Miasto S³upsk - dwudziesta trzecia moneta z rozpoczêtej we wrze¶niu 2005 r. serii Historyczne Miasta w Polsce.
Seria
32 monet obiegowych NBP
"Historyczne miasta w Polsce" (2005-2007)
Niepowtarzalna seria sk³adaæ siê bêdzie z 32 monet i ukazywaæ do kwietnia 2008 r. Na wyj±tkowych monetach upamiêtniono miasta o ponad 500-letniej historii, które wnios³y szczególny wk³ad w rozwój poszczególnych regionów i pañstwowo¶ci Polski.S³upsk (niem.:
Stolp, kasz.:
Stô³psk lub
S³ëpsk, szw.:
Stölpe, ³ac.:
Stolpe) - miasto w pó³nocnej Polsce, w województwie pomorskim, siedziba powiatów grodzkiego i ziemskiego oraz gminy S³upsk. Le¿y nad rzek± S³upi±, na Pobrze¿u S³owiñskim, na krañcu Równiny S³upskiej.
Miasto jest oddalone od Ba³tyku o 18 km. Jest to o¶rodek przemys³u: drzewnego (meble), obuwniczego, maszynowego (g³ównie maszyny rolnicze), okiennego oraz samochodowego (autobusy i ciê¿arówki). Historycznie miasto nale¿y do Pomorza Zachodniego.
Historia S³upska* 1265 - nadanie praw miejskich.
* 1310 - relokacja miasta.
* 1316 - przy³±czenie ziemi s³upskiej i s³awieñskiej do w³adztwa ksiêcia Warcis³awa Wo³ogoskiego.
* 1337 - przejêcie Ustki i brzegów rzeki S³upi. Patrz: Umowa spisana w S³upsku w 1337 roku
* 1343 - ksi±¿ê Bogus³aw V zawar³ sojusz z Polsk± oraz o¿eni³ siê z córk± Kazimierza Wielkiego, El¿biet±.
* 1373 - rz±dy w S³upsku obj±³ syn Bogus³awa V, Ka¼ko S³upski - kandydat na tron Królestwa Polskiego.
* 1395 - wielki po¿ar, który strawi³ niemal ca³e miasto.
* 1477 - kolejny po¿ar, ucierpia³y g³ównie gotyckie budowle sakralne.
* 1507 - rozpoczêcie budowy zamku ksi±¿êcego.
* 1534 - przyjêcie protestantyzmu.
* 1564 - epidemia, która poch³onê³a ponad 1 000 mieszkañców miasta i drugie tyle w okolicy.
* 1624 - rozpoczêcie budowy fortyfikacji ziemnych dooko³a miasta.
* 1630 - wkroczenie wojska szwedzkiego do miasta.
* 1648 - na mocy pokoju westfalskiego S³upsk staje siê czê¶ci± Brandenburgii.
* 1724 - utworzenie powiatu s³upskiego w obrêbie rejencji koszaliñskiej w prowincji Pomorze.
* 1807 - S³upsk zostaje zdobyty przez polskich u³anów dowodzonych przez gen. Micha³a Sokolnickiego.
* 1815 powiêkszenie powiatu s³upskiego do 2216 km².
* 1825-1848 - rewolucja przemys³owa w S³upsku i okolicach.
* 1831 - zniesienie zale¿no¶ci Ustki od S³upska.
* 1869 - S³upsk zyskuje po³±czenie kolejowe z Koszalinem i Szczecinem.
* 1901 - oddanie do u¿ytku ratusza.
* 1910 - uruchomienie komunikacji tramwajowej. Patrz: Tramwaje w S³upsku.
* 1944 - uruchomienie Aussenarbeitslager Stolp - podobozu dla wiê¼niów obozu koncentracyjnego w Sztutowie.
* 1945 - wkroczenie wojsk radzieckich do S³upska, przekazanie kontroli nad miastem rz±dowi polskiemu.
* 1967 - pierwszy raz odby³ siê Festiwal Pianistyki Polskiej.
* 1970 - wyst±pienia i strajki robotnicze.
* 1985 - uruchomienie komunikacji trolejbusowej. Patrz: Trolejbusy w S³upsku.
* 1986 - rozpoczêto budowê szpitala wojewódzkiego.
* 1994 - przyznanie miastu Honorowej Flagi Europy.
* 1999 - zlikwidowane zostaje województwo s³upskie, powstaje powiat grodzki S³upsk oraz powiat s³upski, miasto znajduje siê w województwie pomorskim.
Festiwale odbywaj±ce siê w S³upskuS³upsk jest wa¿nym centrum kulturalnym. Odbywaj± siê tu znane w Polsce festiwale kulturalne:
* Konfrontacje Sztuki Kobiecej- organizator: Polska Filharmonia Sinfonia Baltica w S³upsku
* Festiwal Kultury Wschodu "Mundus Orientalis"- organizator: Polska Filharmonia Sinfonia Baltica w S³upsku
* Przegl±d Twórczo¶ci Bogus³awa Schaeffera - Schaefferiada, organizator: Polska Filharmonia Sinfonia Baltica
* Festiwal Pianistyki Polskiej
* Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej
* Komeda Jazz Festival
* Miêdzynarodowy Festiwal Sztuki "Performance"
* Miêdzynarodowy Festiwal Bryd¿a Sportowego "Solidarno¶æ"
* Miêdzynarodowy Festiwal Teatralny dla dzieci i m³odzie¿y "Eurofest"
* Festiwal M³odych Talentów "NIEMEN NON STOP".
Zabytki* Grodzisko s³owiañskie w S³upsku. W ¶rodku starego grodziska znajduje siê neoromañski ko¶ció³ ¶w. Ottona. Niewiele ¶ladów pozosta³o po tej obronnej budowli jak± by³ gród otoczony drewno- ziemnym wa³em.
* Zamek Ksi±¿±t Pomorskich i zespó³ zamkowy, w którego sk³ad wchodz±: M³yn Zamkowy, Spichlerz Richtera i ko¶ció³ ¶w. Jacka
* s³upski ratusz i mieszcz±cy kilka wydzia³ów UM "Belwederek" przy placu Zwyciêstwa
* Nowa Brama, Brama M³yñska, Baszta Czarownic oraz liczne zachowane odcinki murów obronnych
* Miejska Biblioteka Publiczna im. Marii D±browskiej mieszcz±ca siê w gotyckim budynku ko¶cio³a ¶w. Miko³aja
* siedziba starostwa powiatowego z pocz±tku XX wieku
* gotycka kaplica ¶w. Jerzego przy placu B³ogos³awionego Kostkowskiego
* ko¶ció³ pw. NMP ze zrekonstruowan± wie¿±
* Apteka Dworska (kamienica przy Starym Rynku, nr 19)
* kamienice Starego Miasta
* kamienice Nowego Miasta
* odrestaurowany tramwaj przy ulicy Nowobramskiej
* budynek Domu Towarowego "Centrum" przy ul. Anny £ajming, gdzie funkcjonuje najstarsza, sprawna winda w Europie
* poczthalteria, poczta
* poniemiecka dzielnica willowa Ryczewo (Lohmühle)
Interesuj±cy jest ¶redniowieczny uk³ad urbanizacyjny. W 2005 miasto rozpoczê³o rewitalizacjê starówki, nadaj±c wybudowanym po II wojnie ¶wiatowej blokom charakter kamienic.
¼ród³o: NBP / Wikipedia - wolna encyklopedia