HomeNowo¶ciO firmieRegulaminTwój koszykKontakt
Sklep numizmatyczny zaprasza, 29 marca 2024 r. U¿ytkownicy online: 558
Poleæ znajonemu  |  Dodaj do ulubionych
Nowo¶ci
10 z³, 40. rocznica strajku w Wy¿szej Oficerskiej Szkole Po¿arniczej, 2021
NBP
Cena brutto: 189.00 PLN

50 z³, Skarby Stanis³awa Augusta - Jan III Sobieski, 2022
NBP
Cena brutto: 1899.00 PLN

20 z³, Polskie Termopile - Dytiatyn, 2021
NBP
Cena brutto: 239.00 PLN


Informacje
Plan emisyjny monet
i banknotów w 2018 roku:


Polska Reprezentacja Olimpijska PyeongChang
- 200 zł, 10 zł

Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni August Emil Fieldorf „Nil”
- 10 zł

Wielcy polscy ekonomiści
Fryderyk Skarbek
- 10zł

Moneta okolicznościowa z napisem 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości
- 5 zł

Polskie Termopile - Hodów
- 10 zł

100-lecie czynu zbrojnego Polonii amerykańskiej
- 10 zł

Skarby Stanisława Augusta
Henryk Walezy
- 500 zł, 50 zł

Historia monety polskiej boratynka, tymf Jana Kazimierza
- 20 zł

760-lecie Towarzystwa Strzeleckiego Bractwa Kurkowego
w Krakowie
- 10 zł

100-lecie powstania Gimnazjum
i Liceum im. Stefana Batorego
w Warszawie
- 10 zł

POLONIA RESTITUTA
- 10 zł

125-lecie działalności Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
- 10 zł

Niepodległość
- 20 zł (banknot kolekcjonerski)

Stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości – Ignacy Jan Paderewski
- 100 zł, 10 zł

100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości
- 1 zł, 2018 zł, 100 zł

Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni – Hieronim Dekutowski „Zapora”
- 10 zł

100. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego
- 200 zł, 10 zł

Wiadomo¶ci

Emisje NBP
Emisja monet NBP 2018

Emisja monet NBP 2017

Emisja monet NBP 2016

Emisja monet NBP 2015

Emisja monet NBP 2014

Emisja monet NBP 2013

Emisja monet NBP 2012

Emisja monet NBP 2011

Emisja monet NBP 2010

Emisja monet NBP 2009

Emisja monet NBP 2008

Emisja monet NBP 2007

Emisje monet NBP 1995 - 2006


 
2 z³, 400 rocznica polskiego osadnictwa w Ameryce Pó³nocnej, 2008
Nazwa Cena brutto
2 z³, 400 rocznica polskiego osadnictwa w Ameryce Pó³nocnej, 2008
3.00 PLN

Producent: NBP - monety Nordic Gold

ID: 650

Moneta obiegowa 2 z³ - 400. rocznica polskiego osadnictwa w Ameryce Pó³nocnej, 2008

Nomina³: 2 z³
Metal: stop CuAl5Zn5Sn1
Stempel: zwyk³y
¦rednica: 27,00 mm
Waga: 8,15 g
Wielko¶æ emisji: 1.100.000 szt.
Data emisji monet w NBP: 15.12.2008 r.
Projektant: Ewa Tyc-Karpiñska (awers) i Roussanka Nowakowska (rewers).

400 rocznica polskiego osadnictwa w Ameryce Pó³nocnej (400 th Anniversary of Polish Settlement in America) - monety obiegowe z nordyckiego z³ota, o nietypowym temacie i ciekawym projekcie, upamiêtniaj±ce 400. rocznicê polskiego osadnictwa w Ameryce Pó³nocnej.

Rewers monety Nordic Gold przedstawia mê¿czyznê wytapiaj±cego szk³o. Standardowy awers to wizerunek or³a ustalony dla god³a Rzeczypospolitej Polskiej.

400 rocznica polskiego osadnictwa w Ameryce Pó³nocnej,

Czy wiesz, ¿e:
* pierwsza firma na terenie Ameryki zosta³a za³o¿ona przez ... Polaków,
* pierwszy produkt eksportowy "Made in America" by³ dzie³em ... Polaków,
* pionierami w walce o godno¶æ - pierwszymi organizatorami strajku w Ameryce byli ... Polacy.

W pa¼dzierniku 1608 roku, wkrótce po za³o¿eniu pierwszej kolonii angielskiej na wschodnim wybrze¿u Ameryki Pó³nocnej, na Nowy Kontynent przybyli tak¿e polscy osadnicy. Zapocz±tkowali tym samym nie tylko powstanie wieloetnicznej Wirginii, ale równie¿ pó¼niejszych Stanów Zjednoczonych Ameryki - kraju za³o¿onego i zamieszka³ego przez potomków emigrantów, w tym polskich, którzy przybyli tutaj w poszukiwaniu "ziemi obiecanej".



Polonia amerykañska - Polacy mieszkaj±cy w Stanach Zjednoczonych
Stany Zjednoczone to kraj z najwiêksz± Poloni± na ¶wiecie. G³ówne miejsca zamieszkiwania Polonii w USA to miasta: Chicago, Denver, Detroit, Los Angeles, Nowy Jork i Seattle. Szacuje siê. ¿e mieszka w Stanach Zjednoczonych 10,6 mln (dane szacunkowe 2001) ludzi pochodzenia polskiego, a oko³o 667 tys. (spis ludno¶ci w 2000 r.) z nich u¿ywa jêzyka polskiego w ¿yciu codziennym. Chicago, miasto w ¶rodkowych USA, jest drugim na ¶wiecie, po macierzystej Warszawie, miastem pod wzglêdem liczby Polaków. Hrabstwo Luzerne w Pensylwanii to jedyne hrabstwo w USA, którego wiêkszo¶æ mieszkañców stanowi Polonia.

Fale imigracji
Gdy Polska straci³a niepodleg³o¶æ pod koniec XVIII wieku w czasach rozbiorów, niektórzy polscy patrioci, w¶ród nich Kazimierz Pu³aski i Tadeusz Ko¶ciuszko, wyjechali do Ameryki ¿eby pomóc w walce o jej niepodleg³o¶æ. Polacy zaczêli emigrowaæ w wiêkszych liczbach do Stanów Zjednoczonych ju¿ w XIX wieku, po powstaniach narodowych. G³ównie zasiedlali siê w stanach wschodniej wybrze¿y i w stanie Illinois. Kolejne du¿e fale emigracji z Polski do USA powstawa³y z powodów zarobkowych (od drugiej po³owy XIX wieku a¿ do 1939 r., potem po roku 1989), z przyczyn politycznych (po II wojnie ¶wiatowej), i z przyczyn ekonomicznych i politycznych (lata 80 XX wieku). Chocia¿ pierwsi imigranci polscy przyp³ynêli do Ameryki ju¿ w 1608 r. do miasta Jamestown w stanie Wirginia, najwiêksza fala polskiej imigracji by³a na pocz±tku XX wieku. Wed³ug danych oficjalnych, ponad 1,5 miliona imigrantów polskich przesz³o przez Ellis Island miêdzy rokiem 1899 a 1931.


Jamestown (Wirginia)
Jamestown - pierwsza sta³a osada angielskich kolonistów w Ameryce Pó³nocnej, na terenie dzisiejszego stanu Wirginia. Historycznie by³a to druga trwa³a osada na obszarze dzisiejszych Stanów Zjednoczonych po za³o¿onym w roku 1565 przez Hiszpanów mie¶cie St. Augustine na Florydzie. Poprzednie 17 prób osadnictwa anglosaskiego (w tym tzw. "Zaginiona Kolonia" na wyspie Roanoke w Karolinie Pó³nocnej) zakoñczy³o siê niepowodzeniem.

Za³o¿enie osady
Powsta³a ona po wyl±dowaniu w Ameryce trzech angielskich niewielkich statków "Susan Constant", "Godspeed" i "Discovery", nale¿±cych do Wirginijskiej Kompanii Londyñskiej (ang. The Virginia Company of London), która powsta³a w celu za³o¿enia pierwszej angielskiej kolonii na wybrze¿u amerykañskim, z grup± 39 marynarzy i 104 przysz³ych osadników na pok³adzie, pod dowództwem kapitanów Christophera Newporta, Bartholomewa Gosnolda i Johna Ratcliffe'a. W dniu 26 kwietnia 1607 r. statki dotar³y do obszernej zatoki Chesapeake, wp³ynê³y w ni± i ¿eglowa³y w górê rzeki James przez 17 dni, dopóki nie znaleziono w³a¶ciwego miejsca pod za³o¿enie osady (ponad 70 km od uj¶cia). Ku czci ówczesnego króla Anglii Jakuba I nazwano j± Jamestown.

Od wrze¶nia 1608 roku pierwszym przywódc± ("admira³em") osady zosta³ kapitan John Smith, pokonuj±c w wyborach kontrkandydata Ratcliffe'a. W pa¼dzierniku tego samego roku dotar³ do osady statek z zaopatrzeniem - "Mary and Margaret" - na pok³adzie którego znajdowa³o siê 17 dalszych osadników (w jêz. orygina³u "seaventie"), g³ównie "Holendrów, Niemców i Polaków", wyspecjalizowanych w produkcji szk³a, smo³y, pota¿u. Ju¿ po miesi±cu uruchomiono takie manufaktury, a w grudniu wys³ano do Anglii próbki produktów: "tryals of Pitch, Tarre, Glasse, Frankincense, Sope Ashes with Clapboard and Waynscot".

Osada od pocz±tku mia³a k³opoty z powodu konfliktów z miejscowymi plemionami indiañskimi z federacji Powatanów (po raz pierwszy - ju¿ w dwa tygodnie po przybyciu, gdy Smith poprowadzi³ grupê osadników w górê rzeki Chickahominy celem zdobycia po¿ywienia; w pewnym momencie oddzia³ek zosta³ otoczony przez Powatanów i wybity niemal do nogi, a sam Smith - schwytany i skazany na ¶mieræ - zosta³ w ostatniej chwili uratowany za wstawiennictwem córki wodza o imieniu Motaoaka, ale w dziejach wczesnego osadnictwa lepiej znanej pod imieniem Pokahontas). W roku 1609 Smith zraniony przypadkowo, wyjecha³ do Anglii, po czym nast±pi³ okres rozprzê¿enia (zw³aszcza po ¶mierci jego nastêpcy - Ratcliffe'a - zamêczonego na ¶mieræ przez Powatanów) i g³odu, który przetrwa³o zaledwie 65 kolonistów.

Przypadkowe odkrycie Bermudów
W roku 1609 wyruszy³a z Plymouth flotylla Kompanii Wirginijskiej. Podczas silnego sztormu na Atlantyku flagowy okrêt flotylli "Sea Venture", na pok³adzie którego znajdowali siê admira³ sir George Somers, sir Thomas Gates, William Strachey i inni notable wczesnego okresu kolonizacyjnego, oddali³ siê od siedmiu pozosta³ych statków i dotar³ a¿ do archipelagu Bermudów, gdzie wszed³ na rafy. Za³odze i pasa¿erom uda³o siê nie tylko ocaliæ ¿ycie, ale nawet towary z ³adowni i wiêkszo¶æ takielunku i uzbrojenia. Sam okrêt by³ nie do uratowania. Rozbitkowie nie pró¼nowali. Szalupa okrêtowa zosta³a wyposa¿ona w maszt i ¿agiel i wys³ana na poszukiwanie Wirginii. Nikt wiêcej ani ³odzi, ani jej za³ogi nie widzia³. Pozostali spêdzili na Bermudach dziewiêæ miesiêcy, buduj±c dwa niewielkie stateczki "Deliverance" i "Patience" z rosn±cych na wyspach cedrów.

Wreszcie, w kwietniu 1610 r. oba statki wyruszy³y na pó³noc, a na Bermudach pozostawiono jedynie dwóch ludzi (w celu dowiedzenia brytyjskich praw do archipelagu). 23 maja 1610 roku wêdrowcy dotarli do Jamestown, które zastali niemal bezludne i w ruinie. Po krótkiej naradzie postanowiono porzuciæ Wirginiê i wróciæ do Anglii, ale w tym momencie przyby³a flotylla pod dowództwem królewskiego gubernatora Thomasa Westa, barona De La Warr, wzmacniaj±c si³y kolonii. Nowy prze³o¿ony zmusi³ kolonistów do powrotu i odbudowy zniszczonego osiedla. Kilku najbardziej krn±brnych wsadzono na jeden ze statków i pos³ano na po³udnie. Za³o¿one przez nich na wyspie Bermuda osiedle otrzyma³o nazwê Hamilton i w ten sposób Bermudy sta³y siê drug± sta³± koloni± angielsk± w Ameryce Pó³nocnej.

Trudy ¿ycia w kolonii
W 1612 r. w okolicach Jamestown, g³ównie nad brzegami rzeki James, powsta³y pierwsze plantacje tytoniu - g³ówne ¼ród³o utrzymania osadników przez wiele lat (eksport tytoniu do Anglii zacz±³ siê na dobre w roku 1617). Stolic± kolonii by³o Jamestown; tu mie¶ci³y siê jej w³adze i jedyny o¶rodek handlowy, ale po³o¿enie by³o fatalne. Osadnicy narzekali na doroczne plagi komarów, niezdatn± do picia wodê burzliwej, p³ywowej rzeki, jak i niewielkie mo¿liwo¶ci rozbudowy osiedla (bagnisty teren).

Powtarzaj±ce siê po¿ary i podtopienia powodowa³y, ¿e w³adze kolonii zmuszone by³y przenosiæ siê (czasami nawet na d³u¿ej) do pobliskiej, ufortyfikowanej i wysoko po³o¿onej Middle Plantation. W roku 1619, gdy liczba mieszkañców przekroczy³a tysi±c, powsta³a Rada Mieszkañców (ang. the House of Burgesses). Jednym z pierwszych jej zarz±dzeñ by³a rozbudowa plantacji w centra handlowo-rzemie¶lnicze tak, by po jakim¶ czasie, zaczê³y przekszta³caæ siê w o¶rodki miejskie, stolice hrabstw. W tym samym roku odnotowano pierwszy strajk polskich hutników szk³a walcz±cych o prawa pracownicze oraz przybycie pierwszych 20 czarnych niewolników na sprzeda¿. Jednym z nich by³ Anthony Johnson, który w roku 1623 uzyska³ wolno¶æ, a w roku 1651 by³ na tyle bogaty, ¿e móg³ sprowadziæ piêciu w³asnych niewolników dla uprawy 100 ha przydzielonej mu ziemi.

W roku 1622 nast±pi³ atak Indian, którym osadnicy zabierali ziemiê, co zakoñczy³o siê ¶mierci± 350 mê¿czyzn, kobiet i dzieci. Odwetowe uderzenie sprawi³o, ¿e Indianie zostawili osadników w spokoju na nastêpne dwadzie¶cia lat, po czym (w 1644) nast±pi³ kolejny atak powoduj±cy spory zamêt i ponowny spadek liczebno¶ci mieszkañców ju¿ ukszta³towanej kolonii. Ka¿dy z indiañskich ataków powodowa³ odwetowe ekspedycje karne, których celem by³o zabicie jak najwiêkszej ilo¶ci Indian, zniszczenia ich wiosek, zapasów ¿ywno¶ci i pól uprawnych. By zapewniæ nap³yw nowych ochotników Kompania Wirginijska pos³a³a do Jamestown pewn± liczbê "m³odych, przystojnych i poprawnie wykszta³conych kobiet" jako ewentualne ¿ony dla wirginijskich kawalerów.

W 1676 roku dosz³o do rebelii przeciwko rz±dom królewskiego gubernatora, sir Williama Berkeleya. Powstaniu przewodzi³ jego krewniak, plantator, niejaki Nathaniel Bacon; efektem by³o spalenie osady do gruntu; po kolejnym po¿arze w roku 1699 zdecydowano o przeniesieniu siê pozosta³ych kolonistów do dawnej Middle Plantation, dzi¶ Colonial Williamsburg w Williamsburgu. Na krótko przed upadkiem (w roku 1693) miasto uzyska³o przywilej królewski zezwalaj±cy na budowê szko³y wy¿szej "College of William and Mary", przy czym budowê szko³y podjêto od razu w nowej stolicy.

Czasy dzisiejsze
Do czasów dzisiejszych zachowa³y siê w Jamestown nieliczne resztki zabudowañ (m.in. wie¿a ko¶cio³a) i groby z pocz±tkowego okresu osadnictwa. Obecnie Jamestown jest czê¶ci± parku narodowego Virginia's Colonial National Historical Park. Tereny dawnego centrum miasta znajduj± siê pod opiek± Stowarzyszenia Ochrony Zabytków Wirginii (ang. The Association for the Preservation of Virginia Antiquities).

W roku 1957 w odleg³o¶ci ok. 800 m od dawnego centrum miasta zbudowano "Jamestown Festival Park". W parku znajduj± siê repliki pierwszego portu kolonii, domu zebrañ Powhatanów i dawnych statków, które przywioz³y pierwszych osadników. Miejsce odwiedzane jest przez setki tysiêcy turystów ka¿dego lata. W roku 2007 Jamestown obchodzi 400-lecie za³o¿enia. ¯adna organizacja polonijna nie zadba³a o uwypuklenie obecno¶ci Polaków w¶ród pierwszych osadników, w zwi±zku z czym Amerykanie polskiego pochodzenia nie zostali zaproszeni do udzia³u w obchodach.

¼ród³o: NBP / Mennica Polska S.A. / Wikipedia

Dostêpno¶æ: produkt dostêpny




 |  Strona g³ówna  |  Nowo¶ci  |  O firmie  |  Regulamin  |  Aktualny stan koszyka  |  Kontakt  | 
oprogramowanie Sklepy internetowe

Sklep numizmatyczny - Polskie i zagraniczne monety kolekcjonerskie, banknoty polimerowe
Monety z³ote, monety srebrne, monety Kanonizacja Jana Paw³a II, monety okolicznoœciowe 5 z³
Numizmatyka: Z³oto lokacyjne: Z³ote sztabki: Abonament numizmatyczny 2015
Skarby Stanis³awa Augusta, Kanonizacja Jan Pawe³ II
Sitemap