¿±cej na nim hañby i odzyskanie utraconego honoru. Ponadczasowa wymowa utworu "Lord Jim" i jego nowatorska forma sk³adaj± siê na nies³abn±c± popularno¶æ powie¶ci Conrada. "I¶æ za marzeniem i znowu i¶æ za marzeniem - i tak zawsze - usque ad finem..."
("Lord Jim")
Choæ pisarz jest uznawany za jednego z najwiêkszych stylistów w ca³ej angielskiej literaturze, to do koñca ¿ycia mówi³ po angielsku z silnym obcym akcentem, mimo ¿e jego francuski by³ nienaganny. Pod koniec ¿ycia nosi³ siê z zamiarem powrotu do Polski, ale zbyt wiele spraw trzyma³o go w Anglii. Wypowiada³ siê zatem o sprawach polskich w publicystyce. Z okazji 150. rocznicy urodzin pisarza - rok 2007 zosta³ og³oszony rokiem Josepha Conrada Korzeniowskiego. Na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zg³oszony przez Polski Komitet do spraw UNESCO i poparty przez Komitet do spraw UNESCO Wielkiej Brytanii - 150. rocznica urodzin pisarza zosta³a wpisana do kalendarza rocznic UNESCO na rok 2007. Godnym podkre¶lenia jest tak¿e fakt, i¿ w 2007 roku z okazji 150. rocznicy urodzin pisarza Narodowy Bank Polski wyemituje komplet monet: kolekcjonerskie - z³ot± o nominale 200 z³ i srebrn± o nominale 10 z³ oraz obiegow± ze stopu Nordic Gold o nominale 2 z³.
Twórczo¶æ Konrada Korzeniowskiego:
* 1895 - powie¶æ "Szaleñstwo Almayera" ("Almayer's folly"), * 1896 - powie¶æ "Wykolejeniec", * 1897 - "Murzyn z za³ogi "Narcyza" (The Nigger of the "Narcissus", wydanie polskie 1913), * 1898 - "Opowie¶ci niepokoj±ce"; nowela "M³odo¶æ", * 1899 - "J±dro ciemno¶ci" ("Heart of Darkness", wydanie polskie 1925), * 1900 - powie¶æ "Lord Jim" (wydanie polskie 1904); nowela "Tajfun" ("Typhoon", wydanie polskie 1925), * 1902 - wydanie trzech nowel: "M³odo¶æ", "J±dro ciemno¶ci" oraz "U kresu si³", * 1903 - wydanie "Tajfun" i inne nowele, * 1904 - "Nostromo", * 1907 - "Tajny agent" ("The Secret Agent", wydanie polskie 1908), * 1908 - wydanie tomu "Sze¶æ opowie¶ci", * 1909 - "Ze wspomnieñ", * 1911 - "W oczach Zachodu" ("Under Western Eyes", wydanie polskie 1925), * 1913 - powie¶æ "Los", * 1915 - powie¶æ "Zwyciêstwo" ("Victory", wydanie polskie 1927), * 1917 - "Smuga cienia" ("The Shadow Line", wydanie polskie 1925), * 1919 - "Z³ota strza³a" ("The Arrow of Gold"), * 1920 - powie¶æ "Ocalenie" ("The rescue"), * 1923 - "Korsarz" ("The Rover"), * "Miêdzy l±dem a morzem" ("Twix land and sea").
Cytaty z utworów Konrada Korzeniowskiego:
„Byæ kobiet± to strasznie trudne zajêcie, bo polega g³ównie na zadawaniu siê z mê¿czyznami.”
„Burza zna wiêcej nikczemnych podstêpów ni¿ w³oscy ksi±¿êta w siedemnastym wieku.”
„Brak odwagi, to ostatnia rzecz, jak± kobieta zgodzi siê dostrzec w mê¿czy¼nie, którego kocha, albo od którego po prostu zale¿y.”
„Chyba to prawda, ¿e niepodobna
pokonaæ ducha faktu. Mo¿na tylko stawiæ mu czo³a lub go unikaæ, a
spotka³em nawet paru ludzi, którzy z prze¶laduj±cymi ich widmami ¿yli w
dobrej komitywie.”
„Cierpienie daje prêdk± dojrza³o¶æ.”
„Co najwy¿ej mo¿na siê spodziewaæ od ¿ycia odrobiny wiedzy o sobie samym, która przychodzi za pó¼no i jest ¼ród³em niewyczerpanych ¿alów.”
„Czêsto najzrêczniejsz± chytro¶ci± jest szczero¶æ.” „Cz³owiek chce byæ ¶wiêtym i chce byæ diab³em, a za ka¿dym razem, gdy zamknie oczy, widzi siebie w bardzo udanej postaci, widzi siebie, jakim nigdy byæ nie mo¿e... Poniewa¿ nie zawsze mo¿na zamkn±æ oczy, rodzi siê najprawdziwsza troska, ból serca, ból ¶wiata.” „Cz³owiek jest zdumiewaj±cy, ale arcydzie³em nie jest.”
„Cz³owiek musi wierzyæ w parê prostych pojêæ, je¶li chce ¿yæ przyzwoicie.”
„Daj mi w³a¶ciwe s³owo i odpowiedni akcent, a poruszê ¶wiat.”
„I¶æ za marzeniem i znowu i¶æ za marzeniem, i tak zawsze a¿ do koñca.”
„Jak g³ód najlepiej je¶æ gotuje, tak fatyga najlepiej ¶ciele.”
„Kobiety nie s± w ogóle sk³onne do zastanawiania siê nad swymi postêpkami, a jeszcze mniej do ich potêpiania.” „Maj±tku nie mo¿na zdobyæ bez pewnej gruboskórno¶ci. Jest to kwestia temperamentu.”
„Mi³o¶æ jest to barwa na aksamitnym kwiecie. Patrz i u¿ywaj z daleka. Gdy go ¶ci¶niesz w palcach, zostanie plama i ca³y wdziêk przepadnie.”
„Morze, zapewne wskutek zawartej w nim soli, nadaje szorstko¶æ zewnêtrznej pow³oce swych s³ug, lecz zachowuje s³odycz ich ducha.”
„Najbardziej egzotyczn± d¿ungl± na ¶wiecie jest psychika ludzka.”
„Nie ma dwóch mê¿czyzn, którzy byliby têpi w jeden i ten sam sposób.”
„Nie szafujê lekkomy¶lnie s³owem mi³o¶æ, s± jednak ludzie, którzy s± w stanie powiedzieæ, ¿e kochaj± kie³basê.”
„Opanowanie jest bardziej potrzebne dla naszej duchowej przyzwoito¶ci. ni¼li odzienie dla okrycia cia³a.”
„Poca³unki s± tym, co pozosta³o z jêzyka raju.”
„Poczucie bezpieczeñstwa, nawet najbardziej usprawiedliwione, jest z³ym doradc±.”
„Ró¿ni ludzie, ró¿na m±dro¶æ.”
„Samotno¶æ jest ciê¿kim i nieodzownym warunkiem istnienia.” „Sztuka to wielkie ucho i wielkie oko ¶wiata: s³yszy i widzi - i ma zawstydziæ, dra¿niæ, budziæ sumienie.”
„Tylko praca daje okazjê odkryæ nam nas samych, pokazaæ to, czym naprawdê jeste¶my, a nie tylko to, na co wygl±damy.”
„Wiara w nadnaturalne pochodzenie z³a jest zbyteczna. Ludzie sami umiej± siê zdobyæ na ka¿d± niegodziwo¶æ.” „W s±dach, jakie wydajemy o
ludziach, trzeba zawsze pozostawiæ pewien margines na to, co
niewyt³umaczalne w tym ¶wiecie, gdzie ¿adne wyt³umaczenie nie jest
ostateczne. Nie powinno siê nigdy nikogo lekkomy¶lnie potêpiaæ za to,
¿e zdradzi³ swoj± wiarê... Pozory myl±.”
„Wszelkie nasze z³udzenia s± tylko wizjami odleg³ej, niedosiê¿nej prawdy niejasno dostrzeganej.”
„Wszystko polega na tym, ¿eby cz³owiek by³ w pogotowiu.” „Wyrozumia³o¶æ jest najinteligentniejsz± z cnót. Pozwalam sobie uwa¿aæ
tê cnotê za jedn± z najrzadziej spotykanych, je¶li nie najrzadsz± ze
wszystkich.” „Zawsze zdarza siê to, czego cz³owiek nie oczekuje.”
„Z naprawdê wielkich, posiadamy tylko jednego wroga - czas.”
„¯ycie jest ci±gle walk±, a pokój jest tylko owocem zwyciêstwa.”
„¯yjemy tak jak ¶nimy - samotnie.”
¼ród³o: wikipedia - wolna encyklopedia |
Pobierz opis w formacie PDF
Dostêpno¶æ: produkt dostêpny
|
|