Sklep internetowy: www.numizmatyczny.pl
Album Od denara do złotego. Dzieje pieniądza w Polsce
previous next contents

numizmatyka

Album „Od denara do złotego. Dzieje pieniądza w Polsce” można polecić dla każdego numizmatyka. Pasjonaci, którzy kolekcjonują cenne monety i banknoty znajdą tu przekrojowo zaprezentowane informacje o historii polskiego pieniądza.

Autor: Adam Dylewski
Tytuł:  Od denara do złotego. Dzieje pieniądza w Polsce"
Format: 235 x 155 mm
Oprawa: twarda
Zawartość: 352 strony
ISBN: 978-83-7705-206-8
EAN: 9788377052068

„Od denara do złotego. Dzieje pieniądza w Polsce” to tytuł najnowszej książki numizmatycznej, która pojawia się na polskim rynku.

Mennica Polska objęła honorowy patronat nad publikacją.


Album "Od denara do złotego. Dzieje pieniądza w Polsce" przedstawia pasjonujące losy polskich środków płatniczych.

Ozdobione herbami państw i osób, podobizn świętych, władców czy bohaterów narodowych, upamiętniające wyjątkowe wydarzenia z historii, często kunsztem projektu nie ustępujące dziełom sztuki pieniądze stają się zwierciadłem przemian społecznych, historycznych i kulturalnych.

Aureus Władysława Łokietka z 1330 r. ocalał dzięki przypadkowi, w ostatniej chwili jakiś numizmatyk wyciągnął rękę, by go uratować od przetopienia. Sto dukatów bite za Zygmunta III zachwyca wyrafinowanym, pięknym wzorem stempla.

Talar Jana III Sobieskiego zaskakuje koroną na głowie króla – na dukatach jego podobizna miała wieniec laurowy na skroniach.

Tynf Jana II Kazimierza miał nominał 30 groszy, choć srebro z którego powstał miało wartość 12 groszy. Brakujące 18 gr miało stanowić bezzwrotny kredyt udzielony Rzeczypospolitej, co komunikowała legenda awersu:

DAT PRETIVM SERVATA SALVS POTIORQVE METALLO EST

– „Wartość tej monecie nadaje zbawienie ojczyzny, które jest więcej warte od metalu”. Bilet skarbowy 4 złote polskie z 1794 r. na rewersie nosi tajemniczy podpis „Filip Malinowski”, który spędza badaczom sen z powiek.

Kim był imć Malinowski?

Album opisuje dzieje pieniądza na ziemiach polskich, od denarów Bolesława Chrobrego i Mieszka II po czasy współczesne.

Adam Dylewski - autor książki - podzielił ją na dwie części: dotyczącą monet – w której prezentuje wiele ciekawych, rzadkich, ale także popularnych okazów m.in. denarów, dukatów, groszy, szelągów, talarów i złotego – oraz pokazującą bilety skarbowe i banknoty różnych epok i nominałów.

Autor we wstępie daje także krótki rys historyczny tego, skąd się wziął pieniądz, jak od wymiany towarów ludzkość przeszła najpierw do ekwiwalentów, a potem pieniądza kruszcowego, by ten ostatni zamienić na monety, bilety skarbowe, a w końcu banknoty.

Opis poszczególnych gatunków monet przedstawia ich koleje losu, zmieniającą się wartość, wagę, miejsca bicia, oraz przemiany, jakie spowodowało pojawienie się danej emisji, w gospodarce naszej, a także europejskiej. 

Na fotografiach można obejrzeć numizmaty z różnych epok, porównując np. złotówkę z Królestwa Polskiego, z lat 20 . XX w. i współczesną. Zdjęcia opatrzone są dodatkowo krótkimi opisami. 

To właśnie w nich autor wskazuje na reprezentatywne cechy danej monety lub banknotu, przytacza ciekawostki związane z emisją lub obiegiem, opisuje projektantów i modeli przedstawionych na rewersach, znaczące inskrypcje i ikonografię.

Cały bogaty materiał ilustracyjny, został zaczerpnięty zarówno ze zbiorów muzealnych, jak i ofert domów aukcyjnych, a miejscami – pozyskany nawet bezpośrednio od badaczy, odkrywców i kolekcjonerów.

Swoje archiwa udostępniły Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych i Mennica Polska.

Album „Od denara do złotego. Dzieje pieniądza w Polsce” można polecić każdemu miłośnikowi numizmatyki.

Rozpoczynający przygodę z kolekcjonowaniem monet i banknotów znajdą tu przekrojowo zaprezentowane informacje o historii polskiego pieniądza.


SPIS TREŚCI:

Gatunki i nominały pieniądza
 
System denara
denar
obol
dwudenar
ternar (trzeciak)

System grosza
grosz
parwus
kwartnik
szeląg
półgrosz
półtorak
trzykrucierzówka
dwojak
trojak
czworak
piątak
szóstak
10 groszy
40 groszy
50 groszy

Puło
 
Floren
 
Dukat i jego wielokrotność
dukat
portugał

Półkopek
 
System talara
talar
ćwierćtalar
ort
półtalar

System złotego
złoty
tymf
dwuzłotówka
5 złotych
10 złotych

Pieniądz papierowy i jego nominały. Znak pienieżny
Papiery kościuszkowskie
Księstwo Warszawskie
Banknoty złotowe Królestwa
Polskiego
Banknoty Powstania
Listopadowego
Banknoty rublowe Banku Polskiego
Banknoty markowe Polskiej
Krajowej Kasy Pożyczkowej
Banknoty w markach polskich
Wprowadzenie banknotów
złotowych w 1924 r.
Emisje Drugiej Rzeczypospolitej
Wydanie lubelskie i następne
„Anielki”, „Paczki” i „Patyki”
Wielcy Polacy
Po denominacji

*****

Prezentacja części tekstu zawartego w albumie:

Złote dukaty typu holenderskiego bito także w Księstwie Warszawskim. W Królestwie Polskim zrezygnowano z nich na rzecz podwójnych i pojedynczych złotych królewskich, ale jeszcze w 1831 r. powstańczy Rząd Narodowy – jak się miało okazać: po raz ostatni w dziejach – powrócił do dobrze zakorzenionego w polskiej tradycji dukata.

Była to jednak moneta obliczona przede wszystkim na zakupy broni za granicą, dlatego nadano jej formę całkowitej kopii dukata holenderskiego, nawet z napisem „MONETA AUREA REGNI BELGII”, wstawiając jedynie w miejsce znaku mennicy utrechckiej małego orła polskiego.

Moneta miała próbę 982, nieco lepszą od właściwej holenderskiej (23 karaty 6½ grena zamiast 23 karatów 6 grenów).

Do produkcji zużyto otrzymaną przez Rząd Narodowy z zagranicy partię złota w ilości 2400 grzywien.

Ponieważ środki na zakup broni były niezwłocznie potrzebne, bicie dukata trwało dzień i noc, a robotnicy jedli i spali na miejscu.

Łączny nakład wyniósł 163 205 sztuk (dodatkowe 858 sztuk wybito w 1832 r., już pod zarządem Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu).

Był to jedyny w dziejach polskiego mennictwa przypadek bicia obcej monety na własny rachunek.

previous next contents

Valid HTML 4.0!