Seria: "Motyle" / "Butterflies" series
 
Emitent: Niue Island
Producent: Mennica Polska S. A.
Stan zachowania monety: I (menniczy)
Nominał: 1 dolar (1 dollar)
Srebro: Ag 925
Stempel: lustrzany
Wymiary: 38,61 mm
Waga: 28,28 g
Wielkość emisji: 9.000 szt.
Projektant monety: Dobrochna Surajewska
Rok emisji: 2010 r.
W zestawie: srebrna moneta kolekcjonerska w kapsule ochronnej, dwujęzyczny certyfikat autentyczności Mennicy Polskiej

W kolekcji zostaną przedstawione najciekawsze i najpiękniejsze motyle Europy i świata.


Seria srebrnych monet charakteryzuje się ciekawym dla kolekcjonerów tematem, niskim nakładem i oryginalnym projektem.


Dzięki zastosowanej technologii druku tamponowego wizerunki w pełni odwzorowują kolor motyli.  

• Awers: w centralnej części monety stylizowany wizerunek królowej Elżbiety II. Poniżej znak Mennicy Polskiej M/W. Dookoła królowej napis: ELLIZABETH II 1 DOLLAR.Wzdłuż krawędzi monety, u góry napis: NIUE ISLAND 2010. W tle, w powiększeniu stylizowany wizerunek fragmentu skrzydła motyla.
  
  
• Rewers: w centralnej części monety stylizowany wizerunek samca Niepylaka apollo siedzącego na kwiatach rozchodnika wielkiego (Sedum maximum). Z prawej strony napis w języku łacińskim: PARNASSIUS APOLLO (Niepylak apollo).

Niepylak apollo (Parnassius apollo) - motyl z rodziny paziowatych. Jest największym w Polsce motylem dziennym.

Cechy charakterystyczne:

• rozpiętość skrzydeł ok. 9 cm,
• ubarwienie białe w plamki, na przednim skrzydle pięć czarnych, na tylnym - dwie czerwone w czarnej obwódce. Jest to ubarwienie ochronne, doskonale zlewające się z barwą skał wapiennych i białych kwiatów,
• brak łusek, dlatego nie zostawia na palcach pyłu i stąd pochodzi nazwa niepylak,
• lata wolno, trzepoczącym lotem, chętnie siada na kwiatach ostów,
• nie jest zbyt płochliwy,
• gąsienica zimuje w osłonce jajowej, wiosną żerują w ciągu dnia, nawet w pełnym blasku słońca,
• motyle latają w lipcu i sierpniu.
  

Występowanie: 

• Pieniny (lokalny subgatunek Parnassius apollo frankenbergeri)
• Tatry
  

Ochrona

Objęty ochroną, tak jak nieco mniejszy niepylak mnemozyna. Jest zagrożony wyginięciem, gdyż jego larwy żerują głównie na rzadkim gatunku rośliny rozchodniku wielkim. Rozchodnik wymaga dobrze naświetlonych piarżysk wapiennych, a te zaczęły zanikać na skutek zalesiania i zaniechania wypasu.

Motyl ten wyginął już zupełnie w Beskidzie Sądeckim, Beskidzie Niskim, Sudetach i w Bieszczadach. Spotkać go obecnie można głównie na terenie Pienińskiego Parku Narodowego, ale tylko dlatego, że wdrożono tutaj specjalny program ochrony niepylaka apollo (szczegółowe informacje na dydaktycznych tablicach w Wąwozie Homole).


Niepylak apollo (łac. Parnassius apollo) należy do rodziny motylowatych (Papilionidae) i jest największym przedstawicielem fauny motyli dziennych Polski, który jest zagrożony wyginięciem.

Gatunek ten związany jest z sucholubnymi murawami porastającymi wapienne zbocza oraz okolice piarżysk obfitujących w rozchodnik wielki Sedum maximum, stanowiący roślinę żywicielską gąsienic.

Gąsienice przechodzą 4 wylinki, a podczas piątej - przypadającej na maj - przekształcają się w poczwarki. W drugiej połowie czerwca z poczwarek wylęgają się osobniki dojrzałe, przy czym samce pojawiają się zwykle nieco wcześniej niż samice.

Osobniki dojrzałe żyją około 2-4 tygodni. Ostatnie pojawiają się około połowy sierpnia i giną w pierwszych dwóch dekadach września.

Samce są zwykle nieco mniejsze i jaśniejsze od samic. Poza tym są one silnie owłosione na tułowiu co nadaje im lekko "oszroniony" wygląd.

Do cech charakteryzujących tego motyla należy również ograniczona ilość łusek. Z tego powodu nie zostawia on na palcach pyłu i stąd pochodzi nazwa niepylak. Rozpiętość skrzydeł to ok. 9 cm.

Lata wolno, trzepoczącym lotem, chętnie siada na kwiatach ostów.

Linki zewnętrzne

Parnassius apollo Motyle Europy, K.Jonko

Niepylak apollo - jedyny polski motyl na liście CITES

źródło: Mennica Polska / Wikipedia