Srebrna moneta kolekcjonerska upamiêtniaj±ca 100.
rocznicê urodzin Jana Karskiego,
legendarnego kuriera i emisariusza Polskiego Pañstwa Podziemnego, zdoby³a tytu³ najbardziej
inspiruj±cej
monety ¶wiata w presti¿owym konkursie numizmatycznym Coin of the Year 2016.
Na monecie o
nominale 10 z³, wyemitowanej w kwietniu 2014 roku, widnieje wizerunek klucza z
tekstem
raportów Karskiego, naniesiony specjaln± technik± mikrodruku.
8 listopada miêdzynarodowe jury konkursu Coin of the Year
przyzna³o
tytu³ Most Inspirational Coin srebrnej monecie
„100. rocznica
urodzin Jana Karskiego”. Polskie 10 z³ pokona³o w swojej
kategorii a¿
dziewiêæ innych monet, m.in. z Kanady, Finlandii, Stanów
Zjednoczonych
i Litwy.
Srebrna dziesiêcioz³otówka, upamiêtniaj±ca 100.
rocznicê urodzin
legendarnego kuriera i emisariusza Polskiego Pañstwa Podziemnego,
zosta³a wprowadzona do obiegu 24 kwietnia 2014 roku. Autorem projektu
nagrodzonej monety jest Sebastian Miko³ajczak. Zaprojektowa³ on tak¿e
monetê 200 z³ oraz rewers 2 z³, uzupe³niaj±cych temat.
Konkurs Coin of The Year jest organizowany przez wydawnictwo
Krause
Publications od 30 lat. Jury ocenia monety w dziesiêciu kategoriach: Moneta
o tematyce historycznej, Moneta o tematyce wspó³czesnej,
Moneta z³ota,
Moneta srebrna, Korona, Moneta obiegowa, Moneta bimetaliczna, Moneta o
wysokiej warto¶ci artystycznej, Najbardziej innowacyjna moneta oraz
Najbardziej inspiruj±ca moneta. W ka¿dej kategorii
nominowanych
jest po dziesiêæ monet.
6 grudnia jury wybierze spo¶ród
zwyciêzców dziesiêciu kategorii
jedn± monetê, która otrzyma nagrodê g³ówn± i
tytu³ Coin of the Year
2016. Nagrody zostan± wrêczone 6 lutego 2016 roku, podczas
miêdzynarodowych targów numizmatycznych World Money Fair w
Berlinie.
Wszystkie monety zg³oszone do tegorocznego konkursu zosta³y wyemitowane
w roku 2014.
Emitowane przez Narodowy Bank Polski monety by³y ju¿
wyró¿niane we
wcze¶niejszych edycjach konkursu Coin of the Year. Tytu³ Najbardziej
inspiruj±ca moneta otrzyma³y dotychczas: srebrna
moneta
dziesiêcioz³otowa „Europa bez barier – 100-lecie
Towarzystwa Opieki nad
Ociemnia³ymi” (w 2013 roku), srebrna
dziesiêcioz³otówka „70. rocznica
utworzenia Polskiego Pañstwa Podziemnego” (w 2011 roku) i
srebrna
dwudziestoz³otówka „Pamiêci Ofiar Getta w
£odzi” (w 2006 roku). Z kolei
w roku 2010 jury konkursu doceni³o z³ot± monetê o nominale 200 z³
„65.
rocznica powstania w getcie warszawskim”, przyznaj±c jej
wyró¿nienie w
kategorii Moneta o wysokiej warto¶ci artystycznej.
Legendarny kurier i emisariusz Polskiego Pañstwa Podziemnego
urodzi³ siê w 1914 roku w £odzi jako Jan
Kozielewski, jednak do historii przeszed³ jako Jan Karski. By³ to
jeden z kilku
jego wojennych pseudonimów. Potrzebowa³ ich w dzia³alno¶ci
konspiracyjnej, któr± podj±³ ju¿ pod koniec 1939 roku.
Znajomo¶æ
jêzyków obcych, sprawno¶æ fizyczna i kwalifikacje sprawi³y,
¿e szybko
powierzono mu rolê kuriera i emisariusza.
Jesieni± 1942 roku Jan Karski wszed³ nielegalnie do
warszawskiego
getta oraz do obozu przej¶ciowego w Izbicy. Mikrofilmy z raportami o
sytuacji ¯ydów przewozi³ w specjalnie wydr±¿onym kluczu
(jego replikê
przechowywa³ w swoim archiwum przekazanym do Instytutu Hoovera w USA).
Kiedy po przesz³o dwóch miesi±cach uda³o mu siê przedostaæ
do Anglii,
swoj± wstrz±saj±c± relacjê dokumentuj±c± systematyczn± i zaplanowan±
Zag³adê narodu ¿ydowskiego przekaza³ prze³o¿onym, a nastêpnie
amerykañskim i brytyjskim elitom. Spotka³ siê z prezydentem
Stanów
Zjednoczonych. Bez rezultatów.
Po wojnie Jan Karski pozosta³ na emigracji w USA i wycofa³
siê z
¿ycia publicznego. Studiowa³ nauki polityczne i obroni³ doktorat na
Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie, gdzie potem wyk³ada³. Po tym
gdy jego niezwyk³± historiê przypomnia³ wielogodzinny film Shoah
Claude’a Lanzmanna, Karski powróci³ do tematu
Zag³ady i opowiada³ na
wyk³adach o swej wojennej misji. Po latach doczeka³ siê uznania
–
zosta³ uhonorowany m.in. tytu³em „Sprawiedliwego
w¶ród Narodów ¦wiata”
oraz Orderem Or³a Bia³ego. Jan Karski zmar³ w 2000 roku w Waszyngtonie.
Po¶miertnie zosta³ odznaczony Prezydenckim Medalem Wolno¶ci, najwy¿szym
odznaczeniem cywilnym USA.
¼ród³o: NBP