Moneta obiegowa uwieczniająca Pałac Królewski w Łazienkach, zwany też Pałacem na Wodzie lub Pałacem na Wyspie.

Moneta obiegowa 2 zł, Zamki i Pałace w Polsce: Pałac Królewski w Łazienkach, 1995

Nominał: 2 zł

Pałac Łazienkowski, zwany też Pałacem na Wodzie lub Pałacem na Wyspie - główny kompleks architektoniczny w Parku Łazienkowskim. Zbudowany wg projektu Dominika Merliniego i Jana Chrystiana Kamsetzera.

Został rozbudowany przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w latach 1772-1793 na bazie tzw. Łazienki Lubomirskiego, zaprojektowanej i zbudowanej w latach 1680-1690 przez Tylmana van Gameren dla marszałka wielkiego koronnego Stanisława Herakliusza Lubomirskiego. Nowo powstały pałac był od 1775 letnią rezydencją króla. Tu w lecie odbywały się organizowane przez władcę obiady czwartkowe.

W latach 1788-1793 pałac rozbudowano w stylu klasycystycznym wg projektu Dominika Merliniego. Autorami dekoracji malarskiej i rzeźbiarskiej byli m.in. Marcello Bacciarelli i Jan Bogumił Plersch. Leży na sztucznej wyspie, wokół której rozciąga się jeziorko. Jest połączony z lądem dwoma mostami zwieńczonymi klasycystycznymi kolumnami. Przy jeziorze znajduje się również Teatr na Wyspie, a przed budową pałacu (w roku 1767) utworzono ogród francuski. Po śmierci Stanisława Augusta Poniatowskiego był własnością kolejno ks. Józefa Poniatowskiego i ks. Marii Poniatowskiej.

Od 1817 był rezydencją cesarską. W 20-leciu międzywojennym był, wraz z parkiem, własnością Państwowych Zbiorów Sztuki. Jesienią 1944 roku sprzęty znajdujące się w pałacu zostały wywiezione przez stacjonujących w nim hitlerowców do III Rzeszy, a pałac spalono. Odbudowę pałacu, pod kierownictwem architekta Jana Dądrowskiego, rozpoczęto w roku 1945 a zakończono w 1960. Bogate wnętrze zostało zrekonstruowane po zniszczeniach wojennych. Pałac został włączony w charakterze oddziału do Muzeum Narodowego, a od roku 1995 jest samodzielną instytucją.

źródło: NBP / Mennica Polska / Wikipedia