Sklep internetowy: www.numizmatyczny.pl
2808 Kraków, Legendy krakowskie - Legenda o Lajkoniku - Kraków, 2009
previous next contents

numizmatyka

Nowość - pierwszy w Polsce dukat lokalny bity z 24-karatowego złota! Jest to pierwszy z serii 11 krakowskich dukatów lokalnych o ciekawej tematyce i dopracowanym projekcie, wybity w Mennicy Polskiej w nakładzie 200 sztuk!
Kolekcja: Dukaty lokalne - Legendy krakowskie

Nominał: 2808 Kraków
Emitent: Mennica Polska S.A.
Producent: Mennica Polska S.A.
Złoto: Au 999,9 / 1000 !
Stempel: zwykły
Średnica: 18,5 mm
Waga: 5,5 g
Nakład: 200 szt. !
Rok emisji:
2009 r.
Czas trwania akcji: 3.04.2009 - 31.05.2009 r.
Projekt: Rusłanka i Andrzej Nowakowscy

Pierwszy w Polsce dukat bity z 24-karatowego złota!

2808 Kraki - Krakowski dukat lokalny
- Lajkonik - o nakładzie 200 sztuk !
- pierwszy z serii "Legendy krakowskie".

Pierwszy raz w historii Polski wybito lokalną monetę
o wysokiej próbie złota: 999,9 !

Krakowski Lajkonik

"Legenda jest siostrą historii..."

W każdej legendzie jest bowiem trochę prawdy. Każdej prawdzie uroku dodaje z kolei nieco nieprawdy, fantazji, zmyślenia. Miejscem, które sobie szczególnie upodobały legendy, jest prastary, piękny Kraków - jedno z najstarszych miast Polski, o ponad tysiącletniej historii, wysokich walorach kulturowych i architektonicznych. To urzekające, malowniczo położone nad Wisłą miasto w przeszłości odgrywało rolę administracyjnej stolicy państwa i siedziby władców Polski.

Numizmatyczna podróż do Krakowa - miasta królów, artystów, muzyków, pisarzy... Kraków to miasto, które oczaruje każdego, miasto szczególne dla turystów, jak i szukających tu natchnienia artystów. Miejsce niezwykłe, pełne legend i symboli. Najpiękniejsze swoje tajemnice Kraków odkrywa przed wędrowcami w czasie najmniej spodziewanym. Kraków - to miasto uroczych, przytulnych miejsc wartych odwiedzenia, magicznych zakątków, związanych z indywidualnymi historiami.

Kraków legendarny i magiczny.
Kraków... jedyny w swoim rodzaju.

Rynek Główny w Krakowie
Rynek Główny w Krakowie

W kwietniu 2009 roku Mennica Polska S.A. wybije dukaty lokalne dla miasta Krakowa. Seria dukatów lokalnych przybliża piękne, bardziej, bądź mniej znane krakowskie legendy.
 
Ciekawostką i dodatkową atrakcją całej serii jest to, że nominały dukatów kruszcowych będą zawierać ukryte zagadki.

W
zestawie znajduje się:
  • wybity z czystego złota i umieszczony w kapslu dukat Lajkonik,
  • indywidualnie numerowany certyfikat autentyczności Mennicy Polskiej S.A.,
  • folder emisyjny Mennicy Polskiej S.A. wraz danymi technicznymi i opisem legendy krakowskiej,
  • eleganckie etui wykładane aksamitem w kolorze zielonym,
  • kartonowe etui, w którym umieszczony jest zestaw.
Specjalny folder emisyjny został wydrukowany na papierze kredowym i powleczony obustronnie matową folią. Novum jest to, iż wizerunki awersu i rewersu dukata znajdujące na folderze, są wydrukowane techniką złocenia na gorąco foliami metalicznymi (tzw. "hot-stamping"), co sprawia, iż jest to nowa jakość w kategorii folderów emisyjnych.

Na rewersie pierwszego z serii dukata krakowskiego uwieczniono legendarnego Lajkonika na tle Kościoła Mariackiego. Awers ozdobiony jest
sygnaturą Krakowa z literą "K", czyli renesansowym wizerunkiem pieczęci miasta z XV wieku, wkomponowanym w koronę i ornament roślinny.

4 Kraki, 82 Kraki i 2808 Kraków, Legendy krakowskie - Legenda o Lajkoniku - Kraków, 2009

Ogromną atrakcją jest to, że dukat złoty jest pierwszym w Polsce dukatem lokalnym, jaki został wybity ze złota najwyższej próby, czyli z czystego, 24-karatowego złota!

Oferując szansę skorzystania z luksusu, piękna i prestiżu ulubionego na świecie spośród metali szlachetnych, jest to wspaniała okazja, aby uzupełnić swoją kolekcję o czyste, prawdziwe złoto w najlepszym wydaniu.

Oprócz walorów estetycznych i ciekawej tematyce, dzięki niskiemu nakładowi numizmat ten posiada wspaniałe walory inwestycyjne.

Jako niskonakładowy rarytas numizmatyczny znajdzie się on bowiem jedynie w wybranych kolekcjach numizmatycznych. Jest to zatem numizmat z czystego złota, który znajdzie się w wybranych, najlepszych kolekcjach! Nie każdy może go bowiem mieć w swojej kolekcji!

Kolejnym atutem krakowskiego dukata lokalnego Lajkonik jest to, że jest on pierwszym z serii "Legendy krakowskie". Kolekcję będzie można zatem uzupełniać w miarę ukazywania się numizmatów, co będzie miało miejsce dwa razy do roku: przed świętami Wielkanocnymi i przed Bożym Narodzeniem.

Dla porównania - w II połowie 2008 roku został wyemitowany gdański dukat lokalny, który wybity został z trzech różnych stopów o nominałach: 4, 7, 70 i 700 Talarów gdańskich. Cena złotego dukata lokalnego o nominale 700 Talarów gdańskich, który również został wybity w niskim nakładzie 200 sztuk, na rynku wtórnym wzrosła kilkukrotnie i osiągała kwotę nawet 10.000 zł! Jednakże - w porównaniu do serii "Legendy krakowskie" - nie wchodzi on w skład serii, a jest jedynie jednorazową emisją.

W ramach nowej serii Legendy krakowskie ukażą się:

  • 4 Kraki bite w mosiądzu o średnicy 27 mm i nakładzie 100.000 szt.
  • 82 Kraki bite z Ag 500 o średnicy 32 mm i nakładzie 2.000 szt.
  • 2808 Kraków bitych w czystym złocie próby Au 999,9 o średnicy 18,5 mm i nakładzie 200 szt.
Pierwszy dukat lokalny z serii Legendy Krakowskie - to dukat o nominale 2808 Kraków, który przedstawiać będzie Legendę o Lajkoniku.

Ta ciekawa seria będzie kontynuowana do roku 2014 i łącznie będzie przedstawiać 11 legend przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Legendy uwiecznione na dukatach to:
  • Legenda o Lajkoniku, IV.2009
  • Legenda o krakowskich gołębiach, XII.2009
  • Legenda o Krakowskich Kupcach i Bitwie pod Grunwaldem, 2010
  • Legenda o Dzwonie na Salwatorze, 2010
  • Legenda o Smoku Wawelskim, 2011
  • Legenda o krakowskim hejnale, 2011
  • Legenda o żydowskim weselu, 2012
  • Legenda o Wandzie, 2012
  • Legenda o Wieżach Kościoła Mariackiego, 2013
  • Legenda o czakramie, 2013
  • Legenda o Dzwonie Topielców, 2014.
Herb Krakowa
Herb Krakowa

Mamy przyjemność zaprezentować Państwu pierwszą monetę z serii "legendy krakowskie". Jej motywem jest Lajkonik, określany również jako konik zwierzyniecki. To niezaprzeczalnie jeden z symboli Krakowa.

Legendarna postać wesołego, ubranego w szpiczastą czapkę, brodatego Tatarzyna siedzącego na małym koniku odzianym w jaskrawoczerwone trzewiki jest powszechnie spotykana na wielu pocztówkach i folderach. Nazwa Lajkonik występuje również w restauracjach, punktach gastronomicznych, a nawet w rozkładzie jazdy Polskich Kolei Państwowych, gdzie jeden z pociągów (relacji Kraków-Gdynia) nazywa się właśnie Lajkonik.

Historia Lajkonika to jednak przede wszystkim jedna z bardziej znakomitych krakowskich legend, a pradawny zwyczaj wywodzący się z tej opowieści zachował się do dziś i jest pielęgnowany przez kolejne pokolenia mieszkańców grodu Kraka.
Pieczęć Krakowa z XV wieku
Pieczęć Krakowa z XV wieku,
która uwieczniona została na awersie Kraków


Jak głosi legenda w roku pańskim 1287 tatarska horda pojawiła się wieczorem u bram Krakowa. Tatarzy zdecydowali się przenocować w nadwiślańskich zaroślach w podkrakowskiej wsi Zwierzyniec (dzisiejsza dzielnica Krakowa), przeczekać do świtu i rano zaatakować miasto. Zauważyli ich włóczkowie - wiślańscy żeglarze, którzy uzbrojeni w wiosła zaatakowali śpiących tatarów i w mgnieniu oka pokonali zaskoczoną hordę.

Po tym zwycięstwie w głowach flisaków zaświtał pomysł. Przebrali się w zdobyczne tatarskie stroje i wjechali galopem do miasta wywołując panikę. Mieszkańcy Krakowa widząc pędząca hordę azjatyckich wojowników uciekali w popłochu i oczekiwali najgorszego. Kiedy włóczkowie zdjęli stroje w mieście zapanowało uczucie ulgi i radości.

Rada Miasta wydała uroczystą kolację na cześć bohaterskich obrońców grodu, a burmistrz Krakowa ogłosił, że na pamiątkę tego wydarzenia raz do roku, w octawę Bożego Ciała do miasta będzie wjeżdżał chan tatarski wraz z orszakiem włóczków. I tak tradycja Lajkonika trwa do dziś.

Współcześnie obchody święta Lajkonika przyjęły przebieg ustalony w XIX wieku. O godzinie 12 w czwartek, osiem dni po święcie Bożego Ciała orszak Lajkonika wyrusza z klasztoru ss. Norbertanek. Na czele brodata postać na małym koniku a wraz z nim włóczkowie, chorąży i orkiestra. Po odtańczeniu zwyczajowego tańca przed ksienią ss. Norbertanek cały orszak rusza w stronę Rynku Głównego, maszerując przy dźwiękach muzyki.

Ten Lajkonik, nasz Lajkonik,
po Krakowie zawsze goni,
Lajkoniku laj, laj, poprzez cały kraj, kraj,
Lajkoniku laj, laj, poprzez cały kraj.

Krakowski Lajkonik

Po drodze Lajkonik odwiedza okoliczne sklepy i bary, wywołując duże zamieszanie a także zbierając okolicznościowy haracz. Również wśród napotkanych mieszkańców Lajkonik wymusza drobne datki, w zamian uderzając buławą po głowie lub ramieniu, co według legendy przynosi szczęście uderzanemu.

Po wielu godzinach tańców i harców orszak dociera do Rynku Głównego, gdzie przy Wieży Ratuszowej Lajkonik tańczy swój okolicznościowy taniec przed Prezydentem Krakowa. Nie robi jednak tego za darmo. Zapłata haraczu ma zapewnić miastu dobrobyt i chronić je przed nieszczęściami.

Po całym dniu świętowania Lajkonik wraz z orszakiem zmierza do restauracji Hawełka, gdzie na wszystkich czeka wielka uczta.

Kościół Mariacki w Krakowie
Kościół Mariacki w Krakowie

Cytaty o Krakowie
  • Gdy chcesz wiedzieć, co to chowa
    Nasza przeszłość w swoim łonie,
    Jako stara sława płonie:
    To jedź, bracie, do Krakowa.
    Autor: Wincenty Pol, Pieśń o ziemi naszej

  • Kraków jest jak pryzmat, przez który pięknieje ojczyzna.
    Autor: Jan Sztaudynger

  • Kraków jest sercem Polski.
    Źródło: Kajetan Koźmian, Ziemiaństwo polskie

  • Kraków - miasto całej Polski najsławniejsze i najświetniejsze i wyróżniające się królewską Akademią.
    (Cracovia totius Poloniae urbs celeberrima atque amplissima regia atque Academia insignis.) (łac.)
    Źródło: podpis pod sztychem Matthäusa Meriana starszego

  • Kto chce poznać duszę Polski - niech jej szuka w Krakowie.
    Autor: Wilhelm Feldman

  • Któż wypowie twoje piękno,
    Krakowie prastary.
    Autor: Adam Polewka, Igrce w gród walą, powst. 1938, wyd. 1953 r.

  • Kraków to najpiękniejsze miasto na świecie.
    Autor: Carlos Fuentes, źródło: "Wprost", 28 sierpnia 2005 r.

  • Kraków. Posągi i pałace, które im wydają się bardzo wspaniałe - które, dla nas, Włochów, są bez większej wartości.
    Autor: Galeazzo Ciano, źródło: Dzienniki

  • Uważam, że człowiek, który kocha Kraków, jest po prostu dobrym człowiekiem.
    Autor: Aleksander Kwaśniewski

  • Zawsze czułem szacunek dla Krakowa. Uważam go bardziej za stolicę Polski niż Warszawę. Moim zdaniem, powinno przenieść się stolicę do Krakowa.
    Autor: Lech Wałęsa, źródło: "Wprost", 28 sierpnia 2005 r.

    Smok Wawelski
    Smok Wawelski
    Legenda o Smoku Wawelskim
    The legend of the wawel dragon
    Legende vom wawel drachen

  • Złote nuty spadają na Rynek
    i dokoła muzyki jest w bród
    po królewsku gotuje Wierzynek
    a kwiaciarki czekają na cud (...)
    u nas chodzi się z księżycem w butonierce
    u nas wiosną wiersze rodzą się najlepsze
    i odmiennym jakby rytmem
    u nas ludziom bije serce
    choć dla serca nieszczególne tu powietrze.
    Autor: Andrzej Sikorowski, Grzegorz Turnau

  • Kraków jeszcze nigdy tak jak dziś
    Nie miał w sobie takiej siły i
    Może to ten deszcz
    Może przez tę mgłę
    Może to mój nastrój
    Ale w każdej twarzy ciągle
    Widzę Cię
    Autor: Myslovitz z Markiem Grechutą i Anawa, Kraków

  • Zachodnia flota - Śląsk, wschodnia - na Kraków
    Kraków - dawna stolica Polaków
    Autor: Kazik, Mars napada

  • Kraków ukochanym moim miastem jest
    Tu przedziwne rzeczy dzieją się
    Strażak zawsze hejnał gra:
    Do re mi so tis...
    Na pocztówce starej widzę siebie sprzed stu lat
    Jak w cukierni znowu pączka jem
    Z cukrem pudrem przeszłość miesza się
    I już bajką jest, traumatyczny sen
    Lepszy, spokojniejszy dzień tu możesz mieć
    Tu zabawa na okrągło jest
    Po podróży dookoła, krajów stu
    Zawsze wrócę tu - Kraków, Kraków
    Ratuszowy zegar prawie zawsze chodzi źle
    Nikt tu czasem nie przejmuje się
    Nawet kiedy czasy były złe
    Echo niosło hen, dobroduszny śmiech... Kraków, Kraków
    w razie czego dla każdego rynek domem jest
    W gąszczu ulic, w tłumie zgubisz się
    No i bardzo ważną rzeczą jest
    Unikalny mikroklimat ludzkich serc, ludzkich serc
    Nawet teraz możesz spotkać Piotra S.
    Zresztą możesz spotkać kogo chcesz
    Raz widziałem szedł ulicą król
    Zanim cały dwór, wielobarwny tłum... Kraków, Kraków
    Autor: Chłopcy z placu broni, Pocztówka z Krakowa

  • Gdy pytasz mnie czym ojczyzna jest - odpowiem,
    Czyś chociaż raz chodził po rynku w Krakowie,
    Czyś widział Wawel, komnaty, krużganki
    Miejsca gdzie przeszłość dodaje ci sił,
    Z tej historii wielkiej dumnej,
    Z władzy mocnej i rozumnej,
    Czerpiesz dzisiaj wiarę, w kraju dobry los,
    Króla dzwon co kraj przenika,
    Mowa skargi - wzrok stańczyka,
    Przeszłość wielka, wzniosła - to ojczyzna twa
    Autor: Marek Grechuta, Ojczyzna

  • Na wszystkie moje tęsknoty
    i na ochoty duszy mej - trzeba mi wielkiej psoty,
    trzeba mi wielkiej psoty, trzeba mi psoty, hej...
    Nocnych wypraw pod Kraków, długich rozmów rodaków,
    wysokonogich lasów i bardzo dużo czasu.
    Autor: Agnieszka Osiecka, Wielka woda

  • O, kocham Kraków - bo nie od kamieni
    przykrości-m doznał - lecz od żywych ludzi,
    nie zachwieje się we mnie duch ani nie zmieni,
    ani się zapał we mnie nie ostudzi,
    to bowiem z Wiary jest, co mi rumieni
    różanym świtem myśl i co mnie budzi.
    Im częściej na mnie kamieniem rzucicie,
    sami złożycie stos - stanę na szczycie.
    Autor: Stanisław Wyspiański: O, kocham Kraków

  • Gdyby nie było Rzymu, tedy by Kraków był Rzymem.
    Źródło: przysłowie

  • Gołębiami brukowany Kraków, Gówno ma z tych ptaków.
    Autor: Jan Sztaudynger

  • Uśpione miasto żelaznym dymem
    wieczne jak Rzym
    lub Hollywood
    o świcie
    kładzie mnie u stóp
    u sennych jeszcze bram
    śpią w murach Antyfony
    ptaki i kadzidła
    zielenieją na dachach
    wieki
    kamienie pragną
    postaci
    ciężarne ulice
    tak wszyscy kochamy
    to miasto
    że umieramy dla niego
    przedwcześnie
    Autor: Józefa Ślusarczyk-Latos, Kraków

  • A czy znasz ty, bracie młody, Te najmilsze dla Polaków Szarej Wisły senne wody I nasz stary, polski Kraków? A czy znasz ty te ulice, Puste w nocy, brudne we dnie, Gdzie się snują eks - szlachcice, Tępiąc smutne dni powszednie?

    A czy znasz ty te kawiarnie (W całym świecie takich nie ma) Gdzie dzień cały marnie, gwarnie Wałkoni się cud - bohema? Tam wre życie! Kipi, tryska! W dymu chmurze tytoniowej Myśli płoną tam ogniska, Chlebuś piecze się duchowy; Wszystko tylko Duchem żyje, Wszystko tylko Pięknem dyszy; Nigdy ucho tam niczyje Prozy życia nie zasłyszy; Estetyczne rozhowory Rozbrzmiewają od stolików, Sztukę pcha na nowe tory Grono c. k. urzędników;

    Nic nie mąci głębin myśli, Nic nie przerwie sennych marzeń - Żyjem całkiem niezawiśli Od banalnych kręgów zdarzeń! Niech się fale zjawisk kłębią Gdzieś tam w wielkich stolic wirze - My tu żyjem życia głębią! (Jak robaki w starym syrze...) Niech tam sobie inne nacje Zadzierają nosy w górę - Kraków też ma swoje racje: Swoją własną ma "Kulturę"! Tak więc: chytry jest Germanin, Francuz - sprośny, Włoch - namiętny, A zaś każdy krakowianin: Goły i inteligentny.

    Niech tam Paryż krocie trawi Na dmimądy i metresy; Krakowianin się nie bawi W takie głupie interesy. Nad gorączką manny złotej On zwycięstwo odniósł walne; Nowe puścił w kurs banknoty: Goło - intelektualne.

    Całą siłą swej sugestii Wytłumaczył zacnej Polsce, Że wśród wszystkich męskich bestii DUSZĘ - mają tylko golce. Uwierzyło biedne kurczę W ewangelię tę ubóstwa; Opływają duchy twórcze W gratisowe cudzołóstwa;

    Wszystko wietrzy za nierządem, O przystępnej marzy frajdzie: Z estetycznym płynąc prądem Każdy jakieś łóżko znajdzie; Sztuki esy i floresy Tak szalony mają popyt, Że nie starczy na karesy Pegazowi czterech kopyt; Żądza "stylu" ogarnęła Rozwydrzony damski światek, Więc kaplice i muzea Pełnią funkcję separatek; Bez szampitra i kolacji Wykpisz, bracie, się z romansu: I czyż wielbić nie mam racji Krakowskiego Renesansu?

    Sztuka różne ma sposoby, By dać szczęście swoim synom: Więc stworzyła żeńskie snoby Na pożytek kabotynom. Mieszczaneczka żyła sobie Pielęgnując białe sadło, Naraz na nią, jak w chorobie, Objawienie Sztuki padło. Męczy, dręczy z dobrej woli Swego móżdżku biedne centra, Na czworakach się gramoli Na kultury wyższe piętra. Wspólna korzyść z takich histerycznych zachceń wypaść może: "Czystą sztukę" ma filister, A kabotyn - stół i łoże...

    Siedzi dziewczę z literatem (Ledwie go oczami nie zji), Upojone surogatem I koniaku, i poezji. On jej szepta coś do uszek, I n t e l e k t e m praży z bliska: I - straci dziewczę wianuszek, Ale "światopogląd" zyska! W przykrą jawę sen się zmienia, Milknie śpiewne duszy granie - Dziewczę szuka WYZWOLENIA, Znajdzie tylko rozwiązanie...
    Autor: Tadeusz Boy-Żeleński, Pieśń o ziemi naszej
Historyczne wzmianki o Krakowie
  • Ziemia Bulumija jest krajem uczonych i studiujących wiedzę... Do miast jej należy miasto Kraku. Jest ono miastem pięknym i wielkim, o wielu domach i mieszkańcach, targach, winnicach i ogrodach.
    Autor: Muhammed al-Idrisi, z dzieła Księga Rogera (X wiek)
źródło: Mennica Polska S.A. / Biuro Promocji Regionów / Muzeum Historyczne Miasta Krakowa / Wikipedia

previous next contents

Valid HTML 4.0!