Sklep internetowy: www.numizmatyczny.pl
2 zł, Polskie okręty - Niszczyciel Błyskawica, 2012
Moneta z nordyckiego złota z nowej serii NBP o ciekawej tematyce marynistycznej - "Polskie okręty".
Moneta obiegowa 2 zł
- Polskie okręty, 2012
Nominał: 2 zł
Metal: stop
CuAl5Zn5Sn1
Stempel:
zwykły
Średnica:
27,00 mm
Waga: 8,15 g
Wielkość emisji:
800 000 szt.
Data emisji monet w NBP:
26.04.2012 r.
Moneta z nordyckiego złota z
nowej serii NBP o ciekawej tematyce marynistycznej - "Polskie okręty.
Awers: wizerunek
orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej. Po bokach orła
oznaczenie roku emisji: 20-12, poniżej orła napis: ZŁ 2 ZŁ. W otoku
napis: RZECZPOSPOLITA POL SKA, poprzedzony oraz zakończony sześcioma
perełkami. Pod orłem, po prawej stronie, znak mennicy: M/W.
Rewers:
centralnie, stylizowany wizerunek Okrętu Rzeczypospolitej Polskiej
„Błyskawica”, niszczyciela z okresu II wojny
światowej. Poniżej, na tle morza, stylizowany wizerunek Orderu Virtuti
Militari, którym okręt został odznaczony. U góry,
po lewej stronie, napis: NISZCZYCIEL / „BŁYSKAWICA”.
Na boku:
ośmiokrotnie powtórzony napis: NBP, co drugi
odwrócony o 180 stopni, rozdzielony gwiazdkami.
Projektant monety:
Ewa Tyc-Karpińska (awers), Andrzej Nowakowski (rewers)
● ORP
„Błyskawica” był okrętem Marynarki Wojennej II
Rzeczypospolitej, brał udział w II wojnie światowej, a po powrocie do
kraju i uczestnictwie w działalności szkoleniowej, został okrętem
muzealnym.
Jest symbolem ciągłości tradycji Marynarki Wojennej. To znany i
dostępny okręt, stale prezentujący jej znaki i symbole, pozwalający
obserwować elementy ceremoniału morskiego oraz spotkać się z kadrą
floty.
● „Błyskawicę” zbudowała dla polskiej Marynarki
Wojennej w latach 1935–1937 brytyjska stocznia John Samuel
White & Company Ltd. Shipbuilders and Engineers w
Cowes, na
wyspie Wight.
Okręt zwodowano 1 października 1936 r., polską banderę wojenną
podniesiono na nim 25 listopada 1937 r., a 1 grudnia tego roku po raz
pierwszy wszedł do macierzystego portu w Gdyni. Projekt okrętu został
wzbogacony polską myślą techniczną. Część jego wyposażenia pochodziła z
kraju.
● „Błyskawica” weszła w skład Dywizjonu
Kontrtorpedowców. Przed wybuchem wojny, w wyniku realizacji
planu operacyjnego „Peking”, dywizjon (z wyjątkiem
„Wichra”) został skierowany do Wielkiej Brytanii.
Podczas wojny okręt walczył w składzie Polskiej Marynarki Wojennej z
baz Wielkiej Brytanii. Brał udział w operacji norweskiej, osłonie
ewakuacji z Dunkierki, bitwie o Atlantyk, operacjach desantowych w
Afryce Północnej i Normandii oraz innych operacjach
morskich.
W 1942 r. bronił bohatersko miasta Cowes przed niemieckim
bombardowaniem (w mieście działa stowarzyszenie Friends of the ORP
„Błyskawica” Society).
Przebył 146 000 mil
morskich, brał udział w osłanianiu 83 konwojów,
przeprowadził 108 patroli, uczestniczył w zatopieniu dwóch
okrętów nawodnych przeciwnika, uszkodził trzy okręty
podwodne, zestrzelił na pewno cztery samoloty, a trzy prawdopodobnie.
Trzykrotnie uległ poważnym uszkodzeniom.
● W 1947 r. powrócił do Polski i po remoncie oraz
przezbrojeniu został sklasyfikowany jako okręt obrony przeciwlotniczej.
Gdy zakończył ostatni etap służby, po odpowiednim dostosowaniu, w 1976
r. zastąpił zużytą „Burzę” – pierwszy
polski okręt muzealny.
Na okręcie muzeum „Błyskawica”, który
sam jest wielkim eksponatem, można podziwiać uzbrojenie artyleryjskie i
broń podwodną, przedziały maszynowo-kotłowe, fragmenty pomieszczeń
załogi i radiostację oraz stałą wystawę historyczną.
Zasadnicze dane taktyczno-techniczne ORP
„Błyskawica”: wyporność – 2 782 t,
długość – 113,98 m, szerokość – 11,30 m, zanurzenie
– 3,78–4,01 m, moc maszyn – 54 000 KM,
prędkość maksymalna – 42,5 w.
W trakcie służby okręt przechodził modernizacje uzbrojenia. Ostatni
jego wariant to cztery podwójne wieże artyleryjskie kalibru
100 mm, cztery podwójne i dwa pojedyncze 37 mm działa
przeciwlotnicze, 533,4 mm potrójna wyrzutnia torpedowa oraz
cztery miotacze i dwie wyrzutnie bomb głębinowych. Ponad 30 lat był
eksploatowany w służbie liniowej, szczególnie intensywnie w
czasie działań wojennych. Od 1969 r. cumował stale w Świnoujściu, a od
1976 r. – w Gdyni.
● Na okręcie odbywają się uroczystości Marynarki Wojennej –
promocje, wręczanie nominacji i odznaczeń, apele i pożegnania oraz
sympozja i spotkania. Corocznie zwiedza go kilkadziesiąt tysięcy
osób. W 1985 r. powstało Towarzystwo Przyjaciół
Okrętu Muzeum „Błyskawica”.
W 1987 r.
„Błyskawica”, jako jedyny okręt Marynarki Wojennej,
została odznaczona Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari. Uzasadniono
to zasługami bojowymi jednostki podczas II wojny światowej oraz po
przekształceniu jej w okręt muzeum – prowadzeniem efektywnej
działalności wywołującej akcje patriotyczne.
● W 2007 r. stowarzyszenie World Ship Trust uhonorowało okręt za
zasługi wojenne prestiżową
International Maritime Heritage Award. Tak
„Błyskawica” dołączyła do międzynarodowej floty
okrętów, których działania niejednokrotnie
pomagały zmienić bieg historii.
autor tekstu: Walter
Pater - Muzeum Marynarki Wojennej