HomeNowo¶ciO firmieRegulaminTwój koszykKontakt
Sklep numizmatyczny zaprasza, 28 marca 2024 r. U¿ytkownicy online: 650
Poleæ znajonemu  |  Dodaj do ulubionych
Nowo¶ci
Polskie banknoty obiegowe, zestaw srebrnych monet - 2022

Cena brutto: 5590.00 PLN

2 $, Anio³ Stró¿ - (Guardian Angel), 2014
Mennica Polska: Numizmatyka

20 z³, Obrona Poczty Polskiej w Gdañsku. Agresja Niemiec na Polskê, 2021
NBP
Cena brutto: 359.00 PLN


Informacje
Plan emisyjny monet
i banknotów w 2018 roku:


Polska Reprezentacja Olimpijska PyeongChang
- 200 zł, 10 zł

Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni August Emil Fieldorf „Nil”
- 10 zł

Wielcy polscy ekonomiści
Fryderyk Skarbek
- 10zł

Moneta okolicznościowa z napisem 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości
- 5 zł

Polskie Termopile - Hodów
- 10 zł

100-lecie czynu zbrojnego Polonii amerykańskiej
- 10 zł

Skarby Stanisława Augusta
Henryk Walezy
- 500 zł, 50 zł

Historia monety polskiej boratynka, tymf Jana Kazimierza
- 20 zł

760-lecie Towarzystwa Strzeleckiego Bractwa Kurkowego
w Krakowie
- 10 zł

100-lecie powstania Gimnazjum
i Liceum im. Stefana Batorego
w Warszawie
- 10 zł

POLONIA RESTITUTA
- 10 zł

125-lecie działalności Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
- 10 zł

Niepodległość
- 20 zł (banknot kolekcjonerski)

Stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości – Ignacy Jan Paderewski
- 100 zł, 10 zł

100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości
- 1 zł, 2018 zł, 100 zł

Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni – Hieronim Dekutowski „Zapora”
- 10 zł

100. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego
- 200 zł, 10 zł

Wiadomo¶ci

Emisje NBP
Emisja monet NBP 2018

Emisja monet NBP 2017

Emisja monet NBP 2016

Emisja monet NBP 2015

Emisja monet NBP 2014

Emisja monet NBP 2013

Emisja monet NBP 2012

Emisja monet NBP 2011

Emisja monet NBP 2010

Emisja monet NBP 2009

Emisja monet NBP 2008

Emisja monet NBP 2007

Emisje monet NBP 1995 - 2006


 
10 z³, 750-lecie lokacji Krakowa, 2007
Nazwa Cena brutto
10 z³, 750-lecie lokacji Krakowa, 2007
149.00 PLN

Producent: NBP - srebrne monety

ID: 407

Stan zachowania monety: I (menniczy)
Nomina³: 10 z³
Srebro: Ag 925
Stempel: lustrzany
¦rednica: 32,00 mm
Waga: 14,14 g
Wielko¶æ emisji: 58 000 szt.
Cena emisyjna NBP: 56 z³
Data emisji monet: 22.05.2007 r.

To ju¿ 750 lat minê³o...

Srebrna moneta kolekcjonerska o urzekaj±cym projekcie autorstwa Roberta Kotowicza, upamiêtnia wa¿ne wydarzenie z historii Krakowa. Na awersie monety, w jej centralnej czê¶ci, znajduje siê wizerunek Bramy Floriañskiej, a na rewersie wizerunki pieczêci, którymi Ksi±¿ê Boles³aw Wstydliwy uwierzytelnia³ akt lokacji oraz pierwsze s³owa z tego dokumentu.

Ta piêkna moneta to niew±tpliwie tak¿e HIT inwestycyjny!

Moneta bra³a udzia³ w miêdzynarodowym konkursie na monetê roku - COTY 2007. Szczegó³y konkursu - TUTAJ.

Reverse: along the rim , "750-LECIE LOKACJI KRAKOWA" (750th anniversary of the incorporation of Cracow). In the center, stylized images of the seal of Prince Boleslaw the Shy and the first words from the incorporation charter of Cracow in Latin.
Obverse: along the rim, at the top, "RZECZPOSPOLITA POLSKA" for Republic of Poland. In the center, on the left, the Florian Gate, one of the few remains of the Krakow's mediaeval fortification that surrounded the city, and the year of issue, and on the right, a stylized image of a part of the Barbican, a fortified outpost. Along the rim, at the bottom, the face value and an image of the eagle, the state emblem of the Republic of Poland. Under the Eagle’s left foot, the Mint mark.


Kraków (pe³na nazwa formalna: Sto³eczne Królewskie Miasto Kraków, w skrócie Sto³. Król. M. Kraków) - miasto w po³udniowej Polsce, po³o¿one nad Wis³±. Trzecie pod wzglêdem liczby mieszkañców po Warszawie i £odzi, drugie pod wzglêdem powierzchni; jedno z najstarszych miast Polski, o ponad tysi±cletniej historii, wysokich walorach kulturowych i architektonicznych. W przesz³o¶ci Kraków odgrywa³ rolê administracyjnej stolicy pañstwa i siedziby w³adców Polski. Kraków jest stolic± województwa ma³opolskiego oraz historycznej Ma³opolski.

Na terenie Krakowa znajduje siê siedziba g³ówna instytucji o charakterze centralnym tj. Polskiej Akademii Umiejêtno¶ci, miasto posiada równie¿ wiele placówek o znaczeniu i statusie narodowym, np. Narodowy Stary Teatr, Muzeum Narodowe, czy Biblioteka Jagielloñska. Pe³ni bardzo wa¿n± funkcjê administracyjn±, kulturaln±, edukacyjn±, gospodarcz±, us³ugow± i turystyczn±. Jest kluczowym wêz³em drogowym i kolejowym. W pobli¿u Krakowa znajduje siê drugi co do wielko¶ci w Polsce port lotniczy, o znaczeniu miêdzynarodowym i charakterze transatlantyckim (Balice).

Etymologia nazwy

Wed³ug legendy zapisanej przez Kad³ubka nazwa Krakowa pochodzi od imienia ksiêcia Kraka (Krakus lub Gracchus). Data narodzin, ¶mierci oraz lata panowania legendarnego w³adcy Polaków i za³o¿yciela Krakowa nie s± znane. Wed³ug Kad³ubka, którego ¶wiadectwo jest najstarsze, mia³ byæ jednym z ksi±¿±t/namiestników Polaków walcz±cych z Galami w Panonii lub Karyntii (kronikarz nie stwierdza tego wprost), po czym zosta³ wybrany królem i da³ pocz±tek zorganizowanemu pañstwu polskiemu. Jak g³osi legenda - po powrocie na ziemie polskie zosta³ królem. Mia³ dwóch synów i jedn± córkê. Jego synowie mieli zabiæ gro¼nego Smoka Wawelskiego, a jeden z nich przez zawi¶æ zabi³ brata.

Inna legenda podaje, ¿e sam Krak by³ pogromc± smoka. Córka mia³a na imiê Wanda i sta³a siê bohaterk± innej legendy. Z opisem pogrzebu Kraka ³±czy siê wzmianka o za³o¿eniu Krakowa. Podanie o Kraku przypomina nieco podanie o czeskim Kroku, a motyw walki ze smokiem zosta³ prawdopodobnie zaczerpniêty z legendy o ¶wiêtym Jerzym. Choæ zaliczana do najstarszych podañ polskich, legenda zawiera ¶lady wydarzeñ VII i VIII-wiecznych. Po ¶mierci Kraka usypano mu kopiec, gdzie wed³ug legend jest zasypany. Mieszkañcy Krakowa nosili ziemiê w rêkawach, st±d kopiec nazwano Rêkawk±.

Historia

Najstarszy o¶rodek osadniczy znajdowa³ siê m.in. na obronnym Wzgórzu Wawelskim; by³ to prawdopodobnie jeden z najwa¿niejszych grodów w plemiennym pañstwie Wi¶lan. Byæ mo¿e ziemie Wi¶lan znajdowa³y siê przez pewien czas pod w³adaniem Pañstwa Wielkomorawskiego. W X w. Kraków wchodzi³ w sk³ad pañstwa pierwszych Przemy¶lidów. Ok. 990 znalaz³ siê w granicach pañstwa piastowskiego.

Pierwsza znana pisemna wzmianka o Krakowie (jako wa¿nym grodzie handlowym) pochodzi z relacji Ibrahima ibn Jakuba z ok. 966. Nad Wis³± obok Wawelu, na niewielkim wzgórzu z jurajskiego bia³ego kamienia, wed³ug legendy sta³a niegdy¶ ¶wi±tynia pogañska, na miejscu której zbudowano nastêpnie ko¶ció³ romañski pw. ¶w. Micha³a Archanio³a. Co najmniej od 1000 w Krakowie znajdowa³a siê siedziba biskupstwa, a za panowania Kazimierza Odnowiciela Kraków sta³ siê g³ówn± siedzib± ksi±¿êc±. W okresie rozbicia dzielnicowego Kraków by³ siedzib± ksiêcia seniora, z czasem jednak ksi±¿êta krakowscy stracili faktyczne zwierzchnictwo nad innymi w³adcami piastowskimi.

W roku 1241 miasto zosta³o zniszczone podczas najazdu tatarskiego. Mog³o to zadecydowaæ o niepowodzeniu pierwszej lokacji Krakowa, która najprawdopodobniej mia³a miejsce na pocz±tku XIII w. Rozpoczêto odbudowê Krakowa, a ksi±¿ê Boles³aw Wstydliwy, jego matka Grzymis³awa i ¿ona ¶w. Kinga w dniu 5 czerwca 1257 nadali miastu lokacjê na prawie magdeburskim. Wtedy te¿ powsta³ charakterystyczny szachownicowy uk³ad miasta, w który wpasowano zachowane elementy wcze¶niejsze (ul. Grodzka, ko¶ció³ Mariacki). Pomiêdzy Krakowem a Wawelem istnia³a osada Okó³, dawne podgrodzie, która zosta³a wcielona do Krakowa przez króla W³adys³awa £okietka po buncie wójta Alberta. W 1320 w katedrze wawelskiej mia³a miejsce koronacja W³adys³awa £okietka, koñcz±ca symbolicznie okres rozbicia dzielnicowego. Odt±d, a¿ do 1734, Kraków by³ miejscem koronacji królów Polski. W XIV wieku na przedmie¶ciach Krakowa powsta³y dwa kolejne miasta: na po³udniu Kazimierz (1335) i na pó³nocy Kleparz (1366).

Bêd±c w XV i XVI w. stolic± jednego z mocarstw europejskich, Kraków rozwija³ siê pod ka¿dym wzglêdem - architektonicznym, handlowym, rzemie¶lniczym, kulturalnym, naukowym. Kompleks zamkowy na Wawelu przebudowano i rozbudowano w stylu renesansowym. Odnowiono powsta³y w 1364 uniwersytet. Zbudowany zosta³ równie¿ Barbakan. W czasach Zygmunta Augusta Kraków liczy³ oko³o 30 tys. Mieszkañców. Po unii polsko-litewskiej i powstaniu Rzeczypospolitej Obojga Narodów Kraków znalaz³ siê na uboczu wielkiego pañstwa. Sejmy i elekcje nowych monarchów odbywa³y siê w Warszawie, po³o¿onej mniej wiêcej w po³owie drogi miêdzy stolicami Korony i Litwy. Od 1596 r., rozpocz±³ siê proces wyjazdu dworu królewskiego Zygmunta III Wazy z Krakowa do Warszawy, zakoñczony ok. 1611 r. Nie zaistnia³ jednak¿e taki fakt, który nazwaæ by³oby mo¿na formalno prawnym "przeniesieniem stolicy". Katedra na Wawelu pozosta³ miejscem koronacyjnym, oraz pochówku królów Polski. Kraków pozosta³ sto³ecznym i królewskim miastem, niezale¿nie od osoby króla. Nawet w czasach pó¼niejszych, su³tan turecki Kara Mustafa, pisa³ w korespondencji do ¶ci¶le zwi±zanego z Wilanowem Jana III Sobieskiego: "zniszczê Twój Kraków ...".

Wraz z upadkiem Rzeczypospolitej rozpocz±³ siê upadek Krakowa. Zniszczenia wojenne mocno nadszarpnê³y pozycjê miasta i zahamowa³y jego rozwój. Po raz pierwszy Kraków zosta³ zniszczony przez obce wojska w 1655, podczas "potopu szwedzkiego" (przedmie¶cia ucierpia³y jednak mocno ju¿ w 1587, podczas próby zdobycia miasta przez arcyksiêcia Maksymiliana Habsburga). W XVIII w. by³ zdobywany przez wojska pruskie, szwedzkie, austriackie i rosyjskie. 24 marca 1794 na rynku krakowskim przysiêgê Narodowi z³o¿y³ naczelnik Tadeusz Ko¶ciuszko rozpoczynaj±c tym samym powstanie. Po III rozbiorze Polski Kraków zajêli Austriacy. W latach 1809-1815 nale¿a³ do Ksiêstwa Warszawskiego jako stolica departamentu. W latach 1815-1846 by³ stolic± niewielkiej powierzchniowo, formalnie niepodleg³ej Rzeczypospolitej Krakowskiej.

Wolne Miasto Kraków wraz z Okrêgiem, Krakowem jako stolic±, by³o ostatnim wyrazem formalnej niepodleg³o¶ci, dotycz±cym polskiej pañstwowo¶ci do czasu wskrzeszenia Polski stanowi±cej byt samoistny, w 1918 r. W okresie Rzeczypospolitej Krakowskiej, rozpoczê³a siê gruntowna modernizacja i przebudowa miasta, które wci±¿ tkwi³o w ¶redniowiecznym uk³adzie urbanistycznym. Zburzono wiêkszo¶æ murów miejskich, zasypano fosê na miejscu której powsta³ park nazwany Plantami. Po "rewolucji krakowskiej" czyli zbrojnym powstaniu przeciwko zaborcom, w 1846 ponownie zosta³ zajêty przez Austriê, w której granicach pozostawa³ a¿ do 1918.

W 1850 wielki po¿ar zniszczy³ ok. 10% powierzchni miasta. W dwudziestoleciu miêdzywojennym, tu¿ po odzyskaniu niepodleg³o¶ci, polskie w³adze centralne, uzna³y wawelski zamek, za gmach reprezentacyjny Rzeczypospolitej do u¿ytku Naczelnika Pañstwa, a nastêpnie dla Prezydenta RP. Uchwa³± za¶ Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 1921 r., krakowski zespó³ urbanistyczny na Wawelu, sta³ siê jedn± z oficjalnych Rezydencji Prezydenta Polski. Do dzisiaj, zachowa³ siê apartament Prezydenta RP Ignacego Mo¶cickiego. Okupant niemiecki, zaj±³ miasto ju¿ sze¶æ dni po rozpoczêciu wojny. W czasie okupacji hitlerowskiej (1939-1945) stolica Generalnego Gubernatorstwa. Kraków by³ jedynym wiêkszym miastem, który nie zanotowa³ spadku ludno¶ci, a w 1945 roku by³ miastem, gdzie mieszka³o najwiêcej mieszkañców. Niestety okupant niemiecki wywióz³ do Niemiec wiele dzie³ sztuki, z których wiele nie powróci³o do kraju. O ile przed wojn± ludno¶æ ¿ydowska stanowi³a 25% wszystkich mieszkañców, to po wojnie stanowili niewiele ponad 2%. Kraków odniós³ te¿ niewielkie straty podczas bombardowania miasta przez lotnictwo Armii Czerwonej. Wkroczenie do miasta si³ sowieckich, nie by³o wyzwoleniem - okaza³o siê ponown± okupacj±, tym razem o "kolorze czerwonym".

W okresie powojennym silny rozwój terytorialny i ludno¶ciowy miasta, m.in. w 1951 przy³±czono do Krakowa Now± Hutê, która nigdy nie posiada³a samodzielnego statusu miejskiego. Nowa Huta nie mia³a nigdy oddzielnego ratusza i swoich radnych, chocia¿ do dzisiaj, jednym z historycznych miejsc w tej Dzielnicy, jest Plac Ratuszowy, gdzie w zamys³ach budowniczych "socjalistycznego miasta" instytucja takowa mia³a zostaæ wzniesiona. Kraków zosta³ uprzemys³owiony. Efektem tego by³o zanieczyszczenie powietrza, jednak w porównaniu z regionem ¶l±skim niezbyt du¿e.

Na prze³omie tysi±cleci, w roku 2000, gród Kraka uzyska³ tytu³ "Europejskiej Stolicy Kultury". Dzisiaj, Kraków jest jednym z najpopularniejszych miejsc na ¶wiecie. W 2006 r., by³ w "pi±tce" najbardziej popularnych miast Europy, w 2007 r. uzyska³ miano "najmodniejszego miasta ¶wiata" - wg amerykañskiej agencji internetowej Orbitz, wyznaczaj±cej trendy w ¶wiatowej turystyce. Pomimo swojej coraz wiêkszej kosmopolityczno¶ci, pozostaje nadal depozytariuszem polskiego god³a. Jako jedyne miasto w Polsce, ma prawo u¿ywaæ w herbie, god³a Pañstwa Polskiego. Taka mo¿liwo¶æ, wg symboliki heraldycznej, przys³uguje jedynie miastom sto³ecznym.

Atrakcje turystyczne Krakowa
Kraków jest jednym z najwa¿niejszych o¶rodków kulturalnych w Polsce. Jest równie¿ jednym z wa¿nych o¶rodków turystycznych, kulturalnych i zabytkowych w Europie. Kraków posiada ok. 3 500 obiektów architektury zabytkowej, prawnie uznanych i wpisanych do rejestru zabytków, w tym 1000 o najwy¿szych walorach artystycznych. Ruchomych dóbr kultury (poza muzeami), a wiêc w domach prywatnych, w ko¶cio³ach, klasztorach – jest ok. 500 tys.
W Krakowie warto zobaczyæ i zwiedziæ:
Wzgórze Wawelskie: katedra na Wawelu, Zamek Królewski na Wawelu, Wawel Zaginiony, Smocza Jama.
Rynek krakowski: ko¶ció³ Mariacki i ko¶ció³ ¶w. Wojciecha, Sukiennice, Ratusz, kamienice, pomnik Adama Mickiewicza.
Planty: Barbakan, Brama Floriañska, baszty: Pasamoników, Stolarska, Ciesielska, Towarzystwo Przyjació³ Sztuk Piêknych "Pa³ac Sztuki".
Ulice: Floriañska, Grodzka, Bracka, Kanonicza, Miko³ajska, Karmelicka.
Synagogi Krakowa: Tempel, Wysoka, Wolfa Bociana (Poppera) z 1620, Stara w Krakowie, Izaaka, Kupa, synagoga i cmentarz Remuh.
Kopce: Ko¶ciuszki, Krakusa, Pi³sudskiego, Wandy.

Zabytki krakowskie godne uwagi (wg stylów):
Kraków romañski: ko¶cio³y: ¶w. Wojciecha, ¶w. Andrzeja, Naj¶wiêtszego Salwatora w Krakowie, krypta ¶w. Leonarda w katedrze wawelskiej.
Kraków gotycki: Barbakan, brama Floriañska, ko¶cio³y: Mariacki, ¶w. Marka, ¶w. Krzy¿a, ¶w. Idziego, ¶w. Barbary, ko¶ció³ i klasztor Dominikanów, ko¶ció³ i klasztor Franciszkanów, katedra na Wawelu, wie¿a ratuszowa, Collegium Maius, fortyfikacje miejskie Krakowa.
Kraków renesansowy: kaplica Zygmuntowska na Wawelu, willa Decjusza w Woli Justowskiej, pra³atówka ko¶cio³a Mariackiego.
Kraków barokowy: ko¶cio³y: Misjonarzy na Stradomiu, Bernardynów na Stradomiu, ¶w. Piotra i Paw³a, ¶w. Marcina, ¶w. Miko³aja, Przemienienia Pañskiego (oo. Pijarów), ¶w. Józefa w Krakowie (ul. Poselska), ¶w. Floriana, Karmelitów na Piasku, ¶w. Anny, Zwiastowania NP Marii (oo. Kapucynów), ko¶ció³ i klasztor Paulinów (na Ska³ce).
Kraków XIX-wieczny: Cmentarz Rakowicki (za³. 1803), Krypta Zas³u¿onych na Ska³ce, kamienice Teodora Talowskiego, Towarzystwo Przyjació³ Sztuk Piêknych "Pa³ac Sztuki".

Kultura
Kraków, jest jednym z najwa¿niejszych o¶rodków kulturalnych w Polsce, powszechnie uwa¿anym za stolicê kulturaln± kraju. Jest równie¿ jednym z wa¿nych o¶rodków turystycznych, kulturalnych i zabytkowych w Europie. Obszar zabytkowego Starego Miasta oraz Kazimierza wpisano w 1978 r. na pierwsz± listê ¶wiatowego dziedzictwa kultury UNESCO. W roku 2000 Kraków zosta³ wybrany na jedno z europejskich miast kultury. W 2005 Kraków odwiedzi³o ponad 7 milionów turystów, o milion wiêcej ni¿ w roku poprzednim. W Krakowie znajduje siê wiele instytucji kulturalnych o istotnym znaczeniu dla ¿ycia kulturalnego w Polsce.
Imprezy kulturalne w Krakowie to m. in.: Festiwal Kultury ¯ydowskiej, Festiwal Sacrum-Profanum, Miêdzynarodowy Festiwal Teatrów Alternatywnych, Wianki ¶wiêtojañskie, Sylwester na krakowskim rynku, ¯ywa Szopka przy Franciszkañskiej, Emaus, Rêkawka, Juwenalia, Lajkonik, Wybory "króla kurkowego", Parada smoków, Festiwal Shanties, Noc Muzeów, Studencki Festiwal Informatyczny.

Zabytkowy uk³ad urbanistyczny
Plan zabudowy starego Krakowa - obecnie ¶ródmie¶cie w obrêbie Plant - zaliczony zosta³ do zabytków grupy "0", najwy¿szej skali miêdzynarodowej. Aktem, który zapocz±tkowa³ powstanie tego zabytkowego zespo³u by³ przywilej lokacyjny, wydany dla Krakowa w 1257 roku przez ksiêcia Boles³awa Wstydliwego, jego matkê Grzymis³awê i ¿onê Kunegundê. Zapewne wkrótce potem przyst±piono do rozplanowania miasta. Przed ¶redniowiecznymi urbanistami stanê³o wówczas nie³atwe zadanie - nale¿a³o po³±czyæ w jeden zwarty organizm miejski rozrzucone szeroko a rozwijaj±ce siê na d³ugo przed lokacj± osady, a tak¿e uwzglêdniæ stoj±ce ju¿ monumentalnie budowle i prowadz±ce do nich ulice. W rezultacie kilkuletnich zapewne prac powsta³ zdumiewaj±cy dzi¶ swoj± dojrza³o¶ci± plan miasta o logicznym i harmonijnym uk³adzie przestrzennym, którego centrum stanowi ogromny rynek o wymiarach 200 x 200 metrów. Z boków tego placu wybiegaj± zasadniczo po trzy ulice, które ³±cz±c siê pod k±tem prostym z przecznicami tworz± typowy dla miast zak³adanych w ¶redniowieczu uk³ad szachownicy. Widoczne na planie nieregularno¶ci i krzywizny niektórych ulic wynik³y z konieczno¶ci liczenia siê z przedlokacyjn± zabudow±. Plan urbanistyczny Krakowa by³ tak doskona³y, ¿e nie wymaga³ zmian przez kilka nastêpnych stuleci i dziêki temu zachowa³ siê do naszych czasów, pe³ni±c dzi¶ funkcjê centrum wspó³czesnego miasta. Pocz±wszy od XIII wieku Kraków otacza³ siê wa³ami i murami obronnymi, a w ich obrêbie wznoszono kamienice, ko¶cio³y i pa³ace. Ka¿de stulecie pozostawi³o tu ¶lad w postaci wspania³ych pomników architektury, wzbudzaj±cych nasz podziw i ¶wiadcz±cych o wysokiej kulturze pokoleñ, które je pozostawi³y.

Ciekawostki dotycz±ce Krakowa:
Nazwê "Kraków" (Krakow) nosi tak¿e kilka innych miejscowo¶ci na ¶wiecie (miejscowo¶ci o nazwie Krakow znajduj± siê tak¿e m. in. w stanach Missouri, Nebraska, Wisconsin i Michigan w USA oraz w Meklemburgii-Pomorzu Przednim w Niemczech.
Po Krakowie je¼dzi³a zaczarowana doro¿ka. Zaczarowana Doro¿ka, to wiersz K.I. Ga³czyñskiego, opublikowany w tomie wierszy i poematów w 1948 roku. Wiersz, dedykowany ¿onie Natalii, utrzymany jest w tonie nastrojowego liryzmu i ¿artobliwej groteski. Odtwarza podró¿ zaczarowan± doro¿k± przez nocny Kraków. Pierwowzorem zaczarowanej doro¿ki by³ fiakier nr 13 (inne ¼ród³a podaj± nr 6) Jan Kaczara. Ga³czyñski, przebywaj±c w Krakowie w latach 1946-1948, lubi³ korzystaæ z tego ¶rodka lokomocji, najczê¶ciej w³a¶nie z doro¿ki Kaczary, znanego z tego, ¿e czêsto mówi³ wierszem. Zaczarowany doro¿karz, któremu wiersz Ga³czyñskiego przyniós³ du¿± popularno¶æ, zmar³ w 1980 roku. T± sam± doro¿k± do 1985 roku ze z³otym napisem "Zaczarowana Doro¿ka" je¼dzi³ syn Jana Kaczary. Po wypadku komunikacyjnym (zderzenie z wartburgiem) nie powróci³a ju¿ na ulice Krakowa.
Ulice Krakowa - obecnie jest ich blisko dwa tysi±ce. Za najstarsz± ulicê w Krakowie uznaje siê ulicê Kanonicz± dochodz±c± pod Wawel.
W Krakowie znajduje siê najstarszy polski uniwersytet - Uniwersytet Jagielloñski. Za³o¿ony zosta³ w 1364 r. przez Kazimierza Wielkiego.
Akademia Sztuk Piêknych w Krakowie to najstarsza wy¿sza uczelnia artystyczna w Polsce. Za³o¿ona w roku 1818 pod nazw±: Szko³a Rysunku i Malarstwa (funkcjonowa³a w ramach Oddzia³u Literatury Uniwersytetu Jagielloñskiego).
W Krakowie istnieje 11 du¿ych teatrów oraz szereg mniejszych, czêsto wystawiaj±cych swoje sztuki w ma³ych nastrojowych piwniczkach. Znajduje siê tu tak¿e pierwszy polski teatr sta³y, publiczny i zawodowy, Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, jeden z najstarszych w Polsce.
W Krakowie znajduje siê ponad 30 muzeów, z których najwa¿niejsze s± Pañstwowe Zbiory Sztuki w Zamku Królewskim na Wawelu, Muzeum Narodowe z du¿± kolekcj± malarstwa polskiego i ¶wiatowego, oraz Muzeum Ksi±¿±t Czartoryskich ze s³ynnym obrazem Leonarda da Vinci Dama z gronostajem.
Juwenalia - jak w innych miastach tak¿e w Krakowie odbywa siê coroczne ¶wiêto studentów, które przypada na okres maja (czasem pocz±tek czerwca) i trwa od kilku do kilkunastu dni. Najwa¿niejszymi elementami ¶wiêta s± pochody studenckie i klucz do bram miasta (gdzie miasto dziêkuje studentom za ich obecno¶æ). Temu ¶wiêtu towarzysz± liczne koncerty, wystêpy i zabawy.
¦mia³o mo¿na powiedzieæ, i¿ Kraków jest kolebk± polskiego sportu. To tutaj w 1889 roku prof. dr Henryk Jordan za³o¿y³ Park Zabaw i Gier, gdzie tutejsza m³odzie¿ mog³a swobodnie poznawaæ i uprawiaæ sport. Oprócz tego w 1869 roku wprowadzono w Galicji (w tym równie¿ w Krakowie) wychowanie fizyczne do szkó³.
Na terenie Krakowa znajduj± siê dwa uzdrowiska.
W Krakowie jest oko³o 40 parków.
Kraków jest to teren, na którym znajduje siê wiele cennych gatunków fauny i flory. W Krakowie znajduje siê 5 rezerwatów przyrody (Bielañskie Ska³ki, Bonarka, Panieñskie Ska³y, Ska³ki Przegorzalskie, Sko³czanka).
W Krakowie znajduje siê oko³o 192 pomników przyrody, wiêkszo¶æ z nich to drzewa. "¬ród³o ¦wiêtojañskie" w Tyñcu oraz g³az narzutowy przy ulicy Spó³dzielców s± jednymi z najwa¿niejszych pomników przyrody w gminie Kraków.

Ciekawostki numizmatyczne:

I-IV w. – Kraków nawi±za³ kontakty z kupcami rzymskimi, o czym ¶wiadcz± wykopaliska z tego okresu (m. in. monety rzymskie).
1076 r. - powo³ano mennicê pañstwow± w Krakowie.
1367 r.- król Kazimierz Wielki przeprowadzi³ reformê monetarn±, wprowadzaj±c do obiegu grosz krakowski - srebrn± monetê polsk±, wzorowan± na groszu praskim zarówno co do warto¶ci jak i typologii. Na awersie widnia³a korona i napis w podwójnym otoku: KAZIMIRVS PRIMUS DEI GRATIA REX POLONIE. Rewers zdobi³ piêkny orze³ otoczony napisem GROSSI CRACOVIENSSES. W praktyce grosz krakowski by³ bity ze wzglêdów presti¿owych. Bardzo krótko i w ma³ych ilo¶ciach, gdy¿ jego emisja by³a nieop³acalna. Aby utrzymaæ podobn± zawarto¶æ srebra (a wiêc i warto¶æ) jak w groszu praskim, pozyskiwano surowiec ze srebrnego z³omu, który by³ drogi. Obecnie grosz krakowski jest bardzo cenn± monet± numizmatyczn±.
1494 r. - w murze Collegium Maius odkryto skarb: monety, pier¶cienie i inne kosztowno¶ci.
1685 r. - zamkniêto mennicê na Wawelu.
1765 r. - mandat królewski o przeniesieniu z Wawelu do Warszawy archiwum koronnego, tzw. Archiwum Skarbca Koronnego. Do roku 1768, po raz drugi, na Wawelu dzia³a mennica.
W okresie tzw. Rzeczpospolitej Krakowskiej (Wolne Miasto Kraków (1815-1846) - Kraków d³ugo nie mia³ w³asnej waluty, gdy¿ znajdowa³ siê w unii walutowej z Królestwem Polskim. W obrocie by³y pieni±dze s±siadów i monety z czasów króla Stanis³awa Augusta Poniatowskiego. Dopiero w 1835 r., w zwi±zku z usuniêciem wizerunku or³a bia³ego z monet kongresówki, rozpoczêto bicie w³asnych, tzw. z³otówek krakowskich.
1833 r. - Zgromadzenie Reprezentantów podjê³o decyzje o wprowadzeniu do obiegu monety krajowej.
¼ród³o: NBP / Mennica Polska / Wikipedia


Pobierz opis w formacie PDF
Dostêpno¶æ: produkt dostêpny




 |  Strona g³ówna  |  Nowo¶ci  |  O firmie  |  Regulamin  |  Aktualny stan koszyka  |  Kontakt  | 
oprogramowanie Sklepy internetowe

Sklep numizmatyczny - Polskie i zagraniczne monety kolekcjonerskie, banknoty polimerowe
Monety z³ote, monety srebrne, monety Kanonizacja Jana Paw³a II, monety okolicznoœciowe 5 z³
Numizmatyka: Z³oto lokacyjne: Z³ote sztabki: Abonament numizmatyczny 2015
Skarby Stanis³awa Augusta, Kanonizacja Jan Pawe³ II
Sitemap