Miasto Sandomierz - to trzynasta moneta z rozpoczętej we wrześniu 2005 r. serii Historyczne Miasta w Polsce.
Seria
32 monet obiegowych NBP
"Historyczne miasta w Polsce" (2005-2007)
Niepowtarzalna seria składać się będzie z 32 monet i ukazywać do kwietnia 2008 r. Na wyjątkowych monetach upamiętniono miasta o ponad 500-letniej historii, które wniosły szczególny wkład w rozwój poszczególnych regionów i państwowości Polski.
Na rewersie monety - w centralnej części - uwieczniony jest stylizowany wizerunek ratusza w Sandomierzu.Sandomierz - miasto u ujścia Sanu do Wisły. W czasach piastowskich najważniejszy, obok Krakowa, gród Małopolski. Po śmierci Bolesława Krzywoustego Sandomierz był przez pewien czas stolicą księstwa (do 1166 r.), potem wszedł w skład dzielnicy krakowskiej.
Z tych czasów wywodziło się późniejsze województwo sandomierskie, które przetrwało do rozbiorów. Miasto, lokowane po raz pierwszy w 1227 r., nie przetrwało wielokrotnych najazdów tatarskich. Ponowna lokacja miała miejsce w 1286 r. Kazimierz Wielki otoczył miasto murami i wzniósł, istniejącą do dziś, nową kolegiatę (od 1818 r. katedrę).
W 1570 r. zebrana w Sandomierzu szlachta różnowiercza zawarła tzw. ugodę sandomierską, na której opierała się obowiązująca w kraju tolerancja religijna. Wojny XVII wieku zahamowały rozwój miasta. Jednak prawdziwy regres przyniosła epoka rozbiorów.
Po kongresie wiedeńskim Sandomierz znalazł się w zaborze rosyjskim, choć nad samą granicą austriacką. Władze rosyjskie aż do I wojny światowej nie zezwoliły ani na budowę linii kolejowej, ani mostu przez Wisłę. W 1975 r. Sandomierz został pominięty podczas wyznaczania stolic nowych województw.
Dziś uroda i walory turystyczne Sandomierza są związane, paradoksalnie, z nie zawsze łaskawą dla niego historią. Rzadko bowiem zabytkowe miasto zachowane jest w takim stanie, jakby czas zatrzymał się tam dwa stulecia temu.
źródło: NBP