Moneta obiegowa z serii Polscy Podróżnicy i Badacze, która uwiecznia Michała Siedleckiego.
Moneta obiegowa z serii "Polscy Podróżnicy i Badacze", uwieczniająca Michała Siedleckiego.
- Awers: wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-01, pod orłem napis: ZŁ 2 ZŁ, w otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA poprzedzony oraz zakończony sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: MW.
- Rewers: wizerunek Michała Siedleckiego. Z lewej strony napis: MICHAŁ / SIEDLECKI, poniżej w okręgu fauna z planktonu morskiego w różnych powiększeniach mikroskopowych wg rysunku Michała Siedleckiego. Poniżej daty 1873 / 1940.
- Na boku: ośmiokrotnie powtórzony napis: NBP, co drugi odwrócony o 180 stopni, rozdzielony gwiazdkami.
Michał Marian Siedlecki (ur. 8 września 1873 w Krakowie, zm. 11 stycznia 1940 w obozie Sachsenhausen) - polski zoolog.
W 1891 ukończył Gimnazjum św. Jacka w Krakowie. W latach 1891–1895 studiował zoologię w Uniwersytecie Jagiellońskim, a następnie odbył studia uzupełniające w Instytucje Zoologicznym w Berlinie (1895-1896) oraz Collage de France i Instytucie Pasteura Uniwersytetu w Paryżu.
W 1895 r. otrzymał tytuł doktora filozofii, a w 1899 docenta zoologii UJ. W 1904 został profesorem nadzwyczajnym. Od 1912 pełnił funkcję kierownika Katedry Zoologii tej uczelni. W latach 1919–1921 był rektorem Uniwersytetu Stafana Batorego w Wilnie. W 1921 powrócił na Uniwersytet Jagielloński.
W 1921 był współinicjatorem powstania Morskiego Laboratorium Rybackiego na Helu oraz Stacji Badania Wędrówek Ptaków w Warszawie w 1931 r.
Reprezentował Polskę w Międzynarodowej Radzie Badań Morza w Kopenhadze oraz Międzynarodowym Biurze Ochrony Przyrody w Brukseli. Uczestniczył w wyprawach naukowych do Egiptu, Indii, Afryki, na Cejlon oraz Jawę. W latach 1923-1938 był członkiem Państwowej Rady Ochrony Przyrody.
W pracy badawczej zajmował się protozoologią, cytologią oraz biologią morza. Prowadził także badania z zakresu biologii morza i nad stworzeniem racjonalnych podstaw rybołówstwa morskiego.
Walczył o objęcie ochroną rzadkich zwierząt, m. in. żubra, wielorybów, jesiotra, i wielu gatunków ptaków. Prowadził kompleksowe badania nad mechanizmami przystosowawczymi zwierząt do warunków tropikalnych. Wraz z Franciszkiem Kryształowiczem badał patogenezę kiły i biologię krętka bladego, a z Fritzem Schaudinnem przyczynił się do wyjaśnienia patogenezy malarii.
W roku 1903 został członkiem korespondentem Akademii Umiejętności, a w 1920 członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności. Był także członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Doktor honoris causa uniwersytetów w Wilnie i Strasburgu. W 1923 r. został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta.
Po rozpoczęciu okupacji niemieckiej w Polsce, aresztowany 6 listopada 1939 w akcji Sonderaktion Krakau. Zmarł 11 stycznia 1940 w obozie Sachsenhausen. Urna z prochami profesora przyjechała do Krakowa, złożono ją na Cmentarzu Rakowickim. Imieniem profesora nazwano polski naukowo-badawczy statek oceaniczny ("Profesor Siedlecki").
Był autorem wielu prac naukowych i popularnonaukowych.
Wybrane publikacje naukowe: * O budowie leukocytów oraz o podziale ich jąder u jaszczurów (1896)
* Cycle evolutif de la Caryotropha mesnilii, coccidie novelle des Polymnies (1902)
* Spostrzeżenia nad budową i rozwojem Spirochaetae pallida Schaud. (1906)
* Badania doświadczalne nad kiłą: morfologia krętka białego (1907)
* O przemianie materii wśród morza (1907)
* Ekonomiczne wykorzystywanie wybrzeża w zakresie rybołówstwa morskiego (1927)
* Naukowe podstawy racjonalnej gospodarki rybackiej na morzu (1929)
* Niewyzyskane walory morza (1930)
* Wielorybnictwo i ochrona wielorybów (1931)
* Sprawa międzynarodowej ochrony ptaków (1933)
* Ryby morskie częściej poławiane na Bałtyku i północnym Atlantyku (1938).
Wybrane publikacje popularnonaukowe: * Jawa. Przyroda i sztuka (1913)
* Głębiny (1916)
* Skarby wód. Obrazy z nadmorskich krain (1923)
* Na rafach koralowych (1926)
* Opowieści malajskie (1926)
* Na drodze życia i myśli (1966).
źródło: NBP / Mennica Polska / Wikipedia