Sklep internetowy: www.numizmatyczny.pl
2 zł, Historyczne miasta w Polsce - Jarosław, 2006
previous next contents

numizmatyka

Na rewersie monety Nordic Gold został uwieczniony wizerunek kamienicy Orsettich.

Moneta obiegowa 2 zł - Historyczne miasta w Polsce - Jarosław, 2006

Nominał: 2 zł
Metal: stop CuAl5Zn5Sn1
Stempel: zwykły
Średnica: 27,00 mm
Waga: 8,15 g
Wielkość emisji: 1 100 000 szt.
Data emisji monet: 24.01.2006 r.

Miasto Jarosław - to piąta moneta z rozpoczętej we wrześniu 2005 r. serii Historyczne Miasta w Polsce. Niepowtarzalna seria składać się będzie z 32 monet i ukazywać do kwietnia 2008 r.

Seria 32 monet obiegowych

Seria 32 monet obiegowych NBP
"Historyczne miasta w Polsce" (2005-2007)

Na wyjątkowych monetach upamiętniono miasta o ponad 500-letniej historii, które wniosły szczególny wkład w rozwój poszczególnych regionów i państwowości Polski.


Na rewersie monety uwieczniono stylizowany wizerunek kamienicy Orsettich.

"Jarosław mający jarmarki na Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny w całym Królestwie Polskim bardzo sławne, na które, oprócz innych towarów, sprowadzanych z Persji, Konstantynopola, Wenecji, Moskwy i Amsterdamu, zazwyczaj spędzają ponad czterdzieści tysięcy wołów na sprzedaż i koni połowę tej liczby.

Jezuici mają tu kolegium dla uczniów [na kształt rezydencji za miastem] i klasztor mniszek jest także, z królewską zaiste wspaniałością zbudowany; miasto jest również dość znaczne budową i warownością zamku, oblewanego przez San od wschodu, samo zaś leży od zachodu".


Takim widział Jarosław w latach 30. XVII wieku znakomity pisarz Szymon Starowolski. Początki miasta sięgają przynajmniej XII wieku. W pierwszej połowie XIII wieku stoczona była bitwa o Jarosław i właśnie przed tą bitwą, co odnotowały źródła, wojowie polscy odśpiewali Bogurodzicę.

W połowie XIV wieku Jarosław był wymieniany jako jedno z najbogatszych miast Rusi. Miasto, początkowo rozlokowane na sąsiednim wzgórzu św. Mikołaja, w ostatniej ćwierci XIV wieku zostało ponownie lokowane na prawie magdeburskim i przeniesione na teren obecnej Starówki.

Również w końcu XIV wieku Jarosław, mocą królewskiego przywileju, stał się miastem prywatnym. Tarnowscy, Odrowążowie, Kostkowie, Ostrogscy, Sieniawscy, Lubomirscy Zamoyscy, Sobiescy, Sanguszkowie, Czartoryscy, to niektórzy z właścicieli miasta. Swoją europejską sławę XVI - XVII wieczny Jarosław zawdzięczał jarmarkom. Na ich pomyślny rozwój składały się starania właścicieli miasta o przywileje handlowe, a także położenie przy jednym z głównych traktów Europy oraz pobliże spławnej rzeki.

Na jarosławskim jarmarku sierpniowym handlowano wszystkim; od soli i pszenicy poczynając, poprzez różnorodne tkaniny, wyroby metalowe, po przedmioty zbytku, co czyniło go jednym z największych w Rzeczypospolitej.

Przez współczesnych określany był jako drugi po frankfurckim nad Menem. Podczas tego jarmarku kupcy zawierali umowy, wystawiali czeki (zwane membranami), rozliczali długi i spłacali raty. Wspomniane przez Starowolskiego jarmarki na bydło, stawiają Jarosław w rzędzie największych ośrodków handlowych w Europie Środkowo - Wschodniej.

Pod koniec XVI wieku Jarosław stał się też ważnym portem na Sanie. Dowożono do niego towary - największe znaczenie miało zboże - by spławiać je potem do Gdańska. Dla potrzeb tego ogromnego handlu budowano domy z krytymi wewnętrznymi dziedzińcami (dodatkowe miejsce na uprawianie handlu) oraz specjalne, dochodzące do trzech pięter piwnice przeznaczone na składowanie towarów (dziś będące atrakcją turystyczną).

Piękna, stojąca w rynku, manierystyczna kamienica, którą zakupił i odnowił, zgodnie z życzeniem właścicielki miasta Anny Ostrogskiej, kupiec włoski Wilhelm Orsetti, przypomina okres świetności Jarosławia.

Po pierwszym rozbiorze Polski, ziemie, na których leży Jarosław dostały się pod panowanie Habsburgów, a miasto pogrążyło się w stagnacji. Podróżnicy zwiedzający Galicję (taką nazwę otrzymały przyłączone ziemie), wystawiali zazwyczaj bardzo pochlebną opinię miastu stwierdzając, że jest nie tylko "ślicznie" położone, ale ma też "piękne budowle, kościoły i szkoły".

Niektórzy z nich byli nawet zdania, że Jarosław bardziej niż Lwów nadawałby się na stolicę Galicji. Koniec XVIII i początek XIX wieku przyniósł istotne zmiany w wyglądzie miasta. Wyburzono mury, baszty i bramy, rozebrany został stojący w rynku średniowieczny kościół farny, Na początku drugiej połowy XIX wieku zaczęły pojawiać się pewne symptomy ożywienia gospodarczego.

W mieście zakwaterowany został duży garnizon wojskowy, a wraz ze zmianą sytuacji politycznej w Europie, Jarosław stał się przyczółkiem pobliskiej twierdzy Przemyśl. Pociągnęło to za sobą konieczność ufortyfikowania Jarosławia, a relikty tych fortyfikacji są widoczne do dnia dzisiejszego.

W wyniku I wojny, Jarosław wraz z innymi ziemiami polskimi odzyskał niepodległość. Nastąpił okres scalania państwa polskiego. Stacjonujące wojsko oraz duża ilość szkół, a co za tym idzie uczącej się młodzieży, nadawały miastu swoisty koloryt. Już na przełomie XIX/XX wieku nastąpiły znaczne z miany w wyglądzie miasta.

Przeprowadzono regulację placów i ulic, wprowadzono oświetlenie gazowe, miasto wzbogaciło się o szereg gmachów użyteczności publicznej, przebudowano część kamienic, a rozbudowane przedmieścia włączono do miasta. Okres dalszego rozwoju Jarosławia został tragicznie przerwany II wojną.

Po ciężkich latach okupacji przystąpiono do odbudowy i rozbudowy miasta. Obecny Jarosław to ponad 40 tysięczne miasto z oryginalnym kompleksem urbanistycznym Starego Miasta, z zabudową wzgórza św. Mikołaja, z szeregiem zabytków z okresu staropolskiego. W jarosławskich świątyniach, już od ponad 10 lat, w sierpniu odbywają się koncerty muzyki dawnej "Pieśń naszych korzeni".
źródło: NBP

previous next contents

Valid HTML 4.0!