*****
Pa¼ królowej (³ac.
Papilio machaon) - owad, motyl dzienny o ¿ó³tym ubarwieniu skrzyde³ z czarnymi i niebieskimi wzorami, zamieszkuj±cy ca³± Europê, Azjê i pó³nocn± Afrykê. Uwa¿any za jednego z najpiêkniejszych owadów, przez co sta³ siê cennym ³upem dla kolekcjonerów.
Wygl±d pazia królowejCia³o smuk³e, z ma³± g³ow±, czu³ki ma zakoñczone niewielkim zgrubieniem (bu³awk±). Na przednich nogach posiada d³ugie w³oski, skrzyd³a s± opatrzone okonkami. D³ugo¶æ skrzyd³a samców to ok. 3,4 cm. Skrzyd³a s± ¿ó³te, z czarnymi i niebieskimi wzorami, dwiema czerwonymi kropkami przy koñcu wewnêtrznej ich krawêdzi. Ich rozpiêto¶æ to 65-80 mm. Jajeczka s± kuliste, sk³adane pojedynczo rozwijaj± siê 8-10 dni.
WystêpowanieW Polsce wystêpuj± dwa pokolenia: I w maju, II w sierpniu. Gatunek prawie kosmopolityczny, wystêpuje na wiêkszo¶ci terytorium Europy i Azji. Zasiedla tak¿e pó³nocn± Afrykê. W Polsce ¿yje wszêdzie, z wyj±tkiem wysokich gór. M³oda g±sienica jest czarna z czerwonymi brodawkami i du¿± plam± na grzbiecie. Z biegiem czasu staje siê zielona, ma czarne pier¶cienie, z których ka¿dy posiada sze¶æ pomarañczowych plam.
¦rodowiskoOtwarte tereny, od wybrze¿y morskich, po góry do wysoko¶ci 2000 m. Na wy¿szych stanowiskach wystêpuje g³ównie podczas lata. Czêsto spotykany w ogrodach w których ro¶nie marchew, koper, kminek. Preferuje ³±ki i miejsca, w których rosn± dzikie gatunki warzyw (np. koper w³oski).
Tryb ¿ycia i od¿ywianie siê imagoJedno pokolenie na pó³nocy Europy rozwija siê miêdzy czerwcem, a sierpniem. Podczas gor±cego lata, na po³udniu naszego kontynentu wystêpuj± z regu³y dwie, a w pó³nocnej Afryce, nawet trzy generacje. Dojrza³y motyl ¿yje kilka tygodni, ginie zwykle po z³o¿eniu i zap³odnieniu jaj. Imago pobiera ma³o pokarmu, zjada ma³e ilo¶ci nektaru i rosy. Zdarza siê, ¿e pa¼ królowej siada na solniskach czy odchodach zwierzêcych, aby pobraæ substancje mineralne.
Tryb ¿ycia i od¿ywianie siê g±sienicyDwa pokolenia: od maja do czerwca i od sierpnia do wrze¶nia. Przemiana od g±sienicy do poczwarki trwa 6-7 tygodni, a rozwój poczwarki 2-24 tygodnie. G±sienice pazia królowej zjadaj± li¶cie ro¶lin baldaszkowatych, zw³aszcza dzikiej i ogrodowej marchwi, kopru, biedrzeñca, kminku i pietruszki.
Gêsto¶æ zasiedleniaBy³ niegdy¶ bardzo pospolitym motylem (jego g±sienice ¿eruj± na bardzo pospolitych ro¶linach baldaszkowatych), ale wskutek nowoczesnego rolnictwa i dzia³alno¶ci kolekcjonerów, w niektórych miejscach niemal wygin±³.
¼ród³o: NBP / Mennica Polska / Wikipedia