20 zł, Polacy ratujący Żydów: Irena Sendlerowa, Zofia Kossak-Szczucka, siostra Matylda Getter, 2009
NBP - srebrne monety
Kategorie:Monety srebrne - 20 złKolekcja: Srebrne monety o tematyce historycznej Seria: Polacy ratujący Żydów Stan zachowania monety: I (menniczy)
Nominał: 20 zł
Srebro: Ag 925 Stempel: lustrzany Średnica: 38,61 mm Waga: 28,28 g Wielkość emisji: 100.000 szt. Cena emisyjna NBP: 105 zł Data emisji monet w NBP: 2.12.2009 r. Srebrne monety kolekcjonerskie
emitowane w hołdzie bohaterom - Polakom Sprawiedliwym wśród
Narodów Świata.
Srebrna moneta
kolekcjonerska i obiegowa NG o tematyce:
Polacy ratujący Żydów: Irena Sendlerowa, Zofia Kossak-Szczucka, siostra Matylda Getter, 2009 Irena Sendlerowa, Zofia Kossak i Matylda Getter to wspaniałe charaktery i wybitne osoby, których życie i postawa budzą szacunek. Te wspaniałe kobiety są bowiem prawdziwymi i najpiękniejszymi przykładami odwagi i męstwa Polaków, którzy nieśli pomoc Żydom w czasach okupacji hitlerowskiej.
Te urzekające i wymowne w swych projektach monety to wyraz hołdu i uznania dla tych wybitnych osób. Polacy ratujący Żydów - Irena Sendlerowa, Zofia Kossak, siostra Matylda Getter
Halina
Grubowska
Żydowski Instytut Historyczny źródło: NBP / Mennica Polska / Wikipedia |
20 zł, Zwierzęta świata - Jaszczurka zielona (łac. Lacerta viridis), 2009
NBP - srebrne monety
Kategorie:Monety srebrne - 20 złSeria: "Zwierzęta świata"Stan zachowania monety: I (menniczy) Nominał: 20 zł Srebro: Ag 925 Stempel: lustrzany Średnica: 38,61 mm Waga: 28,28 g Wielkość emisji: 100.000 szt. Cena emisyjna NBP: 96 zł Data emisji monet w NBP: 21.04.2009 r. Jaszczurka zielona (Lacerta viridis) - srebrna moneta kolekcjonerska projektu Roberta Kotowicza. Jest to szesnasta moneta z ukazującej się od 1993 roku serii "Zwierzęta Świata", na której uwieczniane są gatunki zwierząt zagrożonych przez rozwijającą się cywilizację. Rewers: w centralnej części wizerunki dwóch jaszczurek. Jaszczurka z lewej strony oparta na kamieniach. U góry i u dołu w tle stylizowane wizerunki roślin. U góry półkolem napis: JASZCZURKA ZIELONA - Lacerta viridis. Projektant monety: Ewa Tyc-Karpińska (awers), Robert Kotowicz (rewers) W ramach tej serii NBP dotychczas wyemitował 15 monet przedstawiających następujące zwierzęta: jaskółki, sum, jeż, jelonek rogacz, ropucha paskówka, wilk, dudek, paź królowej, żółw błotny, węgorz europejski, morświn, puchacz, świstak, foka szara i sokół wędrowny. Jaszczurka zielona (łac. Lacerta viridis) - gatunek jaszczurki z rodziny jaszczurek właściwych. Największa jaszczurka obdarzona kończynami żyjąca w Europie Środkowej.
Opis Typowo ubarwione samce są trawiastozielone, bezplamiste lub bogato nakrapiane czarnymi plamkami. Typowe samice są szarozielone pokryte nieregularnymi ciemnymi plamkami z jasnymi liniami wzdłuż grzbietu. Brzuch jednolicie żółty lub żółtozielony. Rozmiary Długość ciała: do 40 cm, Masa ciała: do 1 kg. Biotop Tereny trawiaste, kamieniste lub krzewiaste, suche i słoneczne. Pokarm Stawonogi, głównie owady. Duże osobniki pożerają mniejsze jaszczurki i węże. Behawior Gatunek ciepłolubny, aktywny za dnia. Wygrzebuje nory w ziemi, w których się chroni i zimuje. Okres godowy pod koniec kwietnia i w maju. Samica składa pod koniec maja lub w czerwcu do wygrzebanych przez siebie jam w ziemi od 5 do 13 rzadziej do 21 jaj o wymiarach 18x18 mm w pergaminowatych osłonkach. Młode wylęgają się w sierpniu i mierzą od 8 do 9 cm. Występowanie Gatunek nizinny, w górach dochodzi do 2000 m n.p.m. Południowa Europa od Hiszpanii po Dniepr oraz na południowych obszarach środkowej Europy. Północna granica jej zasięgu to równoleżnik 49°N. W Polsce była zaobserwowana jedynie w okolicach Śląska Cieszyńskiego, a ostatnio także na Roztoczu. W Polsce występuje bardzo rzadko. Ochrona Podlega ścisłej ochronie gatunkowej w Polsce. Wg Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt (z 2001 r.) gatunek ma status zanikłego na terenie Polski. źródło: NBP / Mennica Polska S.A. / Wikipedia |
20 zł, Polscy Malarze XIX/XX w.: Zofia Stryjeńska (1891-1976), 2011
NBP - srebrne monety
Kategorie:Monety srebrne - 20 złSeria:
Polscy Malarze XIX/XX wieku
Stan zachowania monety: I (menniczy) Nominał: 20 zł Srebro: Ag 925 Stempel: lustrzany Techniki dodatkowe:
tampondruk
Średnica:
38,61 mmWaga: 28,28 g Wielkość emisji: 50 000 szt. Cena
emisyjna NBP: od
140 zł - zostanie
podana przez NBP w terminie późniejszym
Data emisji monet w NBP: 15.02.
2011
r.W zestawie: srebrna
moneta w kapsule ochronnej, folder emisyjny
Zofia Stryjeńska (1891-1976) - polska malarka nazywana "księżniczką sztuki
polskiej", grafik, ilustratorka, scenograf, reprezentantka art
déco.
Najbardziej znana polska artystka plastyk XX-lecia międzywojennego została uwieczniona na dziewiątej monecie z kolekcji "Polscy Malarze XIX/XX wieku". Zofia Stryjeńska, Fragment panneaux dekoracyjnych zdobiących pawilon polski na wystawie paryskiej w 1925, Muzeum Narodowe w Warszawie NBP emituje serię monet
„Polscy Malarze XIX/XX
wieku” od 2002 roku. Dotychczas w jej ramach
ukazało się kolejno osiem
tematów:
Pojedyncze monety z tej
serii możesz umieścić w eleganckim etui
lub całość Twojej kolekcji w drewnianej kasecie.
Jej awers przedstawia stylizowany fragment obrazu Zofii Stryjeńskiej, w prawym dolnym rogu umieszczono wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej. Na rewersie monety znajduje się stylizowany wizerunek popiersia Zofii Stryjeńskiej. Z lewej strony faksymile jej podpisu, zaś w prawym dolnym rogu paleta malarska z kolorowymi plamami farb i trzema pędzlami, stanowiąca wspólny motyw srebrnych monet z serii „Polscy malarze XIX/XX wieku”. Nad paletą prostopadle napis: 1891-1976. Z prawej strony stylizowany fragment obrazu Zofii Stryjeńskiej. W prawym dolnym rogu napis: ZOFIA oraz prostopadle napis STRYJEŃSKA. Projektantem monety srebrnej oraz rewersu monety NG jest Urszula Walerzak. *****
Zofia
Stryjeńska
- malarka, graficzka, ilustratorka, scenograf, projektantka tkanin,
plakatów i zabawek; związana z Warszawą i Zakopanem.
Urodzona w 1891, zmarła w 1976.
Monety poświęcone malarce oddają należny hołd jej znaczącemu i chwilowo przeoczanemu talentowi. Niemal każdy zetknął się z jej projektami, powielanymi do lat 70. dwudziestego wieku - najczęściej z pominięciem nazwiska autorki - na pudełkach czekoladek, talerzach, czy pocztówkach. Zofia Stryjeńska, z domu Lubańska, uczyła się w prywatnych szkołach artystycznych w rodzinnym Krakowie i w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Artystka ta, aby móc studiować na Akademii Sztuk Pięknych musiała przebrać się za chłopca. Pod zmienionym nazwiskiem, zafałszowaną tożsamością, wpisując się w wymogi gry, studiowała przez około rok.To przedsięwzięcie świadczy o odwadze i pragnieniu przełamywania barier w dążeniu do celu. Debiutowała pod panieńskim nazwiskiem, wystawiając w 1912 roku kartony Polskie bajdy na tle opowieści ludowych. Rok później cykl akwarel poświęcony polskim kolędom, a w czasie I wojny światowej pocztówki z ilustracjami do jasełek i pieśni legionowych. Najwybitniejsze osiągnięcia artystki przypadły na okres małżeństwa z Karolem Stryjeńskim, architektem. Jednak ich związek nie był idealny. Stryjeński z czasem źle traktował żonę i zamykał ją w zakładzie psychiatrycznym. Choć lekarze nie potwierdzili choroby, odtąd opinia wariatki towarzyszyła artystce. Bywała ona też mimowolną bohaterką skandali towarzyskich. Świadoma swego talentu, nie przywiązywała wagi do swoich sukcesów, pragnąc przede wszystkim być kochaną. Żyła w ciągłym rozdarciu pomiędzy miłością do swoich dzieci (miała ich troje) i powinnościami macierzyńskimi, a niezależnością artystki realizującej własne plany. Ani rozwód, ani ponowne krótkotrwałe małżeństwo nie dały Zofii spokoju i stabilizacji życiowej. Mimo, że jej obrazy osiągały wysokie ceny, do końca życia borykała się z kłopotami finansowymi. Nigdy również nie osiągnęła artystycznego samozadowolenia, nawet w czasach największej chwały, kiedy nazwano ją księżniczką sztuki polskiej i najwybitniejszą malarką Europy. Powodzenie zapewniły jej już wczesne obrazy, wykonany temperą cykl pięciu obrazów Pascha. Wśród kompozycji monumentalnych wyróżniają się obrazy z cyklu Łowy bogów oraz Poranek, Wieczór i Koncert Beriota. Z kulminacyjnego okresu twórczości Stryjeńskiej pochodzi także cykl Młoda wieś polska, który stanowi apologię urody wiejskiego życia i młodości. Należą do niego wizerunki wiejskich dziewcząt przystrojonych w kwiaty i wstążki, przystojnych młodzieńców i dzieci; rysunki "Chłopczyk z fujarką", "Dziewczynka osłaniająca świecę" i "Dziecko przy oknie". Obrazy emanują wyjątkowo wyidealizowaną wizją świata - wieś zamienia się w zapełnioną barwnymi akcesoriami i kostiumami bajkową scenerię. Całość jest bardzo żywiołowa, witalna, nienaturalna i inscenizowana. Ilustrowała utwory Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Karmazynowy poemat Lechonia, Sonety miłosne Ronsarda, Sielanki Szymonowica. Dziewczęta z Sielanek były pełne zmysłowości, Urszulka z Trenów wzruszająca. W twórczość Zofii Stryjeńskiej dominują tematy starosłowiańskie i staropolskie. Najbardziej znane były jej ilustracje do baśni ludowych i książek dla dzieci, ale także do tekstów literackich: Trenów Jana Kochanowskiego czy Pana Tadeusza. W dwudziestoleciu międzywojennym popularne były jej cykle ilustracyjne, Bożki słowiańskie, Pascha. Pieśń o Zmartwychwstaniu Pańskim oraz Piastowie. Malarka bardzo interesowała się folklorem i historią.Znała doskonale polskie stroje ludowe, mitologię słowiańską. Interesowała się nawet odkryciami archeologicznymi. Prace Zofii Stryjeńskiej mogłyby być barwnymi ilustracjami do legend i podań, których akcja toczy się w mitycznej słowiańskiej osadzie. Artystka jednocześnie wpisuje się w nurty poszukiwania stylu narodowego i łączenia sztuki ludowej ze sztuką wysoką. Efekty, jakie osiągała: nagromadzenie podobnych elementów i detali, jaskrawe barwy, upozowane gesty, wystudiowane pozy, naiwność i melancholia, przyprawiają o zachwyt. Przedstawione sceny najczęściej zapełnione były pięknymi, dzielnymi silnymi, postawnymi, muskularnymi, nagimi (o lśniących ciałach) lub bogato przystrojonymi bohaterami. W pracach dominował klimat archetypiczno-baśniowy. Różnorodność prac, jakich podejmowała się Stryjeńska, pokazuje jej niemal nieograniczone możliwości, a jednocześnie uzmysławia siłę talentu. Dziś widać, jak wiele świeżości wprowadziła do polskiej sztuki. Jej obrazy tchną ogromną żywiołowością, radością istnienia. Barwy były często bardzo ostre i kontrastowo zestawiono. Dzieła artystki były też pełne ciepła i miłości, chociaż jej tak mało w swym życiu zaznała. Błyskotliwą inteligencję malarki, wyjątkowe poczucie humoru, a zarazem pełną prostoty i krytycyzmu samoocenę potwierdzają jej pamiętniki, opublikowane w 1995 roku pod tytułem Chleb prawie że powszedni. źródło: NBP / Mennica Polska / Wikipedia |
20 zł, 350-lecie obrony Jasnej Góry, 2005
NBP - srebrne monety
Kategorie:Monety srebrne - 20 zł
Kolekcja: Srebrne monety o tematyce historycznej
Stan zachowania monety: I (menniczy)
Nominał: 20 zł Srebro: Ag 925 Stempel: lustrzany Średnica: 38,61 mm Waga: 28,28 g Wielkość emisji: 69.000 szt. Data emisji monet: 24.08.2005 r. "Tutaj zawsze byliśmy wolni." Papież Jan Paweł II Bohaterska obrona Jasnej Góry przez zakonników w 1655 roku - chlubna historia Polski utrwalona na srebrnej monecie kolekcjonerskiej. Jasna Góra (łac. Clarus Mons) - zespół klasztorny zakonu paulinów w Częstochowie, jedno z najważniejszych miejsc kultu maryjnego i centrum pielgrzymkowym. Oblężenie Jasnej Góry podczas Potopu w roku 1655 W czasie Potopu szwedzkiego miało miejsce oblężenie Jasnej Góry. Wojska szwedzkie podjęły próbę opanowania klasztoru i sanktuarium już 8 listopada 1655 r., lecz po odmowie zakonników odeszły następnego dnia do Wielunia. Ponowne niewpuszczenie do klasztoru Szwedów skłoniło ich do rozpoczęcia oblężenia, trwającego od 18 listopada 1655 r. do nocy z 26 na 27 grudnia. W końcu listopada Szwedzi otrzymali posiłki w postaci 600 ludzi i 3 armat. Jednak przeor Kordecki odrzucił ponowne żądanie kapitulacji po informacjach, o niezadowoleniu wojsk polskich w służbie szwedzkiej. Twierdza znajdowała się pod ostrzałem, lecz szwedzkie wojska dopiero 10 grudnia sprowadziły artylerię oblężniczą, która mogłaby pomóc zdobyć klasztor. W dniu 24 grudnia Kordecki odrzucił kolejne żądanie poddania twierdzy. W dniu 27 grudnia Szwedzi zwinęli oblężenie. Jednakże próbowali jeszcze czterokrotnie zdobyć klasztor w późniejszym okresie. Podczas oblężenia obraz nie znajdował się w klasztorze, gdyż uprzednio wywieziono go, aby nie wpadł w ręce Szwedów. Obrona Jasnej Góry była przede wszystkim triumfem w wymiarze religijno-symbolicznym. Zdaniem niektórych, oblężenie to nie było punktem zwrotnym w przebiegu potopu szwedzkiego i nie było początkowo szeroko znanym faktem. Przeczy temu jednak fakt, że z Wielkopolski szła wyprawa na pomoc Częstochowie pod wodzą starosty babimojskiego Krzysztofa Żegockiego, która jednak dotarła na miejsce już po odejściu Szwedów. Obraz oblężenia przypomniał i utrwalił Henryk Sienkiewicz w "Potopie". Wprowadził jednak zmiany do powieści poprzez odmłodzenie Piotra Czarnieckiego, zwiększenia przewagi szwedzkiej, wprowadzenie postaci Kmicica, którego pierwowzór w rzeczywistości znajdował się ówcześnie na Podlasiu, wprowadzenie do powieści kolubryny i sposobu jej zniszczenia. źródło: NBP / Mennica Polska / Wikipedia |
20 zł, Zwierzęta świata - Żółw błotny (łac. Emys orbicularis), 2002
NBP - srebrne monety
Kategorie:Monety srebrne - 20 złSeria: "Zwierzęta świata"Stan zachowania monety: I (menniczy) Nominał: 20 zł Metal: 925/1000 Ag Stempel: lustrzany Średnica: 38,61 mm Waga: 28,28 g Wielkość emisji: 35.000 szt. Cena emisyjna NBP: 54 zł Data emisji monet: 6.02.2002 r.
Srebrna moneta kolekcjonerska z popularnej serii "Zwierzęta świata" o niskim nakładzie 35.000 sztuk! Żółw błotny (łac. Emys orbicularis) - gatunek gada z rodziny żółwi błotnych z podrzędu żółwi skrytoszyjnych. Jedyny rodzimy gatunek żółwia żyjący w Polsce, a żyje w środowisku naturalnym nawet powyżej 120 lat. Opis Karapaks barwy oliwkowobrązowej, jest średnio wypukły, pokrywają go gładkie, regularne rogowe tarcze. Na każdej większej tarczy rozchodzą się promieniście od jednego punktu żółte kreski. Plastron pokryty dużymi nieregularnymi jasnymi plamami jest dobrze wykształcony, u samców środkowa część nieco wklęsła. Głowa, szyja i odnóża pokryte licznymi małymi żółtymi plamkami. Zdarzają się okazy czarne i bezplamiste. Źrenice oczu okrągłe. Samce mają z reguły tęczówkę rudopomarańczową lub brązową, a samice mają oczy upstrzone żółtymi plamkami z niekiedy całkiem żółtą tęczówką. Rozmiary Długość karapaksu rzadko przekracza 20 cm Masa ciała do 1 kg. Biotop Jest gatunkiem nizinnym, a jego środowiskiem jest woda, którą opuszczają tylko samice dla złożenia jaj. Zamieszkuje nieduże, zarastające jeziorka, leśne oczka wodne, bagna, gęsto zarośnięte i trudno dostępne starorzecza, duże stawy oraz wolno płynące rzeczki z gęstą roślinnością. Pokarm Jest drapieżnikiem, poluje i odżywia się wyłącznie pod wodą. Zjada owady wodne i ich larwy, ślimaki, małże, kijanki, żaby, małe rybki. Nie gardzi też martwą zdobyczą. Mniejszą zdobycz połyka w całości, a większą chwyta szczękami i rozrywa pazurami. Zachowanie Większość czasu spędza w wodzie, ale oddycha powietrzem atmosferycznym przy pomocy płuc. Pod powierzchnią wody może przebywać nawet do jednej godziny. Jest bardzo płochliwy, doskonale pływa, nurkuje, widzi oraz wyczuwa zbliżającego się intruza, stąd bardzo trudno go spotkać. Kiedy nie jest płoszony, lubi wychodzić z wody i wygrzewać się na słońcu. Zimuje zagrzebany głęboko w mule na dnie zbiornika wodnego przez około 5 miesięcy. Ze snu budzi się w kwietniu lub maju, w zależności od pogody. Rozmnażanie Gody odbywa od końca kwietnia do początku czerwca. Jaja najczęściej składa na przełomie maja i czerwca, w porze zakwitania żółtych kosaćców. Żółwica wychodzi wtedy na ląd, by szukać odpowiedniego miejsca do ich złożenia. Można ją spotkać nawet 4 do 5 km od macierzystego zbiornika. Gdy odnajdzie właściwe, odpowiednio nasłonecznione i suche miejsce, przystępuje do budowy gniazda. Tylnymi łapami kopie dołek w twardej ziemi, głęboki na 12-16 cm, który w swoim przekroju jest podobny do gruszki, o średnicy ok. 10 cm, z prowadzącym doń tunelem o średnicy 5 cm. Kształt komory, w której zostaną złożone jaja, swoim wyglądem przypomina gotyckie sklepienie. Wykopanie komory lęgowej zajmuje żółwicy co najmniej 2 godziny. Następnie wprowadza ona do tunelu łapę, po której staczają się jaja. Złożone jajo jest przesuwane do ściany komory, zanim zostanie złożone następne. Składanie jaj trwa kilkadziesiąt minut. Przeciętnie od 6 do ok. 16 jaj w cienkich wapiennych skorupkach o wymiarach ok. 2 x 3 cm. Po złożeniu jaj samica zasypuje i maskuje wejście do gniazda, po czym wraca do macierzystego zbiornika. Młode żółwie wylęgają się z końcem sierpnia, a w zimniejszych rejonach nawet dopiero na wiosnę. Młode po wykluciu mają długość około 2,5 cm i miękki pancerz nie zabezpieczający ich przed żadnym zagrożeniem. Po wydostaniu się z gniazda rozpoczynają wędrówkę do leśnych oczek, jezior i moczarów. W wędrówce tej narażone są na ataki jenotów, wydr, lisów i borsuków. Dopiero po upływie 6 lat pancerz na tyle twardnieje, że żółwie mogą czuć się bezpieczne. Dojrzałość płciową uzyskują po około 7 latach. Występowanie Środkowa i południowa Europa, zachodnia Azja, północno-zachodnia Afryka. Północną granicą jego zasięgu jest 50°N. Na Krymie sięga do 800 m n.p.m. Dawniej spotykany na terenie całej Polski, obecnie jest bardzo rzadki i występuje wyspowo. Największe ostoje tego gada to: Sobiborski Park Krajobrazowy - Rezerwat przyrody Żółwie Błota, Poleski Park Narodowy, Drawieński Park Narodowy, Park Narodowy "Bory Tucholskie", Kozienicki Park Krajobrazowy, Zaborski Park Krajobrazowy, Puszcza Augustowska, Rezerwat przyrody Jezioro Orłowo Małe, Puszcza Rzepińska - Ilanka, okolica Chojnika w powiecie ostrowskim oraz okolice Szczecina i Rezerwat Przyrody "Borowiec" gm. Przyłęk. Ochrona Gatunek pod ochroną, bardzo rzadki. Ścisłą ochroną został objęty w 1925 roku. Wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt z kategorią zagrożenia EN czyli gatunek bardzo wysokiego ryzyka, zagrożony wyginięciem. Od momentu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej żółw błotny podlega Dyrektywie siedliskowej numer 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk naturalnych rzadkich gatunków oraz fauny i flory. Ścisła ochrona żółwia w Polsce owocuje również ochroną miejsc jego występowania (różne źródła podają, że około 335 ostoi zasiedlają żółwie). W środowiskach, w których bytuje żółw błotny, spotkać można takie rzadkie rośliny jak: widłak, rosiczka owadożerna, pływacz i storczyk oraz zwierzęta: bocian czarny, strzebla błotna i lin. W celu zachowania populacji żółwia błotnego w Polsce stosuje się akcje sztucznego wylęgu tych gadów, podchowania i wypuszczania ich do naturalnego środowiska (w 2004 r. w województwie lubuskim wypuszczono 150 małych żółwi błotnych do rzeki Ilanki). źródło: NBP / Mennica Polska / Wikipedia - wolna encyklopedia |
20 zł, 15-lecie Senatu III RP, 2004
NBP - srebrne monety
Kategorie:Monety srebrne - 20 złStan zachowania monety: I (menniczy)Nominał: 20 zł Srebro: 925/1000 Ag Techniki dodatkowe: bursztyn Stempel: lustrzany Średnica: 38,61 mm Masa: 28,28 g Wielkość emisji: 67.000 szt. Cena emisyjna NBP: 79 zł Data emisji monet: 24.05.2004 r. Srebrna moneta kolekcjonerska z bursztynem - magicznym kamieniem, który od wieków emanuje złocistym blaskiem. Moneta upamiętnia 15-lecie przywrócenie Senatu jako drugiej izby parlamentu w 1989 r. w wyniku porozumień Okrągłego Stołu. Zamów tą urzekającą monetę, zanim jej wartość wzrośnie ! Awers: stylizowany wizerunek sali posiedzeń Senatu. U góry
wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej.
Z prawej strony napis: 20 / Zł. U dołu w środkowej części
oznaczenie roku emisji: 2004 oraz poniżej półkolem napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA. Pod lewą łapą orła znak mennicy.
Rewers: z prawej strony wizerunek laski marszałkowskiej z bursztynem. W tle w środkowej części stylizowany wizerunek orła z płaskorzeźby w siedzibie Senatu RP. Z lewej strony oraz u dołu napis: 15-LECIE SENATU III RP. |
20 zł, Zabytki kultury materialnej w Polsce - Kościół w Haczowie, 2006
NBP - srebrne monety
Kategorie:Monety srebrne - 20 złSeria: "Zabytki kultury
materialnej w Polsce" Stan zachowania monety: I
(menniczy)Nominał: 20 zł Srebro: Ag 925 Techniki dodatkowe: druk rastrowy - brązowa farba Stempel: lustrzany Średnica: 38,61 mm Waga: 28,28 g Rant: gładki Wielkość emisji: 64.000 szt. Cena emisyjna NBP: 95 zł Projekt: Urszula Walerzak Data emisji monet: 13.09.2006 r. Kościół
w Haczowie - ciekawa moneta kolekcjonerska z
drukiem rastrowym i brązową farbą nawiązującą do tematyki monety.
Atrakcyjna wizualnie moneta uwiecznia wpisany na Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO - największy oraz najstarszy kościół drewniany w Europie. Srebrna moneta wchodzi w skład popularnej wśród kolekcjonerów serii "Zabytki kultury materialnej w Polsce". Kościół w Haczowie - to największy oraz najstarszy kościół drewniany w Europie. Haczów to wieś położona w województwie podkarpackim, która jest znana przede wszystkim ze znajdującego się tu wyjątkowego zabytku - Kościoła pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP i Michała Archanioła. Drewniany
gotycki kościół o konstrukcji zrębowej powstał
prawdopodobnie pod koniec XIV wieku. Wnętrze kościoła zdobi polichromia
figuralna z 1494 r., a po 1624 roku dobudowano wieżę, zmieniając nieco
architekturę głównej budowli. Haczowski kościół
ma 24 metry długości, nawa liczy 12,8 m szerokości, a wnętrze 8,5 m
wysokości. W czerwcu 2006
rozpoczęła się wymiana gontów dachowych świątyni,
których całkowita powierzchnia wynosi 1,5 ha. Koszt wymiany
gontów oszacowano na ponad 100 tysięcy euro. Ten zabytkowy
obiekt to wspaniały przykład naszego dziedzictwa kulturowego. W roku 2003 kościół w Haczowie został wpisany na
Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. źródło: NBP / Mennica Polska / Wikipedia |
20 zł, Polscy Malarze XIX/XX w.: Artur Grottger (1837 - 1867), 2010
NBP - srebrne monety
Kategorie:Monety srebrne - 20 złSeria: Polscy Malarze XIX/XX wiekuStan zachowania monety: I (menniczy) Nominał: 20 zł Srebro: Ag 925 Stempel: lustrzany Średnica: 38,61 mm Waga: 28,28 g Wielkość emisji: 60 000 szt. Cena emisyjna NBP: 145 zł Data emisji monet w NBP: 28.10.2010 r. Projektant monety: Roussanka Nowakowska W zestawie: srebrna
moneta kolekcjonerska w kapsule ochronnej, folder emisyjny
Artur Grottger (1837 - 1867)
- ósma
moneta z ciekawej kolekcji "Polscy Malarze XIX/XX wieku".
Na srebrnych monetach z serii dotychczas zostali uwiecznieni następujący mistrzowie:
Artur Grottger, rysunek „Bitwa” z cyklu „Polonia”, 1863 Artur Grottger
przeszedł do historii jako jeden z najwybitniejszych przedstawicieli
późnego romantyzmu polskiego, autor doskonałych
obrazów i rysunków -
kompozycji historycznych, scen rodzajów i
portretów.
Dzieła tego rysownia i malarza zyskały ogromną popularność dzięki głęboko patriotycznej wymowie, romantycznej uczuciowości oraz realistycznemu przedstawieniu szczegółów. Emisja monety poświęconej Arturowi Grottgerowi to oddanie hołdu temu wybitnemu artyście, który zasłynął m.in. z takich cykli jak "Warszawa I", "Warszawa II", "Polonia" i "Lithuania".
*****
Artur Grottger, Autoportret, 1867
Artur
Grottger (ur. 11 listopada 1837 w Ottyniowicach, zm. 13
grudnia 1867 w Amélie-les-Bains-Palalda) - polski malarz,
jeden z czołowych przedstawicieli romantyzmu w malarstwie polskim,
ilustrator, rysownik, znany z cyklu "kartonów" o powstaniu
styczniowym. Życiorys Urodził się 11 listopada 1837 roku w Ottyniowicach na Podolu. Jego ojciec Jan Józef był dzierżawcą majątku należącego do hrabiego Hilarego Siemianowskiego. Ojciec Artura walczył w powstaniu listopadowym jako oficer 5. pułku ułanów "Warszawskie Dzieci", był zamiłowanym malarzem, wykształconym w wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych. On właśnie udzielał synowi domowych lekcji rysunku. Jako jedenastoletni chłopiec Artur Grottger został oddany na naukę do pracowni lwowskiego malarza Jana Maszkowskiego, gdzie na długie lata zaprzyjaźnił się z jego synem, Marcelim. Poważniejsze studia malarskie odbył w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz - w latach 1855-1858 w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu. W Wiedniu mieszkał aż do roku 1865. Z powodu nieustannych tarapatów finansowych towarzyszących mu przez całe życie, wędrował po Galicji od dworu do dworu, zarabiając na życie rysowaniem i malowaniem obrazów o przygodnej, nieraz banalnej tematyce. Stworzył w tym okresie również najdoskonalsze cykle rysunków wykonanych czarną i białą kredką na kartonach. Nigdy nie widział powstania styczniowego, a stworzył z wyobraźni wstrząsające rysunki: "Polonia" (1863) i "Lithuania" (1864-1866). W 1866 roku na balu w lwowskim Towarzystwie Strzeleckim poznał 16-letnią Wandę Monne. Gwałtowna miłość polskiej patriotki Wandy i mającego jeszcze tylko dwa lata życia przed sobą "Arthura", której przeciwna była rodzina Wandy, obfitująca w wiele romantycznych spotkań i długich, afektowanych listów, nie mogła zostać spełniona. Artur w nadziei na osiągnięcie sukcesu wyjechał do Paryża, gdzie - chory na gruźlicę - zdołał zakończyć cykl "Wojna", który sprzedał austriackiemu cesarzowi Franciszkowi. W grudniu 1867 roku, nękany płucnymi krwotokami, opadający z sił, został wysłany przez lekarzy do słynnego uzdrowiska Amelies-les-Bains w francuskich Pirenejach, gdzie zmarł 13 grudnia 1867 roku. Zwłoki artysty sprowadziła do Lwowa w dniu 4 lipca 1868 roku jego narzeczona i pochowała go na Cmentarzu Łyczakowskim w miejscu, które kiedyś podczas wspólnego spaceru Grottger wybrał. Cykle
|
20 zł, Zwierzęta świata - Ropucha paskówka (łac. Bufo calamita),1998
NBP - srebrne monety
Kategorie:Monety srebrne - 20 złSeria: "Zwierzęta świata"Stan zachowania monety: I (menniczy) Nominał: 20 zł Metal: 925/1000 Ag Stempel: lustrzany Średnica: 38,61 mm Waga: 28,28 g Wielkość emisji: 22.000 szt. Projektant monety: Ewa Tyc-Karpińska Cena emisyjna NBP: 49 zł Data emisji monet: 20.05.1998 r. Srebrna moneta o nakładzie 22000 szt. z popularnej serii "Zwierzęta Świata", w której poprzednio NBP wyemitował monety: sum, jeż europejski i jelonek rogacz.
Opis gatunku Dorosłe osobniki ropuchy paskówki osiągają długość od niecałych 5 do 7,5 centymetra. Samiec jest nieznacznie mniejszy od samicy. Najbardziej charakterystyczną cechą, od której pochodzi nazwa tej ropuchy, jest wąski wyraźny jasny pasek przechodzący przez środek grzbietu od głowy do końca ciała. Poza tym na pierwszy rzut oka przypomina ropuchę szarą. Płaz woli biegać niż skakać. Stąd ludowa nazwa - ropucha żwawa. Nogi tylne są bardzo krótkie, a na środkowych palcach występują podwójne modzele stawowe. Błony pławne spinają tylko nasady palców. Błona bębenkowa mała i niewyraźna, gruczoły przyuszne płaskie, niewielkie. Ciało jest krępe, grzbiet pokryty płaskimi brodawkami. Samiec jest bardzo podobny do samicy, lecz na podgardlu ma pojedynczy pęcherz głosowy. Paskówka wykazuje duże podobieństwo do podobnych ropuch z Ameryki Północnej. Z pewnością wszystkie pochodzą od bardzo im bliskich form znanych już z trzeciorzędu. Ropucha paskówka pojawia się w końcu marca lub na początku kwietnia. Jej tryb życia jest podobny jak ropuchy zielonej. Tak jak inne ropuchy prowadzi nocny tryb życia. Jest bardzo żarłoczna. Poluje na ślimaki i stawonogi. Zdobycz łowi zwinnie biegając, a nie skacząc. Płaz ten ma niewielu wrogów, ponieważ jego gruczoły produkują substancje o nieprzyjemnym zapachu i dużym stopniu toksyczności. Jednak liczba gruczołów jadowych jest mniejsza u niego niż u innych krajowych ropuch. Tak jak dla wszystkich płazów dużym dla niej zagrożeniem jest człowiek. Paskówka żyje na terenach o lekkiej glebie, w której zagrzebuje się używając tylnych i przednich nóg. Zimuje na lądzie, w różnych kryjówkach, również wykopanych przez siebie norach. Gody ropuchy paskówki W okresie godowym samiec wydaje terkoczący głos przypominający rechotanie. Gody paskówki przypadają na maj, podobnie jak gody ropuchy zielonej. W związku z tym gatunki te dość często się krzyżują. Mieszańce pod względem ubarwienia przypominają ropuchę zieloną, ale posiadają charakterystyczny jasny pasek. Gody trwają nieraz nawet do lipca. Skrzek paskówki składają w różnego typu zbiornikach, nawet w okresowych kałużach. Preferują zupełnie odsłonięte miejsca powstałe np. po wydobyciu piasku i żwiru. Taki zbiornik bez roślinności wodnej będzie odpowiedni jeśli chcemy, aby ropuchy te rozmnażały się w ogrodowym oczku wodnym. Samice składają 3-4 tys. jaj w półtorametrowych sznurach. Kijanki są czarne, po brzusznej stronie jaśniejsze. Osiągają do 32 mm długości. Przeobrażone centymetrowej długości ropuszki zaczynają się pojawiać pod koniec czerwca. Występowanie ropuchy paskówki Gatunek ten zamieszkuje głównie zachodnią i środkową Europę. Brak jej w Europie południowej i południowo-wschodniej, we Włoszech i na Bałkanach. Na północy występuje aż po Szkocję, na południowym zachodzie po Półwysep Pirenejski. Żyje w południowej Szwecji nad Bałtykiem, aż po Zatokę Fińską. Nigdzie nie tworzy podgatunków. Paskówka jest najbardziej sucholubną z występujących w Polsce ropuch. Występuje na pograniczu borów sosnowych, a nawet na wydmach. Poza okresem godowym unika terenów wilgotnych. Jest gatunkiem nizinnym, wyjątkowo wchodzi w doliny górskie. Można ją spotkać na wysokości do 1200 m n.p.m. Ropucha paskówka jest najrzadziej spotykaną z naszych ropuch, choć występuje prawie w całym kraju, aczkolwiek są to stanowiska wyspowe, na których jednak zawsze jest stosunkowo liczna. Są autorzy jednak, którzy sugerują, że mała liczba podawanych stanowisk jest spowodowana jej mało osiadłym i skrytym trybem życia. źródło: NBP / Mennica Polska / Wikipedia |
20 zł, Polski Rok Obrzędowy - Kolędnicy, 2001
NBP - srebrne monety
Kategorie:Monety srebrne - 20 złSeria: "Polski Rok Obrzędowy"Stan zachowania monety: I (menniczy) Nominał: 20 zł Srebro: Ag 925 Techniki dodatkowe: moneta oksydowana, cyrkonia Stempel: zwykły Średnica: 38,61 mm Waga: 28,28 g Wielkość emisji: 55000 szt. Cena emisyjna NBP: 65 zł Data emisji monet: 5.12.2001 r. Srebrna, oksydowana moneta projektu Roberta Kotowicza - Kolędnicy z białą cyrkonią na rewersie - to rarytas numizmatyczny w Twojej kolekcji monet! Jest to pierwsza moneta z pięknej serii srebrnych monet poświęconej polskim zwyczajom i obrzędom - "Polski Rok Obrzędowy". Ta wyjątkowa moneta zachwyca przede wszystkim bogactwem detali. Na rewersie monety uwieczniono piękny motyw - rozśpiewaną grupę kolędników, którzy niosą gwiazdę. Gwiazda na monecie wykonana jest z cyrkonii. W tle znajduje się zimowy krajobraz, wierzby, ośnieżone chaty i kościół, zaś z lewej i z prawej strony - gałązki krzewów. W ramach serii srebrnych monet "Polski Rok Obrzędowy" dotychczas wybite zostały 4 następujące tematy monet:
Awers: wizerunek szopki krakowskiej z wkomponowanym w bramę wizerunkiem orła ustalonym dla godła Rzeczypospolitej Polskiej. Z prawej strony, na tle fragmentu szopki napis: 20 / ZŁ. Z lewej strony u dołu oznaczenie roku emisji: 2001. U góry półkolem napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA. Pod lewą łapą orła znak mennicy: MW. Rewers: w centralnej części grupa kolędników z gwiazdą z cyrkonii. W tle wierzby, kościół i chaty. Z lewej i z prawej strony gałązki krzewów. U dołu napis: KOLĘDNICY. Ej,
tam, Herody,
wdziewajcie brody,
strójcie się, strójcie i kolędujcie, niech dzisiaj hula Jasiek za króla, ko - ko - ko - kolęda. autor: Agnieszka Osiecka - "Gwiazda na kiju" Kolędnicy - w
tradycji polskiej przebierańcy, którzy w okresie
bożonarodzeniowym chodzili po wsiach od domu do domu z życzeniami
pomyślności w Nowym Roku. Zwyczaj (zachowany jeszcze obecnie w
niektórych regionach) obchodzony był od Wigilii (lub
drugiego dnia świąt) do Trzech Króli, a zdarzało się, że
dodatkowo w zapusty i ostatki.
Grupa kolędnicza nosiła maszkary, którymi dla żartu straszono widzów. Najbardziej popularną był turoń, osadzony na kiju, z ruchomą, kłapiącą paszczą; ten rodzaj kolędowania nosił nazwę chodzenia z Turoniem. Zamiast Turonia wodzono niedźwiedzia, kozę, konia, koguta.
Mamy tyle czeladzi, każdy chce kolędy,
Trzeba wszystkim coś wetknąć, taki zwyczaj wszędy, Rok też na to czekali, raz w gody ta łaska. autor: Franciszek Zabłocki Popularne były także pochody z gwiazdą, wykonaną z kolorowego papieru, podświetloną od środka, przymocowaną ruchomo do drzewca. Kolędnik ją trzymający, nazywany był gwiazdorem lub gwiaździchem. Charakterystycznymi postaciami w grupach kolędniczych byli: pasterze, Trzej Królowie, Dziad, Baba (za postacie kobiece przebierali się również chłopcy), Żyd, Cyganka, muzykanci. Życzenia składano wierszem albo kolędą, płatano przy tym figle, recytowano zabawne rymowanki, całemu widowisku towarzyszyła atmosfera ogólnej wesołości. Chodzili też szopkarze z szopką i kukiełkami, odgrywający przedstawienia o narodzinach Jezusa w Betlejem, jak również Herody, zespoły odgrywające je "na żywo". W biblijną opowieść przyjścia Jezusa na świat wplatano ludowe wątki i tradycje. W zamian za życzenia, przyjmowane jako pomyślna wróżba urodzaju i powodzenia, gospodarze obdarowywali przebierańców świątecznymi smakołykami lub wykupywali się drobnymi datkami. Obchód kolędniczy był wyczekiwanym wydarzeniem, pominięcie domu uważane było za zły znak. Zwyczaj kolędników praktykowany był także w Anglii w czasach wiktoriańskich, gdy tzw. Christmas Waits śpiewali kolędy, chodząc od drzwi do drzwi. źródło: NBP / Mennica Polska / Wikipedia |