Nikiszowiec
Zabytkowa dzielnica Katowic powstała na początku XX wieku jako osiedle robotnicze dla górników pracujących w tutejszej kopalni Giesche. Nazwa „Nikiszowiec” pochodzi od położonego w jego pobliżu szybu "Nikischschacht" (obecnie Poniatowski) i jest spolszczoną wersją jego niemieckiej nazwy.
Układ przestrzenny Nikiszowca nawiązywał do tradycyjnej architektury miejskiej. Plan osiedla obejmował 10 trzykondygnacyjnych bloków mieszkalnych i mieszkalno-usługowych. Przeznaczone było dla około 1 200 rodzin. Poszczególne bloki połączone były miedzy sobą charakterystycznymi arkadami.
Zespół mieszkalny zachował się do dnia dzisiejszego w niemal niezmienionym stanie, całość osiedla ma jednolity charakter. Osiedle jest jednym z najważniejszych punktów na Szlaku Zabytków Techniki Śląska. Każdego roku odwiedzane jest przez tysiące turystów.
Balkan
Potoczna nazwa kolejki wąskotorowej kursującej między osiedlem Giszowiec (przez Nikiszowiec) do kopalni Giesche. Wybudowana i zarządzana była przez koncern Georg von Giesches Erben.
Kolej zaczęła kursować w 1914 roku i weszła w skład Górnośląskich Kolei Wąskotorowych.
Kolejka przewoziła ok. 8 500 pasażerów dziennie. Trzy i półkilometrową trasę pokonywała w 18 minut. Dziennie odbywała 28 kursów.
Potoczna nazwa „balkan” wzięła się prawdopodobnie od nazwy międzynarodowego pociągu ekspresowego Balkanzug – kursującego od 1916 roku na trasie Berlin - Konstantynopol. Ostatni kurs kolejki odbył się 31 grudnia 1977 roku.
W 2001 roku dwa odrestaurowane wagoniki zostały ustawione na dawnym torowisku przy ulicy Szopienickiej obok szybu Pułaskiego kopalni "Wieczorek”.