Dziobak - fascynujący australijski gatunek ssaka, będący wielką zagadką zoologiczną, posiadającą wiele cech ptasich, takich jak: dziób, czy jajorodność - przedstawiony na niskonakładowej, srebrnej monecie z kolekcji "Osobliwości
natury" (Oddities
of Nature).
Poprzednio ukazały się monety, na których znalazły się: widłoróg i muchołówka.
- Obowiązkowa
moneta w każdej kolekcji
numizmatycznej, jak też niebanalny prezent dla każdego przyrodnika,
pragnącego poznać fascynujące gatunki fauny i flory.
Dziobak
(łac. Ornithorhynchus anatinus )
Mennica Polska
przedstawia srebrną monetę
“Dziobak”
z niezwykle ciekawej serii
monet kolekcjonerskich “Osobliwości natury”.
- Awers: w
centralnej części
monety - wizerunek głowy królowej, pod nim napisy: ELIZABETH
II, 2010,
pomiędzy nimi znak Mennicy MW. Pod nimi, wzdłuż krawędzi monety napis:
1 dollar. W tle: wizerunki śladów zwierząt oraz roślin. Z
lewej strony,
wzdłuż krawędzi napis: Niue Island.
- Rewers: w centralnej części
monety, na tle brzegu jeziora i porastającej go
roślinności wizerunek
dziobaka. Nad nim wizerunek zwisającego liścia paproci. Na
dole,
wzdłuż krawędzi monety napis: Ornithorhynchus anatinus
(łacińska
nazwa dziobaka).
Kolekcja
Mennicy Polskiej “Osobliwości
natury” prezentuje
realistyczne wizerunki niezwykłych roślin i zwierząt,
których cechy są unikalne w świecie przyrody.
Na monetach pojawią się przedstawiciele różnych
gatunków - m.in. widłoróg,
muchołówka,
dziobak, latająca żaba, czy rosiczka.
Z uwagi na różnorodność natury stworzenia zostaną pokazane
na różnych kształtach krążków monetarnych.
Monety zostaną wykonane ze srebra o tej samej próbie
monetarnej Ag 925 dodającym blasku stemplem lustrzanym proof.
Atrakcyjną cechą serii jest niski nakład monet - do 9000 szt.
oraz interesujący, kwadratowy kształt.
*****
Dziobak - nie do wiary
Wybitni zoologowie u progu XIX wieku badali skrupulatnie pierwsze okazy
dziobaka, przysłane do Europy, przekonani, że to MUSI być fałszerstwo
zręcznych chińskich preparatorów. Co prawda z Australii
docierały już dziwy, ale w dziobaku zbyt wiele naraz było rzeczy
niemożliwych.
- Po pierwsze - zwierzę okryte futrem, jak nasze pieski i
kotki, ale z bezzębnym kaczym dziobem zamiast pyska, poszukujące
pożywienia w wodzie, trochę podobnie, jak kaczka.
- Po drugie - zwierzę które, tak jak nasze pieski
i kotki, karmi swoje młode mlekiem, ale to młode WYLĘGA SIĘ Z JAJA,
złożonego i WYSIEDZIANEGO przez matkę! Kiedy ta wiadomość została
wiarygodnie potwierdzona, przesłano ją do Europy telegraficznie!
- Po trzecie - to jedyny ssak jadowity w ścisłym sensie, to
znaczy z osobnym gruczołem jadowym i kolcem jadowym. Dziobaki samce
mają takie gruczoły i kolce na tylnych łapach. Ukłucie jest szalenie
bolesne, a dla małej istoty, na przykład dla psa, może być śmiertelne.
W XX wieku okazało się, że to nie koniec dziwów. Dziobak
poluje pod wodą, zamykając oczy, uszy i nozdrza! Kieruje się, jako
jedyny wśród ssaków, zmysłem elektrycznym.
Mikroskopijnymi narządami w skórze dzioba wyczuwa prądy
elektryczne, które wytwarzają mięśnie poruszających się
dżdżownic, raczków i innej zdobyczy (te same prądy,
które z mięśni naszych serc zapisuje się w postaci
elektrokardiogramu).
A dziś poznaliśmy zapis jego genomu, który opublikowano 8
maja 2008 roku i teraz tam poszukuje się dalszych dziwów.
autor: prof. Tomasz
Umiński, Uniwersytet Warszawski