Sklep internetowy: www.numizmatyczny.pl
20 zł, Polscy Malarze XIX/XX w.: Artur Grottger (1837 - 1867), 2010
Stan zachowania monety:
I (menniczy)
Ósma
moneta z ciekawej kolekcji "Polscy Malarze XIX/XX wieku", w
której
dotychczas zostali uwiecznieni mistrzowie: J. Matejko, J. Malczewski,
S. Wyspiański, T. Makowski, A.
Gierymski, L. Wyczółkowski i W. Strzemiński.
Seria:
Polscy Malarze XIX/XX wieku
Stan
zachowania monety: I (menniczy)
Nominał: 20
zł
Srebro: Ag
925
Stempel:
lustrzany
Średnica:
38,61 mm
Waga: 28,28 g
Wielkość emisji:
60 000 szt.
Cena
emisyjna NBP: 145 zł
Data emisji monet w NBP:
28.10.2010 r.
Projektant monety:
Roussanka Nowakowska
W zestawie: srebrna
moneta kolekcjonerska w kapsule ochronnej, folder emisyjny
Artur Grottger (1837 - 1867)
- ósma
moneta z ciekawej kolekcji "Polscy Malarze XIX/XX wieku".
Na srebrnych monetach z serii dotychczas zostali uwiecznieni
następujący mistrzowie:
- Jan
Matejko, Jacek Malczewski, Stanisław Wyspiański, Tadeusz Makowski,
Aleksander Gierymski, Leon Wyczółkowski, Władysław
Strzemiński i Artur Grottger.
Artur Grottger, rysunek
„Bitwa” z cyklu „Polonia”, 1863
Artur Grottger
przeszedł do historii jako jeden z najwybitniejszych przedstawicieli
późnego romantyzmu polskiego, autor doskonałych
obrazów i rysunków -
kompozycji historycznych, scen rodzajów i
portretów.
Dzieła
tego rysownia i malarza zyskały ogromną popularność dzięki głęboko
patriotycznej wymowie, romantycznej uczuciowości oraz realistycznemu
przedstawieniu szczegółów.
Emisja monety poświęconej Arturowi
Grottgerowi to oddanie hołdu temu wybitnemu artyście, który
zasłynął
m.in. z takich cykli jak "Warszawa I", "Warszawa II", "Polonia" i
"Lithuania".
- Awers:
centralnie stylizowany wizerunek fragmentu rysunku Artura Grottgera
„Bitwa” z cyklu „Polonia”. U
dołu z prawej strony wizerunek orła ustalony dla godła
Rzeczypospolitej Polskiej. Wokół orła napis: 20 ZŁ i
po oddzielającej kropce napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA oraz oznaczenie
roku emisji: 2010. Pod lewą łapą orła znak mennicy: M/W.
- Rewers:
centralnie stylizowany wizerunek popiersia Artura Grottgera.
Z prawej
strony na tle sztalugi prostopadle napis: ARTUR GROTTGER. U dołu napis:
1837-1867. Z prawej strony stylizowany wizerunek palety i trzech
pędzli. Na palecie farby: czerwona, żółta, zielona i
niebieska.
*****
Artur Grottger, Autoportret, 1867
Artur
Grottger (ur. 11 listopada 1837 w Ottyniowicach, zm. 13
grudnia 1867 w Amélie-les-Bains-Palalda) - polski malarz,
jeden z czołowych przedstawicieli romantyzmu w malarstwie polskim,
ilustrator, rysownik, znany z cyklu "kartonów" o powstaniu
styczniowym.
Życiorys
Urodził się 11 listopada 1837 roku w Ottyniowicach na Podolu. Jego
ojciec Jan Józef był dzierżawcą majątku należącego do
hrabiego Hilarego Siemianowskiego.
Ojciec Artura walczył w powstaniu listopadowym jako oficer 5. pułku
ułanów "Warszawskie Dzieci", był zamiłowanym malarzem,
wykształconym w wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych. On właśnie
udzielał synowi domowych lekcji rysunku.
Jako jedenastoletni chłopiec
Artur Grottger został oddany na naukę do pracowni lwowskiego malarza
Jana Maszkowskiego, gdzie na długie lata zaprzyjaźnił się z jego synem,
Marcelim.
Poważniejsze studia malarskie odbył w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych
oraz - w latach 1855-1858 w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu. W
Wiedniu mieszkał aż do roku 1865.
Z powodu nieustannych tarapatów finansowych towarzyszących
mu przez całe życie, wędrował po Galicji od dworu do dworu, zarabiając
na życie rysowaniem i malowaniem obrazów o przygodnej,
nieraz banalnej tematyce.
Stworzył w tym okresie również najdoskonalsze cykle
rysunków wykonanych czarną i białą kredką na kartonach.
Nigdy nie widział powstania styczniowego, a stworzył z wyobraźni
wstrząsające rysunki: "Polonia" (1863) i "Lithuania" (1864-1866).
W
1866 roku na balu w lwowskim Towarzystwie Strzeleckim poznał 16-letnią
Wandę Monne.
Gwałtowna miłość polskiej patriotki Wandy i mającego jeszcze tylko dwa
lata życia przed sobą "Arthura", której przeciwna była
rodzina Wandy, obfitująca w wiele romantycznych spotkań i długich,
afektowanych listów, nie mogła zostać spełniona.
Artur w nadziei na osiągnięcie sukcesu wyjechał do Paryża, gdzie -
chory na gruźlicę - zdołał zakończyć cykl "Wojna", który
sprzedał austriackiemu cesarzowi Franciszkowi.
W grudniu 1867 roku, nękany płucnymi krwotokami, opadający z sił,
został wysłany przez lekarzy do słynnego uzdrowiska Amelies-les-Bains w
francuskich Pirenejach, gdzie zmarł 13 grudnia 1867 roku.
Zwłoki
artysty sprowadziła do Lwowa w dniu 4 lipca 1868 roku jego narzeczona i
pochowała go na Cmentarzu Łyczakowskim w miejscu, które
kiedyś podczas wspólnego spaceru Grottger wybrał.
Cykle
- Warszawa I (1861) – Błogosławieństwo, Lud w
kościele, Chłop i szlachta, Żydzi warszawscy, Pierwsza ofiara, Wdowa,
Zamknięcie kościołów
- Warszawa II (1862) – Plac Zamkowy, Chłop i
szlachta, Lud w kościele, Wdowa, Zamknięcie kościołów,
Więzienie księdza, Sybir
- Polonia (1863) – Karta tytułowa, Branka, Kucie
kos, Bitwa, Schronisko, Obrona dworu, Po odejściu wroga, Żałobne
wieści, Na pobojowisku
- Lithuania (1864-1866) – Puszcza, Znak, Przysięga,
Bój, Duch, Widzenie
- Bór litewski (1864) – ?
- Wojna (1866-1867) – Pójdź ze mną przez
padół płaczu, Kometa, Losowanie rekrutów,
Pożegnanie, Pożoga, Głód, Zdrada i kara, Ludzie czy szakale,
Już tylko nędza, Świętokradztwo, Ludzkość, rodzie Kaina
źródło:
Narodowy Bank Polski / Mennica Polska S.A.
/ Wikipedia