HomeNowo¶ciO firmieRegulaminTwój koszykKontakt
Sklep numizmatyczny zaprasza, 28 marca 2024 r. U¿ytkownicy online: 129
Poleæ znajonemu  |  Dodaj do ulubionych
Nowo¶ci
20 z³, Polskie Termopile - Dytiatyn, 2021
NBP
Cena brutto: 239.00 PLN

50 z³, Wroc³aw - ma³a ojczyzna, 2021
NBP
Cena brutto: 1250.00 PLN

50 z³, Skarby Stanis³awa Augusta - Micha³ Korybut Wi¶niowiecki, 2021
NBP
Cena brutto: 1900.00 PLN


Informacje
Plan emisyjny monet
i banknotów w 2018 roku:


Polska Reprezentacja Olimpijska PyeongChang
- 200 zł, 10 zł

Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni August Emil Fieldorf „Nil”
- 10 zł

Wielcy polscy ekonomiści
Fryderyk Skarbek
- 10zł

Moneta okolicznościowa z napisem 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości
- 5 zł

Polskie Termopile - Hodów
- 10 zł

100-lecie czynu zbrojnego Polonii amerykańskiej
- 10 zł

Skarby Stanisława Augusta
Henryk Walezy
- 500 zł, 50 zł

Historia monety polskiej boratynka, tymf Jana Kazimierza
- 20 zł

760-lecie Towarzystwa Strzeleckiego Bractwa Kurkowego
w Krakowie
- 10 zł

100-lecie powstania Gimnazjum
i Liceum im. Stefana Batorego
w Warszawie
- 10 zł

POLONIA RESTITUTA
- 10 zł

125-lecie działalności Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
- 10 zł

Niepodległość
- 20 zł (banknot kolekcjonerski)

Stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości – Ignacy Jan Paderewski
- 100 zł, 10 zł

100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości
- 1 zł, 2018 zł, 100 zł

Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni – Hieronim Dekutowski „Zapora”
- 10 zł

100. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego
- 200 zł, 10 zł

Wiadomo¶ci

Emisje NBP
Emisja monet NBP 2018

Emisja monet NBP 2017

Emisja monet NBP 2016

Emisja monet NBP 2015

Emisja monet NBP 2014

Emisja monet NBP 2013

Emisja monet NBP 2012

Emisja monet NBP 2011

Emisja monet NBP 2010

Emisja monet NBP 2009

Emisja monet NBP 2008

Emisja monet NBP 2007

Emisje monet NBP 1995 - 2006


 
100 dram, Zagro¿one Zwierzêta Kaukazu - Lampart (Pantera), 2007
Nazwa
100 dram, Zagro¿one Zwierzêta Kaukazu - Lampart (Pantera), 2007

Producent: Mennica Polska: Numizmatyka

ID: 500

Seria: "Zagro¿one Zwierzêta Kaukazu"

Kraj: Republika Armenii
Emitent
: Centralny Bank Republiki Armenii
Producent: Mennica Polska S. A.
Stan zachowania monety: I (menniczy)
Nomina³: 100 dram
Stop: Ag 925
Stempel: lustrzany
Waga: 28,28 g
Nak³ad limitowany
: 3.000 szt. !!!
Rok emisji:
2007
100 dram, Lampart - srebrna moneta kolekcjonerska z serii "Zwierzêta Kaukazu" bita w Mennicy Polskiej dla Banku Centralnego Armenii.

Zagro¿ona fauna Kaukazu to piêkna seria monet z wizerunkami zagro¿onych zwierz±t kaukaskich na tle ¶wiêtej góry Ormian - Araratu. Seria bêdzie sk³adaæ siê z 12 monet, które bêd± emitowane po 4 tematy rocznie.

Do chwili emisji tej monety wyemitowano ju¿ ³±cznie sze¶æ monet z tej serii: Nied¼wied¼, Je¿, ¯ó³w, ¯bik, Kaczka, Lampart (Pantera).


Zalety tej serii to przede wszystkim: doskona³a jako¶æ monet wybitych na zlecenie Banku Armenii w Mennicy Polskiej S.A., ciekawy i modny temat w efektownym ujêciu oraz ekstremalnie niski nak³ad monet.

Wszystkie te atuty daj± gwarancjê sukcesu tej serii.
 
Ka¿da moneta z tej serii to krok w trwaj±cym programie monetarnym „Dziki ¦wiat Kaukazu - Zagro¿one Zwierzêta Armenii”. Dlatego te¿ ka¿da z monet przedstawia zwierzê, które jest ujête w Czerwonej Ksiêdze Armenii, zawieraj±cej listê zagro¿onych lub chronionych gatunków.

Problem ten zosta³ znakomicie zilustrowany dziêki Roussanie i Andrzejowi Nowakowskim. Projektanci monety uwypuklili bowiem ten fakt poprzez dwie czerwone linie, które podkre¶laj± nazwê gatunku danego zwierzêcia w dwóch jêzykach: ³aciñskim oraz armeñskim.

FORE-ASIAN LEOPARD
This silver commemorative coin depicting Fore-Asian Leopard has been issued by the Central Bank of Armenia under the International Program "Wild World of Caucasus". The Program includes animals that are protected under the Red Book of Armenia. The area of settlement of Fore-Asian Leopard is the South of Armenia - sparse juniper forests and rich cliffy massifs starting from Garni site of Khosrov reserve to the river Araks, towards the border of Iran. A number of Fore-Asian Leopard all over Armenia does not exceed 10-20 species. Since 1972 hunting for this animal has been officially prohibited. It is protected in the Khosrov reserve and the "Sevan" National Park.

Obverse: A superbly realistic depiction of the endangered Anatolian Leopard, stalking through its native habitat. The scientific (Latin genus and species) name PANTHERA PARDUS TULLIANUS appears above and the animal's Armenian name appears below, while the red stripes underscoring the names emphasize its endangered status.

Reverse: In the center, the national coat of arms of Armenia. The legend REPUBLIC OF ARMENIA in English and Armenian, as well as the date of issue and the denomination are also indicated.


Designed by Roussana and Andrzey Nowakowscy. Minted in the Mint of Poland.

Lampart (pantera, leopard, rysiec) (³ac. Panthera pardus)
- ssak z rodziny kotowatych. Czwarty pod wzglêdem wielko¶ci kot ¶wiata (po tygrysie, lwie i jaguarze), jeszcze do¶æ liczny w swoim naturalnym ¶rodowisku.

Wystêpowanie
Lampart wystêpuje w ca³ej Afryce (z wyj±tkiem pustyñ) oraz po³udniowej i ¶rodkowej Azji. Zamieszkuje wilgotne, zwarte lasy i such± sawannê, tereny górzyste i równiny. * Zanzibar - wytêpiony, * Azja Mniejsza - prawdopodobnie wytêpiony, * wyspa Samos - wytêpiony, * Bliski Wschód, * Afganistan, Zakaukazie, Kaukaz Pó³nocny po rzeki Kubañ i Terek Rosyjski Daleki Wschód po Amur - wytêpiony na poza Krajem Nadmorskim (Przymorski), * Chiny, Indochiny, po³udniowa Azja Centralna, * subkontynent indyjski wraz z Cejlonem, * Jawa i Sumatra.

Wygl±d
Lampart to ¶redniej wielko¶ci kot, posiada okr±g³e uszy osadzone na krótkim pysku. Szerokie ³apy wyposa¿one s± w ostre pazury. Sier¶æ jest b³yszcz±ca, na grzbiecie i bokach usiana ciemnymi plamami o wielko¶ci grochu albo orzecha. Pantery ¿yj±ce w lasach s± mniejsze od tych, które ¿yj± na sawannach. Ró¿ni± siê te¿ ubarwieniem. Koty zamieszkuj±ce tereny otwarte maj± ja¶niejsze i rzadziej rozmieszczone cêtki. Oprócz osobników cêtkowanych spotyka siê równie¿ pantery czarne. Czarna pantera, choæ d³ugo uwa¿ana by³a za odrêbny gatunek, wcale nim nie jest. Swoj± barwê zawdziêcza wiêkszej ilo¶ci pigmentu (melaniny). Przy dobrym ¶wietle mo¿na zauwa¿yæ charakterystyczne cêtki.

Wielko¶æ
* wysoko¶æ: 50-78 cm, * d³ugo¶æ cia³a: 100-159 cm, * d³ugo¶æ ogona: 58-110 cm, * waga: samica 30-40 kg, samiec 50-65 kg.

Pokarm
Poluje na lisy, zaj±ce, mangusty, perliczki, wê¿e, jaszczurki, ryby, m³ode antylopy, ¶winie rzeczne, szakale, gryzonie czasem nawet poluj± na ma³py(najczê¶ciej szympanse) i wiewiórki. Rzadziej poluje na wiêksze zwierzêta takie jak bawo³y i antylopy nigalu. Lamparty wol± naturaln± zdobycz, ale jej brak zmusza je do polowania na zwierzêta hodowlane. Zdarzaj± siê lamparty ludojady, ale najczê¶ciej s± to osobniki stare, chore, niezdolne do polowañ albo samice wychowuj±ce m³ode.

Tryb ¿ycia
Zwierzêta te s± samotnikami (choæ nieraz grupy rodzinne mog± wynosiæ od czterech do sze¶ciu osobników). Poluj± w nocy, a za dnia odpoczywaj±, czêsto drzemi±c wyci±gniête na ga³êzi drzewa. Z regu³y prowadz± osiad³y tryb ¿ycia, lecz w poszukiwaniu nowych terenów ³owieckich mog± siê przemieszczaæ. Unikaj± cz³owieka. Terytorium samca mo¿e osi±gaæ od piêciu do czterdziestu kilometrów kwadratowych. Lamparty charakteryzuj± siê niebywa³± zwinno¶ci± i si³±. Potrafi± siê wspinaæ. Niejednokrotnie wci±gaj± wysoko w koronê drzew ofiary trzy razy ciê¿sze od siebie,a nawet m³ode ¿yrafy. Choæ nie przepadaj± za wod±, lamparty potrafi± ¶wietnie p³ywaæ. Lamparty ¿yj± ok. 15-25 lat.

Rozmna¿anie
Dojrza³o¶æ p³ciow± lampart osi±ga w wieku od 2,5 do 3 lat. Okres godowy u lampartów trwa wiosn±, a w tropikach ca³y rok. Po ci±¿y trwaj±cej 90-112 dni rodzi siê od jednego do sze¶ciu m³odych o wadze oko³o 300 gramów, które opuszczaj± matkê po ok. 2-3 latach w poszukiwaniu w³asnego terytorium.

Systematyka
Systematyka gatunku jest sporna. Wyró¿nia siê 7-30 podgatunków.
Podgatunki afrykañskie: * lampart afrykañski (Panthera pardus) - Sudan, Etiopia, Kenia (niskie ryzyko), * lampart senegalski (P. p. leopardus) - Afryka Zachodnia, * lampart somalijski (P. p. nanopardus) - Somalia, * lampart berberyjski (P. p. panthera) - Afryka Pó³nocna od Maroka po Egipt - skrajnie zagro¿ony wyginiêciem (250 osobników w izolowanych populacjach), * lampart zanzibarski (P. p. adersi) - Zanzibar, prawdopodobnie wytêpiony, * P. p. antinorii - Erytrea i tereny przyleg³e, * P. p. chui - Uganda, * P. p. iturensis - Kotlina Kongo, * P. p. melanotica, Afryka Po³udniowa, * P. p. sindica, Afryka po³udniowozachodnia, * P. p. suahelica - wschodnia Afryka Równikowa, * P. p. shotridgei - Afryka Centralna Podgatunki euroazjatyckie: * lampart indyjski (Panthera pardus fusca), Indie i cze¶ciowo Pakistan - niskie ryzyko, * lampart chiñski (Panthera pardus japonensis), Chiny wschodnie - zagro¿ony wyginiêciem, * lampart amurski (Panthera pardus orientalis), Mand¿uria, Korea - skrajnie zagro¿ony wyginiêciem, * lampart arabski (Panthera pardus nimr), Pó³wysep arabski po pustynie Negew na pó³nocy, - skrajnie zagro¿ony wyginiêciem (50 osobników na wolno¶ci), * lampart perski (Panthera pardus saxicolor) - Iran, Afghanistan, zachodni Pakistan, Turkmenistan, Tadzykistan, Uzbekistan, Kirgistan, Kazachstan - zagro¿ony wymarciem, * lampart anatolijski (Panthera pardus tulliana), Turcja, Syria, Liban, pó³nocny Izrael, wyspa Samos, Gruzja zachodnia, zachodni Kaukaz - skrajnie zagro¿ony, prawdopodobnie wymar³y (ostatni znany osobnik zosta³ zastrzelony w 1974, niepotwierdzone obserwacje z okresu pó¼niejszego – ostatni z 2004), * lampart jawajski (Panthera pardus melas), - Jawa - zagro¿ony wyginiêciem, * lampart cejloñski (Panthera pardus kotiya) - Sri Lanka - skrajnie zagro¿ony wyginiêciem, * lampart synajski (Panthera pardus jarvisi) - Synaj, Pustynia Judejska - skrajnie zagro¿ony wyginiêciem lub wymar³y, * lampart zakaukaski (Panthera pardus ciscaucasica) - obecnie Ma³y Kaukaz, Góry Ta³yskie i przyleg³e tereny Iranu, Turcji, Gruzji, Kaukaz rosyjski - skrajnie zagro¿ony wyginiêciem, * Panthera pardus delacouri, Azja Po³udniowowschodnia, * Panthera pardus millardi, Kaszmir, pó³nocny Pakistan, * Panthera pardus pernigra, Nepal, Kaszmir, * Panthera pardus dathei, po³udniowy Iran, * Panthera pardus pernigra - Tybet.

Ochrona
Niektóre podgatunki lamparta s± skrajnie zagro¿one wyginiêciem: lampart amurski (Panthera pardus orientalis), nimr (Panthera pardus nimr), lampart anatolijski (Panthera pardus tulliana), lampart berberyjski (Panthera pardus panthera) lub wytêpione jak lampart zanzibarski (Panthera pardus adersi). Podgatunki zagro¿one: lampart chiñski (Panthera pardus japonensis), lampart jawajski (Panthera pardus melas), lampart cejloñski (Panthera pardus kotiya), lampart perski (Panthera pardus saxicolor), lampart synajski (Panthera pardus jarvisi) i lampart zakaukaski (Panthera pardus ciscaucasica) i Panthera pardus dathei z centralnego Iranu. W ramach programów hodowlanych opracowanych dla ratowania zwierz±t gin±cych, m.in. EEP hodowane s± w ogrodach zoologicznych.

Ciekawostki
* Rekord w po¿eraniu ludzi ustanowi³ lampart Rudraprayag, który zabi³ ponad 125 osób. Sam pad³ ofiar± my¶liwego Jima Corbetta.
* Koty bengalskie powsta³y poprzez skrzy¿owanie lamparta azjatyckiego z kotem domowym, w celu uzyskania kota domowego o piêknym umaszczeniu, zbli¿onym do lamparta.

Zwierzêta ¶wiata - Lampart


Zwierzêta ¶wiata - Lampart

 

Armenia, Republika Armenii - pañstwo na Zakaukaziu, granicz±ce od pó³nocy z Gruzj±, od po³udnia z Iranem i z azerbejd¿añsk± eksklaw± Nachiczewan, od wschodu z Azerbejd¿anem, od zachodu z Turcj±. Niepodleg³o¶æ uzyska³a w 1991 r. w zwi±zku z rozpadem ZSRR. Armenia nie ma dostêpu do morza. Stolica Armenii to obecnie Erywañ, jest te¿ najwiêkszym miastem w kraju. Od 1991 roku nale¿y do Wspólnoty Niepodleg³ych Pañstw.
Pochodzenie nazwy pañstwa
Nazwa pochodzi od perskiej nazwy Armanestân i Arman znalezionych w staroperskich inskrypcjach. Uwa¿a siê, ¿e s³owo Armen mo¿e odnosiæ siê do staro¿ytnej pó³legendarnej postaci Arama, s³awnego ze swych dzielnych czynów. Irañczycy u¿ywaj± nazwy "Armeni" lub "Ormianie".
Ustrój polityczny
W Armenii obowi±zuje konstytucja z 1995 roku przyjêta w referendum. G³ow± pañstwa jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na 5 - letni± kadencjê. W³adza ustawodawcza nale¿y do jednoizbowego parlamentu (Zgromadzenie Narodowe) o 4-letniej kadencji. 131 deputowanych jest wybieranych w wyborach powszechnych. W³adzê wykonawcz± sprawuje rz±d na czele z premierem, powo³ywanym przez prezydenta. Ministrów z rekomendacji premiera mianuje prezydent.
Geografia
Armenia zajmuje pó³nocno-wschodni± czê¶æ Wy¿yny Armeñskiej. Oko³o 90% kraju le¿y na wysoko¶ci ponad 1000 m n.p.m., najwiêkszym wzniesieniem jest wygas³y wulkan Aragac (4090 m n.p.m.). Jest to obszar aktywny sejsmicznie, ostatnie silne wstrz±sy mia³y miejsce w 1988 i 1993 r. W rowie tektonicznym na wysoko¶ci 1900 m n.p.m znajduje siê najwiêksze na Kaukazie jezioro Sewan (powierzchnia 1240 km kwadratowych,a g³êboko¶æ do 83 metrów). W po³udniowo-zachodniej czê¶ci kraju rozci±ga siê ¶ródgórska kotlina Araracka, osi±gaj±ca wysoko¶æ 850-1000 m n.p.m. Najd³u¿sza rzeka Armenii Araks w swym ¶rodkowym biegu wyznacza granicê z Turcj± i Iranem. Kraj bez dostêpu do morza. Na równinach i przedwzgórzach Armenii panuje klimat podzwrotnikowy suchy o cechach kontynentalnych, z krótkimi, mro¼nymi zimami i gor±cymi latami. ¦rednia temperatura stycznia wynosi -3°C,a lipca od 24°C do 26°C. Roczna suma opadów waha siê od 200 do 500 mm na wy¿ej po³o¿onych obszarach panuje klimat umiarkowany, a na wysoko¶ci ponad 2000 m n.p.m. - ch³odny górski. ¦rednia roczna suma opadów przekracza tu 800 mm.
Historia
Ormianie swoje pochodzenie wywodz± od Hajka, prawnuka Noego (syn Togarma, syna Gomera, syna Jafeta) którego arka osiad³a na górze Ararat (le¿±cej w dzisiejszej Turcji). Nazwa Armenia ma pochodziæ od imienia ormiañskiego przywódcy Arama. W rzeczywisto¶ci Ormianie przywêdrowali na teren Armenii ju¿ w czasach historycznych, z pó³nocy, przez Kaukaz albo przez Ba³kany i Anatoliê, po czym zasiedlili po³udniowy Kaukaz i ca³± wschodni± po³owê Azji Mniejszej. Armenia w³a¶ciwa obejmuje nie tylko dzisiejsz± Republikê Armenii, lecz równie¿ tereny dzisiejszej wschodniej Turcji (Wy¿ynê Armeñsk±) po górny Eufrat i wschodni kraniec gór Taurus, pó³nocn± Mezopotamiê (miêdzy jeziorami Urmia i Wan) oraz zachodni Azerbejd¿an (¶ci¶lej - jego czê¶æ le¿±c± w dzisiejszym Iranie). Miêdzy XI a VII w. p.n.e. na terenach wspó³czesnej Armenii istnia³o potê¿ne królestwo Urartu, które zosta³o rozbite przez Scytów. W roku 782 p.n.e. wzniesione zosta³o miasto Erywañ. W VI w. p.n.e. Armeniê zajêli Persowie, a w 331 p.n.e. Aleksander Wielki. Armenia pozostawa³a pod w³adz± pañstw diadochów a¿ do 190 p.n.e. W I w. p.n.e. za panowania króla Tigranesa II Armenia sta³a siê najpotê¿niejszym pañstwem Azji Mniejszej, siêgaj±cym od Morza Kaspijskiego do ¦ródziemnego i od Mezopotamii po Kaukaz. Po ¶mierci Tigranesa III Armenia utraci³a mocarstwowy status, odgrywa³a jednak istotn± rolê w rywalizacji miêdzy Rzymem a Partami. Dziêki dzia³alno¶ci ¶w. Grzegorza O¶wieciciela ju¿ w 301 (12 lat przed tym, gdy Konstantyn I Wielki zniós³ prze¶ladowania chrze¶cijan w Rzymie) Armenia ustanowi³a chrze¶cijañstwo religi± pañstwow± i jest najstarszym chrze¶cijañskim pañstwem ¶wiata. W 406 ormiañski mnich Mesrop Masztoc stworzy³ od podstaw alfabet ormiañski, co przyczyni³o siê do bujnego rozwoju kultury. Po upadku królestwa armeñskiego w 428 zachodnia czê¶æ Armenii znalaz³a siê pod panowaniem Bizancjum, a wschodnia - Persji. Perski ucisk narodowy i religijny doprowadzi³ do wybuchu w 451 powstania w obronie wiary i narodowo¶ci, które choæ militarnie zakoñczy³o siê klêsk±, st³umione przez znacznie liczniejszych Persów, to jednak zmusi³o ich do nadania Armenii szerokiej autonomii. Z powodu wojny z Persami ko¶ció³ ormiañski nie móg³ uczestniczyæ w soborze chalcedoñskim w 451. Wskutek przek³amañ i ró¿nic jêzykowych a tak¿e machinacji politycznych Bizancjum Ormianie odrzucili w 554 na synodzie w Dwinie postanowienia tego soboru potêpiaj±ce monofizytyzm, tym samym od³±czaj±c siê od Ko¶cio³a Powszechnego. W VII w. Armenia zosta³a podbita przez Arabów i pozostawa³a pod ich panowaniem a¿ do 884. Od 885 do 1045 istnia³o kolejne niepodleg³e ormiañskie królestwo Ani, podbite przez Bizancjum. W 1071 Armenia zosta³a podbita przez Turków. W Cylicji na wybrze¿u Morza ¦ródziemnego powsta³o wówczas w 1080 stworzone przez uchod¼ców Królestwo Ma³ej Armenii, sprzymierzone z krzy¿owcami a¿ do czasu swego upadku w 1375. A¿ do XIX w. praktycznie ca³a Armenia znalaz³a siê pod panowaniem muzu³mañskich Turków osmañskich, jednak Ormianie zdo³ali zachowaæ sw± religijn± i narodow± to¿samo¶æ, za¶ ormiañscy uchod¼cy wnie¶li istotny wk³ad do kultury europejskiej. Ormianie systematycznie emigrowali z terenów zajêtych przez Turków i Persów, w wyniku czego przewa¿aj±ca wiêkszo¶æ Ormian mieszka dzi¶ poza w³a¶ciw± Armeni± - w diasporze rozsianej po ca³ym ¶wiecie. W kolejnych wojnach w latach 1813 i 1828 Imperium Rosyjskie zdoby³o na Imperium Osmañskim i Persji wschodni± Armeniê, co znacznie poprawi³o sytuacjê Ormian. W latach 1895 i 1915 w³adze tureckie przeprowadzi³y na ziemiach zachodniej Armenii dwie fale czystek etnicznych (ludobójstwa) znane dzi¶ pod nazw± rzezi Ormian. W ich toku wymordowano 1-2,6 mln Ormian. Po rewolucji pa¼dziernikowej w Rosji na Armeniê z zachodu i wschodu napadli Turcy. Po ich przegranej w I wojnie ¶wiatowej, w 1918 proklamowano utworzenie Demokratycznej Republiki Armenii. W 1922 bolszewicy wcielili Armeniê do Zwi±zku Radzieckiego, a ormiañska elita pad³a ofiar± stalinowskich czystek. Utworzono wówczas Armeñsk± SRR, która 12 marca 1922 wesz³a w sk³ad Zakaukaskiej Republiki Radzieckiej i pozosta³a w niej do 5 grudnia 1939. Po II wojnie ¶wiatowej nast±pi³ wzrost gospodarczy i Armenia sta³± siê najbogatsz± spo¶ród republik ZSRR. Za rz±dów Gorbaczowa od¿y³ spór z Azerbejd¿añsk± SRR o Górski Karabach ("Arcach") - zamieszkany g³ównie przez Ormian obwód autonomiczny le¿±cy na terenie Azerbejd¿anu. Wskutek tego Turcja i Azerbejd¿an na³o¿y³y na Armeniê blokadê gospodarcz±. Sytuacjê gospodarcz± dodatkowo pogorszy³o w 1988 silne trzêsienie ziemi, które zniszczy³o miasto Giumri oraz zmusi³o w³adze do zamkniêcia elektrowni atomowej Mecamor. W lipcu 1990 Armenia og³osi³a sw± niepodleg³o¶æ, potwierdzon± w referendum 21 wrze¶nia 1991. Wkrótce potem zmuszona by³a stoczyæ wojnê z Azerbejd¿anem w obronie ormiañskiej ludno¶ci Górskiego Karabachu, tymczasowo zakoñczon± korzystnym dla niej zawieszeniem ognia w 1994. Górski Karabach i otaczaj±ce go tereny Azerbejd¿anu pozostaj± pod w³adz± Ormian, na razie jako odrêbne pañstwo, choæ silne s± tendencje zjednoczeniowe. Sytuacja polityczna regionu dalej pozostaje nieuregulowana.
Gospodarka
Sytuacja gospodarcza Armenii stopniowo ulega poprawie, jest jednak nadal z³a jak na standardy europejskie. Armenia pozostaje pod wp³ywem blokady gospodarczej ze strony Turcji i Azerbejd¿anu, jedyn± otwart± granic± pozostaje granica z Gruzj±. W 1994 rz±d przy wsparciu MFW rozpocz±³ ambitny program liberalizacji gospodarki, który od 1995 przyniós³ wzrost gospodarczy i cz³onkostwo w WTO. Armenia zdo³a³a sprywatyzowaæ wiêkszo¶æ ma³ych i ¶rednich przedsiêbiorstw, ograniczyæ inflacjê i ustabilizowaæ walutê. Brak energii elektrycznej i paliw zosta³ rozwi±zany poprzez ponowne uruchomienie elektrowni atomowej w Mecamor, co pozwoli³o krajowi zostaæ eksporterem energii elektrycznej, ale powoduje naciski ze strony Unii Europejskiej. Rolnictwo jest niedoinwestowane, oparte na przestarza³ych technologiach, wskutek czego kraj nie jest samowystarczalny ¿ywno¶ciowo. Gospodarka Armenii nadal pozostaje blisko zwi±zana z Rosj±. Pomoc dla kraju p³ynie g³ównie z diaspory.
Spo³eczeñstwo
Oko³o 3 mln mieszkañców, 96% Ormian, 2% Rosjan, poza tym Grecy, Asyryjczycy, Ukraiñcy, Kurdowie. 94% deklaruje przynale¿no¶æ do Ormiañskiego Ko¶cio³a Apostolskiego. W wyniku wojny opu¶ci³o Armeniê oko³o 200 tys. Azerów, przyby³o za¶ 260 tys. ormiañskich uchod¼ców z Azerbejd¿anu. Z powodów historycznych wiêkszo¶æ Ormian mieszka poza granicami kraju, na Bliskim Wschodzie, w Rosji, Europie Zachodniej i Ameryce, za¶ z powodu z³ej sytuacji gospodarczej nadal trwa silna emigracja. W latach 1991-2001 wyjecha³o z Armenii ok. 800 tys. Ormian.
Podzia³ administracyjny
Kraj podzielony jest na 10 prowincji (marzer) i jedno miasto wydzielone - prowincje Armenii: 1. Aragacotn 2. Ararat 3. Armawir 4. Gegharkunik 5. Kotajk 6. Lori 7. Szirak 8. Sjunik 9. Tawusz 10. Wajoc Dzor 11. Erywañ (stolica).
¼ród³o: Mennica Polska / Centralny Bank Republiki Armenii / Wikipedia

Dostêpno¶æ: brak




 |  Strona g³ówna  |  Nowo¶ci  |  O firmie  |  Regulamin  |  Aktualny stan koszyka  |  Kontakt  | 
oprogramowanie Sklepy internetowe

Sklep numizmatyczny - Polskie i zagraniczne monety kolekcjonerskie, banknoty polimerowe
Monety z³ote, monety srebrne, monety Kanonizacja Jana Paw³a II, monety okolicznoœciowe 5 z³
Numizmatyka: Z³oto lokacyjne: Z³ote sztabki: Abonament numizmatyczny 2015
Skarby Stanis³awa Augusta, Kanonizacja Jan Pawe³ II
Sitemap