Ponadczasowy portret majestatycznego monarchy. Kuszący blask szlachetnego kruszcu.

Ponad tysiącletnia europejska historia, która pozostawiła ślad na złotej monecie kolekcjonerskiej...


Początek nowej, prestiżowej serii złotych monet dokumentujących europejską historię.

Najnowsza złota moneta kolekcjonerska z Austrii o nominale 100 Euro "Korona Świętego Cesarstwa Rzymskiego" jest pożądaną, pierwszą emisją spośród pięciu z serii "Korony Habsburgów".

Uwiecznia ona jeden z najważniejszych symboli władzy w historii - koronę Świętego Cesarstwa Rzymskiego. 

Pierwsza moneta spośród zamkniętej serii pięciu złotych monet kolekcjonerskich wybita została przez Austrian Mint - renomowaną mennicę o ponad 800-letniej tradycji numizmatycznej.


Otton I Wielki (ur. 23 listopada 912, zm. 7 maja 973 w Memleben) Z bożej łaski Cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego - książę Saksonii 936-961, król niemiecki 936-973 i cesarz rzymski 962-973 z dynastii Ludolfingów. Był synem Henryka I Ptasznika, króla Niemiec i jego drugiej żony Matyldy z Ringelheim, córki saskiego hrabiego Dytryka.

W dniu 2 lutego 962 papież Jan XII koronował Ottona w Rzymie na cesarza. Jeszcze za swego życia w 967 Otton I uczynił cesarzem swego syna Ottona II. W roku 972 zaproponował Cesarstwu Bizantyjskiemu zwrot podbitych ziem na terenie Włoch w zamian za wzajemne uznanie tytułów cesarskich. Układ ten został przypieczętowany małżeństwem Ottona II z księżniczką Teofano, krewną cesarza bizantyjskiego Jana I Tzimiskesa.

Otton I był dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Edyta Angielska, córka króla Edwarda Starszego. Po raz drugi ożenił się w październiku 951 roku z Adelajdą, córką króla Burgundii - Rudolfa II.

Cesarz Otton I zmarł w wieku 61 lat i został pochowany w katedrze w Magdeburgu.

Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego, właściwie Święte Cesarstwo Rzymskie (łac. Sacrum Imperium Romanum Nationis Germanicæ, niem. Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation) - nazwa ta (potoczna, nie jurydyczna) odwołuje się do idei jak i tworu politycznego średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy.

Posługiwano się nią w języku potocznym w odniesieniu do terytorium podlegającego monarchom używającym tytułu "cesarza rzymskiego" i miała ona oznaczać instytucjonalną oraz ideową ciągłość pomiędzy uniwersalnym i chrześcijańskim Cesarstwem Rzymskim epoki późnego antyku a godnością cesarską przyjętą najpierw przez Karolingów, królów Franków, a potem ich następców w Niemczech, Ludolfingów i kolejnych królów niemieckich.

W 1157 r. pojawiła się w piśmiennictwie niemieckim formuła "Święte Cesarstwo", natomiast fraza "Święte Cesarstwo Rzymskie" jeszcze później, w 1254 r. Król niemiecki miał być jednocześnie królem Italii (jako następca Ostrogotów i Longobardów) i uniwersalnym cesarzem rzymskim dla łacińskiego Zachodu, rówieśnikiem i odpowiednikiem bizantyjskiego cesarza dla greckiego Wschodu.


Dopiero w 1441 r. pojawiła się potoczna nazwa (nigdy urzędowa) "Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego", która, inspirowana niemieckimi ambicjami narodowymi i złupieniem Rzymu 86 lat później, miała wyrażać immanentną przynależność godności cesarskiej do monarchów wybieranych przez kraje niemieckie zgodnie z ich prawami.

Nazwa ta przetrwała także w historiografii jako popularne określenie Rzeszy Niemieckiej późnego średniowiecza i okresu XVI-XVIII w., jednakże w aktach prawnych Cesarstwa pojawiła się tylko raz i, co należy podkreślić, nigdy nie funkcjonowała jako urzędowa nazwa jakiegokolwiek państwa.

Należy pamiętać, że ciągłość instytucjonalna Cesarstwa Rzymskiego formalnie nigdy nie została przerwana. W 476 r. n.e. król ostrogocki Odoaker uznał się symbolicznie wasalem Zenona, cesarza wschodniego. Po upadku państwa ostrogockiego zawsze któryś z italskich możnych przyjmował tytuł cesarski, choć oczywiście nie był w stanie wymusić uznania swojego autorytetu przez ówczesnych władców.

Przyjęcie godności cesarza rzymskiego najpierw przez Karola Wielkiego w 800 r., a potem Ottona I w 962 r., należy traktować jako odnowienie realne Cesarstwa Rzymskiego, jednakże na płaszczyźnie ideologiczno-formalnej było to jedynie przekazanie owej godności, nigdy nie zarzuconej, w nowe ręce.

Współczesna historiografia uznaje datę 962 r. jako początek istnienia Świętego Cesarstwa Rzymskiego z uwagi na to, że od tego momentu tytuł cesarzy rzymskich dla świata zachodniego został na trwałe, związany z tronem niemieckim, a potem austriackim.

Historia Cesarstwa
Pierwszym okresem dziejów Cesarstwa było panowanie dynastii Ludolfingów (919 - 1024, od 962 jako cesarze), czyli książąt saskich. Był to okres silnej władzy królewskiej i cesarskiej w samych Niemczech. Cesarz sprawował kontrolę nad sprawami wewnętrznymi i prowadzili pomyślną politykę ekspansji.


Dążono do przywrócenia władzy cesarskiej charakteru uniwersalnego, jednak szybko okazało się to niewykonalne, ze względu choćby na opór Francji. Był to też okres cezaropapizmu, czyli przewagi świeckich cesarzy nad instytucją Kościoła. Cesarze sascy niejednokrotnie decydowali o obsadzie tronu papieskiego. Polska, Czechy i Węgry zostały wciągnięte w orbitę niemieckich wpływów.

Okres dynastii salickiej (1024 - 1125), czyli książąt frankońskich, przyniósł kolejne umocnienie Cesarstwa. Cesarze ingerowali w sprawy sąsiednich państw słowiańskich, utrzymali mocną pozycję we Włoszech. Jednocześnie, władzy cesarskiej zagroził konflikt z papieżami, którzy wyrwali się spod cesarskiej kurateli. Cesarze musieli iść na kompromis w kwestii inwestytury biskupów, jednakże obronili się przez próbą uzależnienia Niemiec od papiestwa.

Za panowania Hohenstaufów (1079 - 1254), a więc książąt szwabskich, cesarze prowadzili aktywną politykę ekspansji w myśli idei uniwersalitycznych, co ostatecznie kosztowało ich osłabienie realnej władzy w samych Niemczech (Statutum in favorem principium Fryderyka II z 1232 roku) i Włoszech (pokój po bitwie pod Legnano).

Konrad III, Fryderyk I Barbarossa oraz Fryderyk II brali udział w ruchu krucjatowym. Za panowania Henryka VI Cesarstwo osiągnęło szczyt wpływów politycznych poza swoimi granicami (lennami stały się przejściowo Anglia i Cypr). Wojna Fryderyka II i Konrada IV z opozycją doprowadziła do Wielkiego Bezkrólewia i chaosu politycznego w Rzeszy.

Wielkie Bezkrólewie umocniło rozdrobnienie polityczne Rzeszy Niemieckiej i zachwiało cesarskim autorytetem, który od tej pory będzie musiał liczyć się z potęgą najsilniejszych wasali Cesarstwa, elektorów tronu niemieckiego. Pod rządami Habsburgów Rudolfa I i Albrechta I Niemcy odetchnęły, aby w XIV w. znów pogrążyć się w wojnach domowych między rywalizującymi o koronę dynastiami Habsburgów z Austrii, Wittelsbachów z Bawarii i Luksemburgów. Jednocześnie po raz pierwszy doszło wtedy do unii Niemiec z Czechami i Węgrami a Hohenzollernowie rozpoczęli swoją karierę otrzymując w 1415 r. od monarchy Brandenburgię.

W 1438 r. na tronie niemieckim na stałe zainstalowała się dynastia Habsburgów, hrabiów z Górnej Alzacji, którzy w XIII w. przejęli Austrię po wymarłym rodzie Babenbergów. W XVI w. reformacja doprowadziła do długoletnich wojen religijnych, ponieważ katoliccy cesarze uważali się za namiestników Chrystusa winnych walczyć z herezjami, natomiast książęta upatrywali w sporach teologicznych i walce o wolność wyznania okazję do osłabienia zwierzchności cesarskiej. Dzięki układom z Jagiellonami Habsburgowie przejęli w 1526 r. na stałe trony czeski i węgierski.

Unia personalna Niemiec, Czech i Węgier utrzymała się aż do kresu Świętego Cesarstwa, jako że niemal każdorazowo elektorzy Rzeszy oraz szlachta czeska i węgierska wybierały tych samych władców (w XVII w. Habsburgom udało się wprowadzić dziedziczność tronu w Czechach i na Węgrzech, podobne próby w Niemczech zawsze okazywały się bezskuteczne).

Wiek XVI i XVII to okres prób Habsburgów do odbudowy politycznej kontroli nad Niemcami w atmosferze wojen religijnych. Jednocześnie książęta, drogami legalnymi (na Sejmach) i pozalegalnymi, przy poparciu Francji i innych mocarstw, dążyli do minimalizacji roli cesarza w życiu politycznym Rzeszy.

W XVII i XVIII w. państwa niemieckie weszły na drogę absolutyzmu, jednocześnie Rzesza jako całość stała się jedynie związkiem państw, zdolnych do wspólnego działania tylko w chwilach silnego zagrożenia zewnętrznego (wojny z Turcją Osmańską, Francją Ludwika XIV).

W epoce nowożytnej Cesarstwo straciło wpływy na zewnątrz, za to obce mocarstwa utrwaliły swoje wpływy w wewnętrznych sprawach niemieckich. W XVIII w. wyrosła także potęga Prus Hohenzollernów, którym to przypadnie rola jednoczyciela Niemiec w 1871 r., ponad pół wieku po katastrofie Świętego Cesarstwa.

źródło: Austrian Mint / Wikipedia